پوست‌اندازی صنعت چرم در شهر دباغخانه‌ها

به گزارش جام‌جم، تهیه چرم و ساخت اشیای تزئینی و کاربردی از آن، قدمت زیادی در شهر همدان دارد، به گونه‌ای که از گذشته‌های بسیار دور به شهر دباغخانه‌ها مشهور بوده و تاریخ پرفراز و نشیبی از رکود و رونق را پشت سر گذاشته است. شرایط آب و هوایی مناسب، پوشش گیاهی غنی و فراوانی دام و رونق دامداری در این خطه از دیرباز تاکنون، دلیل عمده روی آوردن بخشی از مردم به تولید چرم و فرآورده‌های چرمی و کسب معیشت و تجارت از این راه بوده است. علاوه بر پیشرو بودن همدان در صنعت چرم، نخستین کارخانه مدرن چرم‌سازی نیز در سال 1311 و به کمک طراحان آلمانی در همدان ساخته و بهره‌برداری شد، اما بتدریج و با واردات کالاهای خارجی چرمی و غیرچرمی همچون کفش و کیف به کشور از میزان تقاضای چرم نیز کاسته شد و از آن پس تولیدات بیشتر به منظور صادرات صورت می‌گرفت.

تولید در همدان، فروش به نام برند دیگر استان‌ها

رئیس اتحادیه کیف و کفش همدان یکی از مشکلات کنونی چرم این شهر را ضعف برندسازی دانسته و در این‌باره به جام‌جم می‌گوید: تولیدات چرم همدان به نام استان‌های دیگر صادر می‌شود که حاصل نبود برند و تجاری‌سازی در این حوزه است.

احمد گازرانی با بیان این‌که بخشی از این مشکل به سیاست‌های دولت و کم‌کاری برخی ادارات در گذشته مربوط می‌شود، می‌افزاید: درحالی که چرم همدان با قدمت زیاد و کیفیت مطلوب، برند خاصی ندارد، بخش عظیمی از تولیدات چرم با نشان‌های تجاری و برندهای استان‌های دیگر که به خارج از کشور صادر شده یا فروش داخلی دارد، در همدان تولید می‌شود.

وی مشکل دیگر صنعت چرم همدان را کسادی و تعطیلی برخی واحدهای تولید چرم به سبب رکود بازار دانسته و یادآور می‌شود: همدان به سبب نزدیکی به عراق و اقلیم کردستان عراق زمینه مناسبی برای صادرات چرم دارد و می‌توان از این فرصت برای صادرات چرم با برند همدان و رونق بازار آن بهره جست؛ درحالی که نه‌تنها از این فرصت استفاده نمی‌شود، بلکه بخشی از تولیدات استان همدان به دلیل نداشتن برند و نشان تجاری به نام استان‌های دیگر صادر شده و همدان نصیبی از این داشته خود نمی‌برد.

رئیس اتحادیه کیف و کفش همدان وجود مالیات زیاد برای صدور کالا را از دیگر مشکلات چرم همدان عنوان کرده و می‌گوید: امروز اگر یک تولیدکننده همدانی بخواهد تولیداتش را به نام خود صادر کند، با هزینه‌های بالایی همچون مالیات مواجه می‌شود، درحالی که اجناس خارجی به وفور در کشورمان و همچنین استان همدان خرید و فروش شده و ضربه مهلکی به تولید کالای داخلی و تولیدکنندگان وارد می‌کند.

بارقه‌های رونق

وی با اشاره به این‌که متاسفانه غفلت از صنعت چرم در این استان موجب شده این صنعت به فراموشی سپرده شود، خاطرنشان می‌کند: ولی خوشبختانه از سال 93 با اجرای طرح تکاپو از سوی سازمان ملل و حمایت‌های تسهیلاتی از تولیدکنندگان شاهد تغییر و رونق در این حوزه هستیم.

به گفته رئیس اتحادیه کیف و کفش همدان 670 تولیدی کفش زنانه و 225 تولیدی کیف و ساک در سامانه اتحادیه کیف و کفش اتحادیه ثبت‌نام کرده‌اند، که تاکنون 420 واحد تولیدی قانونمند شده، صد پرونده در دست اقدام است و 500 نفر هم همچنان در کارگاه‌های خانگی فعالیت می‌کنند که این کارگاه‌ها به سبب نداشتن ضوابط خاص برای گرفتن مجوز هنوز قانونمند نشده‌اند.

همدان پایلوت طرح تکاپو

نماینده یونیدو (سازمان توسعه صنعتی ملل متحد) در استان همدان با اشاره به مشکلات هنر و صنعت قدیمی و فراموش شده چرم به جام‌جم می‌گوید: «تکاپو» طرحی است برای توسعه کسب و کار و اشتغال که 19 استان عضو آن بوده و همدان جزو استان‌های پایلوت کشور در این طرح در زمینه صنعت چرم است.

محمد بابایی درخصوص اهداف این طرح عنوان می‌کند: این طرح در تلاش است که با توجه به ظرفیت‌های هر صنعت در هر منطقه، رونق و توسعه آن صنعت را در همان منطقه پیگیری کرده و مورد حمایت قرار دهد که استان همدان به عنوان پایلوت چرم و کفش انتخاب شده است و می‌تواند بیشترین اشتغال را به همراه داشته باشد. وی با اشاره به این‌که اولