شمخانی: از پیامدهای برهم‌زدن برجام نمی‌ترسیم

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از تسنیم، نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت در گفتگو با شبکه تلویزیونی روسیا الیوم در پاسخ به این سؤال که چرا جنگنده بمب‌افکن‌های روسی از پایگاه همدان استفاده کردند و چرا به‌یکباره این همکاری پایان یافت؛ گفت: رابطه ایران و روسیه در موضوعات مختلف یک رابطه راهبردی است، روسیه در دوره پوتین یعنی روسیه جدید، هویتی مستقل و شکل متفاوتی با روسیه ماقبل پوتین دارد.

دبیر شورای عالی امنیت ملی افزود: سران دو کشور ایران و روسیه بارها بر روابط راهبردی سیاسی، اقتصاد و نظامی موجود دو کشور تأکید کرده‌اند. دیدارهای بسیاری میان مسئولان ایرانی و روس در سطوح مختلف در تهران و مسکو انجام شده و خواهد شد. این طبیعی است که بخشی از این روابط بر مبنای مبارزه با تروریسم شکل گرفته باشد. مقابله با تروریسم نیازمند مبادله توانمندی‌ها در زمینه‌های مختلف است. عملیات اخیر با همکاری مستشاران نظامی ایران، حمایت هوایی روسیه و مشارکت مؤثر ارتش سوریه در عرصه زمینی صورت گرفت. این عملیات، نیازمند آن بود که برخی از توانمندی‌های ایران برای برهه زمانی مشخص و محدودی به‌کار گرفته شود. به‌کارگیری این توانمندی‌ها در پایگاه همدان انجام شد و پایان یافت.

شمخانی تأکید کرد: روابط راهبردی میان ایران و روسیه پایان نیافته است، اما این عملیات به‌شکل طبیعی یک عملیات محدود بود و پایان یافت. روزی که این عملیات شروع شد ما توافق کرده بودیم که این عملیات چند روز بیشتر به طول نینجامد.

در صورت لزوم باز هم با روسیه همکاری می‌کنیم

علی شمخانی در پاسخ به این سؤال "آیا ممکن است ما بار دیگر شاهد استفاده روسیه از پایگاه هوایی همدان باشیم؟"؛ گفت: همان‌طور که این نوع همکاری نظامی میان ایران و روسیه بر اساس تحولات میدانی سوریه بوده است، ازسرگیری این نوع از همکاری در آینده نیز به تحولات میدانی در سوریه بستگی دارد، از این رو ممکن است بار دیگر در این زمینه با روسیه همکاری صورت گیرد.

وی خاطرنشان کرد: ما به‌عنوان جمهوری اسلامی ایران همواره سیاست اصولی‌مان بر این اساس بوده است که دولت‌ها باید بدون مداخله‌گری بیگانگان به کار خود ادامه دهند. ما هرگونه مداخله از جانب بیگانگان را مغایر با مصالح منطقه خود تلقی می‌کنیم. ما اگر بخواهیم به تاریخ مراجعه کنیم می‌بینیم که در پیام تاریخی امام خمینی رحمة الله علیه به اتحاد جماهیر شوروی در آستانه فروپاشی‌اش این بود که عزت و کرامت روسیه در دنباله‌روی از غرب نیست. امروز ما می‌بینیم که روسیه شیوه‌ای مستقل از غرب در پیش گرفته است. چنانچه ما این مسئله را با سیاست‌های دنباله‌روانه گورباچف و یلتسین مقایسه کنیم می‌بینیم که سیاست‌های جدید روسیه را از شرایط زیانبار گذشته خارج کرده است.

امیدواریم سخنان اخیر مقامات ترکیه عملی شود

دبیر شورای عالی امنیت ملی درباره سفر اخیر وزیر خارجه ترکیه به ایران و روابط میان دو کشور ایران و ترکیه گفت: در حادثه اخیر ترکیه، ما معتقد بودیم که دولت ترکیه یک دولت قانونی و منتخب مردم محسوب می‌شود و این امر حتی پس از کودتای نافرجام نیز ثابت شد. طبیعتاً این دولت مردمی باید با قوت به کار خود ادامه دهد، این اعتقاد ماست. این رویکرد ما در حالی است که ما در برخی مسائل منطقه با ترکیه اختلاف نظر هم داریم. این حادثه منجر به آن شد که دوستان ما در ترکیه به این نتیجه برسند که بسیاری از کشورهای غربی و عربی نمی‌پسندند که ترکیه یک کشور همسایه و دوست برای سوریه باشد. در این چارچوب به نظر می‌رسد سخن نخست وزیر ترکیه در حال به وقوع پیوستن است. ترکیه در کنار حفظ استقلال خود و مخالفت با برنامه‌های بیگانگان که به‌دنبال برهم زدن ثبات منطقه هستند، می‌خواهد به ثبات سوریه کمک کند، از این رو امیدواریم این سخنان که بر زبان مسئولان ترک جاری می‌شود به‌صورت عملی محقق شود.

شمخانی گفت: ما هم‌اکنون در ایران با ترکیه همکاری می‌کنیم تا این مسئله به‌صورت عملی محقق شود. ما دغدغه‌های مشترکی با ترکیه در جهان اسلام داریم و امیدواریم که ترکیه اجازه ندهد که دیگران با سوءاستفاده از این دغدغه‌ها اقدام به برهم زدن امنیت منطقه کنند. این دغدغه‌ها از تلاش برای برهم زدن امنیت برخی کشورهای منطقه یا تشکیل ائتلاف میان برخی از این کشورها ناشی شده است. امیدواریم که با یکدیگر به راه‌حل‌های مشترک دست پیدا کنیم و به یکدیگر کمک کنیم این راه‌حل‌ها به‌صورت عملی پیاده شود.

دبیر شورای عالی امنیت ملی تصریح کرد: در مورد مسئله سوریه ما از ترکیه می‌خواهیم که اجازه ارایه هیچ‌گونه کمک نظامی به گروه‌های تروریستی را ندهد و در نابودکردن گروه‌های تروریستی مشارکت کند. همچنین امیدواریم که مرزهای خود را به‌روی تروریست‌ها ببندد و در گفتگوی سوری ــ سوری کمک کند. تمامی این مسائل این امکان را برای ما فراهم می‌کند که با یکدیگر همکاری کنیم و برای تحقق این مسائل با طرف ترک همکاری داشته باشیم.

در عراق؛ اهل سنت و شیعه در کنار هم قرار دارند

در ادامه گفتگو مسئله روابط ایران و عراق و سفر اخیر سلیم الجبوری رئیس پارلمان عراق به ایران مطرح شد؛ شمخانی در پاسخ به این سؤال که آیا با توجه به رابطه نزدیکی که ایران با برخی جریان‌ها دارد تهران در حل و فصل اختلافاتی که میان سلیم الجبوری رئیس پارلمان و خالد العبیدی وزیر دفاع بروز کرده است نقش آفرینی خواهد کرد؛ گفت: ایران در حل و فصل این‌گونه اختلاف‌ها مشارکت کرده است. ایران با کمک دولت عراق جنبش طائفه‌گرایانه‌ای را که در بغداد رخ داده بود پایان داد. این جنبش برای بر هم زدن ثبات عراق شکل گرفته بود. ایران همچنین در حل و فصل اختلاف‌ها میان برادران سنی‌مان در عراق نیز همواره نقش آفرینی کرده است. ما معتقدیم که برادران سنی ما جزء جدایی‌نشدنی از مدیریت صحیح حکومت در عراق هستند.

شمخانی افزود: ایران جریان‌های میانه‌روی اهل سنت را به هم نزدیک کرده و اجازه نداده است که اختلاف‌های مقطعی یا شخصی موجب شکست تفکرات میانه‌روی سنی شود. این تفکرات در افرادی چون خالد العبیدی وزیر دفاع و سلیم الجبوری رئیس پارلمان عراق نمود یافته است. هر دوی این افراد از تشکل اهل سنت هستند و هر دو نیز میانه‌رو هستند از همین رو ما با هدف حفظ ثبات عراق نقش خود را در این خصوص ایفا می‌کنیم و تلاش می‌کنیم گام‌هایی برای پیشبرد فرایند سیاسی برداریم. ما پیش از این نیز در این خصوص تلاش کرده‌ایم و همه از این مسئله آگاه هستند. امروز یکی از مهم‌ترین عوامل پسرفت داعش در جذب نیروها و عناصر جدید این است که در عراق و سوریه به آنها ضربات سنگینی وارد شده است. اگر هزینه‌هایی که جمهوری اسلامی ایران در این زمینه داده است نبود این مسئله محقق نمی‌شد. شما در ایران می‌بینید که به‌صورت مستمر شهدایی که در مأموریتهای مستشاری به شهادت می‌رسند تشییع می‌شوند. ما از طریق مستشاران نظامی خود برای مبارزه با داعش کمک ارائه می‌کنیم. مستشاران نظامی ما چکیده تجربه سی و هفت ساله مبارزه با تروریسم در داخل و خارج از کشور را در اختیار آنها می‌گذارند. ما همه این تجارب خود را در اختیار نیروهای عراقی قرار داده‌ایم، از این رو جمهوری اسلامی ایران با اعزام مستشاران نظامی از عراق برای مبارزه با تروریسم حمایت کرده است. ما از اربیل و بغداد حمایت کردیم. در زمینه سیاسی ما برای ایجاد همبستگی و دوستی میان برادران کُرد، اهل سنت و شیعه در زیر پرچم عراق واحد تلاش کردیم.

فتنه سفارتخانه‌های خارجی در بغداد خاموش شد

عمر هواش مجری شبکه تلویزیونی روسیا الیوم از دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران پرسید: سیاست‌هایی که شما در مورد عراق در پیش گرفته‌اید باعث شد که در تابستان امسال راهپیمایی‌هایی در بغداد علیه ایران انجام شود، آیا شما در اتخاذ سیاست‌های خود در عراق به اعتراض‌های این‌چنینی توجه می‌کنید؟
شمخانی در پاسخ به این سؤال گفت: در واقع این اعتراض‌ها ربطی به مخالفت با ایران نداشت. برخی از سفارتخانه‌هایی که در عراق فتنه انگیزی می‌کنند و برخی کشورها که متأسفانه نمی‌خواهند عراق سر و سامان بگیرد تلاش کردند این راهپیمایی‌ها را به اعتراض‌هایی علیه ایران تبدیل کنند. چیزی از این قبیل راهپیمایی‌ها در آنجا وجود نداشت. شعارهای ضدایرانی هرچند که از سوی معترضان سر داده می‌شد اما این شعارها را صرفاً دو یا سه یا چهار نفر نفوذی سر می‌دادند. این افراد با هدف فتنه انگیزی دست به چنین اقدام‌هایی می‌زدند. اما این فتنه سریعاً خاموش شد و هیچ اثری از آن باقی نماند. وجود ایران در عراق به‌صورت‌های مختلف بر اساس درخواست رسمی و علنی تمامی مسئولان عراقی چه شیعه، چه کرد و چه سنی صورت گرفته است.

آیا سردار سلیمانی فرمانده نبرد آزادی موصل است؟

دبیر شورای عالی امنیت ملی در پاسخ به این سؤال که آیا سردار قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس، فرماندهی عملیات آزاد سازی موصل را به‌عهده خواهد داشت؛ گفت: در عراق، ما فرماندهان بزرگی داریم که در زمان جنگ ایران و عراق در سازمان بدر علیه صدام می‌جنگیدند. پاکسازی فلوجه در مقایسه با پاکسازی شهر الرمادی مبتنی بر ویران کردن نبود بلکه مبتنی بر پاکسازی تروریست‌ها و جدا کردن تروریست‌ها از صفوف ملت بود. در پاکسازی فلوجه از تأسیسات زیربنایی شهر به‌شدت محافظت به عمل آمد درست به‌عکس آنچه در شهر الرمادی رخ داد. در نبرد آزادسازی موصل جمهوری اسلامی ایران خدمات مستشاری خود را بر مبنای درخواست مسئولان نظامی و سیاسی عراق ارائه خواهد کرد. ما این امر را وظیفه خود می‌دانیم زیرا تروریسم حد و مرز نمی‌شناسد. علت همکاری میان روسیه و ایران نیز ناشی از همین امر است. تروریسمی که در مکتب وهابیت و با پول وهابیت نشأت گرفته است پشت مرزهای عراق یا مرزهای سوریه متوقف نمی‌شود. ما شاهد توسعه تفکر و عملیات تروریستی در فرانسه بودیم. ما انفجارهایی را که در بلژیک و آلمان صورت گرفت، دیده‌ایم از این رو نمی‌توانیم در مقابل این حوادث دست‌بسته باقی بمانیم. در نتیجه پیش از اینکه این حوادث در کشور ما رخ دهد ما باید به‌صورت پیشگیرانه جلوی هرگونه آثار منفی را بگیریم.

ادعای حضور مستشاران ایرانی در یمن

شمخانی در پاسخ به این سؤال "آیا شما در یمن مستشار نظامی دارید؟"؛ گفت: این یک ادعای تبلیغاتی بزرگی است. من طی هجده ماه گذشته به عناوین خبری‌ای که رسانه‌های سعودی منتشر می‌کنند، می‌نگرم می‌بینم که آنها همیشه می‌گویند تعدادی از مستشاران ایرانی در یمن را بازداشت کرده‌اند اما آنها نتوانسته‌اند حتی یک تن از آنها را در رسانه‌ها نشان دهند. این خود دلیلی بر آن است که چیزی از این قبیل وجود ندارد. اما ما از هر مظلومی دفاع می‌کنیم. ما از ملت مظلوم بحرین، ملت مظلوم سوریه، ملت عراق اعم از کردها، اهل سنت و شیعیان دفاع می‌کنیم ما همچنین از ملت یمن نیز دفاع می‌کنیم. ملت یمن یک ملت بسیار فقیر است. هجده ماه پیش عملیات پیاپی با به‌کارگیری مدرن‌ترین تسلیحاتی که سعودی‌ها از همپیمانان غربی‌شان دریافت کرده‌اند علیه ملت یمن به راه افتاد، همان همپیمانان غربی که خود عملیات‌های سعودی را محکوم کردند.

شمخانی ادامه داد: شش میلیون یمنی زیر خط فقر زندگی می‌کردند این تعداد هم‌اکنون افزایش یافته است و به سیزده میلیون تن رسیده است. چرا؟ چرا باید امنیت یمن به این شکل برهم زده شود؟ آیا راه‌حل دیگری وجود ندارد؟ ما طی دو روز گذشته دیدیم که چگونه یمن شاهد راهپیمایی‌های بسیار گسترده بود، راهپیمایی‌هایی که در کل منطقه نظیر نداشت. این راهپیمایی بی‌نظیر برای حمایت از تدابیر سیاسی اخیر که گروه‌های انقلابی مانند جنبش انصارالله و دیگران اتخاذ کرده‌اند برگزار شد. این راهپیمایی برای حمایت از اعلام تشکیل شورای عالی سیاسی برای اداره یمن انجام شد.

دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت: ما از همه کشورها می‌خواهیم که بمباران‌های یک‌جانبه، ویران کردن زیرساخت های یمن، کشتار و از بین بردن نسل‌ها را که متأسفانه توسط یک کشور عرب مسلمان صورت می‌گیرد محکوم کنند، مسلماً روسیه می‌تواند در این زمینه قدرتمندانه حضور یابد. روسیه نیز باید به‌عنوان یک کشور مؤثر در سازمان ملل متحد حمایت بیشتری از ملت یمن انجام دهد. روسیه می‌تواند بیش از گذشته نقش فعال‌تری برای دفاع از ملت یمن ایفا کند. ما هم‌اکنون شاهد آن هستیم که بخشی از شهر عدن تحت سیطره تروریسم قرار دارد و در دست سازمان القاعده است. تداوم بمباران یمن موجب فقیرتر شدن ملت یمن می‌شود و باعث رشد و گسترش تروریسم خواهد شد.

سعودی‌ها تنها مانده‌اند

شمخانی تصریح کرد: این عملیات نظامی که علیه یمنی‌ها صورت می‌گیرد سرنوشتی جز شکست نخواهد داشت. حضور گسترده مردمی در صنعا بدون هیچ‌گونه پوشش هوایی نشان می‌دهد که عملیات نظامی سعودی‌ها علیه ملت یمن به هیچ وجه کارآمد نبوده است، از این رو هرگونه دولتی که بر اساس رأی مردم در صنعا تشکیل شود مورد حمایت ما خواهد بود و ما به آن دولت کمک خواهیم کرد تا این دولت بتواند مشکلات ملت یمن را حل کند و با کشورهای منطقه ارتباط برقرار کند و به‌صورت بین المللی به رسمیت شناخته شود.

دبیر شورای عالی امنیت ملی در پاسخ به این سؤال "حتی اگر حمایت‌های شما از دولت جدید صنعا باعث افزایش تنش با ائتلاف عربی به‌رهبری سعودی شود باز هم از این دولت حمایت خواهید کرد؟"؛ گفت: ائتلاف عربی که وجود خارجی ندارد. در واقع سعودی تنها مانده است و امروزه به نام ائتلاف عربی عملیات نظامی را رهبری می‌کند، حتی امارات متحده عربی که از نزدیک‌ترین کشورها به سعودی است از ادامه حضور نظامی در یمن کنار کشیده است.

با خویشتنداری در دام سعودی‌ها نمی‌افتیم

شمخانی ادامه داد: سعودی هر کاری که می‌توانست علیه ایران انجام داده است. توانمندی‌های جهان اسلام باید بر مشکلات اساسی که جهان اسلام با آن دست و پنجه نرم می‌کند متمرکز شود اما بخشی از این توانمندی‌ها برای تشکیل گروه‌های تکفیری به کار گرفته می‌شود گروه‌هایی که باعث ایجاد تفرقه‌های خونین میان کشورهای جهان اسلام می‌شوند و این امر تنها به افزایش تنش میان این کشورها منتهی می‌شود. برخی کشورها گروه‌های تکفیری را ایجاد و از آنها حمایت می‌کنند و آنها را مورد پشتیبانی مالی قرار می‌دهند که این مسئله منجر به دامنه افراط‌گرایی و تندروی در منطقه شده است. در نتیجه برخی کشورهای اسلامی امنیت برخی دیگر از کشورهای اسلامی را به خطر می‌اندازند. متأسفانه فهرست بلندبالایی از اقدام‌های سعودی علیه ایران وجود دارد که نشان می‌دهد سعودی در عراق و سوریه علیه ایران انجام داده است. سفارتخانه‌های عربستان در سراسر جهان علیه ما تبلیغ می‌کنند. سعودی با توافق هسته‌ای به مقابله برخاست و در مناطق جنوبی و شرقی، جنوب غربی و شمال غربی تلاش می‌کند که امنیت ایران را بر هم بزند. عربستان با برخی از عناصر ضدانقلاب و تروریست همپیمان شده است. عربستان به امنیت و عزت حجاج ما در مراسم حج توجهی نشان نمی‌دهد. سعودی به‌خاطر حادثه منا معذرت‌خواهی نکرد. این‌ها بخشی از فهرست بلندبالای اقدام‌های ضدایرانی سعودی است، با وجود این اقدام‌ها ما خویشتنداری کرده‌ایم زیرا راهبرد ما این‌گونه نیست که در چنین دام‌هایی که طرف ثالث برای ما گسترده است بیفتیم، طرفی که مصالح آنها در حدوث درگیری میان ماست.

شمخانی در پاسخ به این سؤال که آیا راه گفتگو میان ایران و عربستان بسته شده است؛ گفت: نه، راه گفتگو میان ایران و عربستان بسته نیست. ما باب گفتگو را با هیچ کشوری به‌جز رژیم غاصب اسرائیل نمی‌بندیم. ما حتی با آمریکا نیز گفتگو کرده‌ایم اما آمریکایی‌ها به پیمان‌های خود پایبند نبودند و تعهداتشان در توافق هسته‌ای زیر پا گذاشتند، البته ما انتظار چنین مسئله‌ای را داشتیم اما با این حال با آنها به گفتگو پرداختیم. بسیاری برای میانجیگری آمدند تا ما مذاکره با سعودی را آغاز کنیم. برخی کشورها که روابط خوبی با عربستان داشتند از جمله کشورهای منطقه، کشورهای اسلامی و غیراسلامی احساس می‌کردند که می‌توانند برای آغاز مذاکرات میان ایران و عربستان میانجیگری کنند، اما عربستانی‌ها به‌صورت مستقیم با این میانجیگری‌ها مخالفت کردند.

هم‌اکنون میان ما و سعودی هیچ گفتگویی وجود ندارد و میان ما تنها اظهارات مخالف یکدیگر رد و بدل می‌شود. ما شاهد عملکرد غیرعقلانی سعودی‌ها هستیم، آنها علیه ما تبلیغات رسانه‌ای انجام می‌دهند و به اتهام‌زنی علیه ما می‌پردازند.

آمریکا به‌خلاف توافق رفتار می‌کند

مجری روسیا الیوم از شمخانی پرسید: با توجه به اینکه شما از نقض عهد آمریکا در توافق هسته‌ای سخن می‌گویید آیا هم‌اکنون می‌توان گفت توافق هسته‌ای که میان ایران و کشورهای پنج به‌علاوه یک منعقد شده است در معرض آن است که به شکست بینجامد؟

شمخانی در پاسخ گفت: این را تنها من نمی‌گویم بلکه غربی‌ها نیز همین حرف را می‌زنند. سایر اعضای گروه پنج به‌علاوه یک می‌گویند چنانچه آمریکایی‌ها به نقض توافق هسته‌ای ادامه دهند اساس این توافق را تضعیف می‌کنند. آمریکایی‌ها باید مسئولیت این مسئله را بپذیرند. فهرستی از اقدام‌های آمریکا که با روح برجام منافات دارد وجود دارد و نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها به برجام پایبند نیستند. آنها می‌گویند هرکس که به ایران برود و بعد از آن بخواهد به آمریکا سفر کند باید روادید بگیرد این مسئله با روح برجام و ماده نوزدهم برجام منافات دارد. در کنگره آمریکا و سنای آمریکا همچنان به‌نفع قوانین ضدایرانی رأی می‌دهند و تلاش می‌کنند تا تحریم‌های جدیدی علیه ایران وضع کنند. دولت آمریکا پیام‌هایی علنی به ما می‌دهد اما در نهان بانک‌های آمریکایی و وزارت خزانه داری آمریکا پیام‌های متناقضی را به کشورها می‌دهند. آنها به‌شکل‌های مختلف برای برهم زدن روند کار بانک‌های ایرانی تلاش می‌کنند و می‌کوشند بانک‌های ایرانی را برای سرمایه گذاران ناامن کنند. آمریکا باید بداند که در عملکرد خود باید صداقت بیشتری به خرج دهد، زیرا دولت اوباما وقت چندانی ندارد و پیش از آنکه دوره ریاست جمهوری اوباما به پایان برسد باید زمینه را به‌گونه‌ای فراهم کند که دولت آتی آمریکا با صداقت رفتار کند. متأسفانه نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در تبلیغات انتخاباتی‌شان به‌گونه‌ای سخن می‌گویند که با توافق هسته‌ای تناقض دارد.

از پیامدهای برهم‌زدن برجام نمی‌ترسیم

علی شمخانی آخرین سؤال مجری روسیا الیوم را که پرسیده بود اگر آمریکا به نقض برجام ادامه دهد گزینه‌های پیش روی ایران چه خواهد بود؛ به‌عربی پاسخ داد. وی در جواب این سؤال گفت: رهبر معظم انقلاب در سخنرانی اخیر خود به این موضوع اشاره کرده است و گفته است "اگر آمریکایی‌ها برجام را پاره کنند ما برجام را به آتش می‌کشیم". ما گزینه‌های متعددی برای مقابله با نقض برجام از سوی آمریکا داریم.
دولت ایران از پیامدهای برهم زدن برجام ترسی ندارد. چنانچه ما بین استقلال ایران و تبعیت ایران از منویات آمریکا قرار بگیریم مسلماً ما به هر قیمتی که شده راهی را که به استقلال ایران منتهی می‌شود در پیش خواهیم گرفت.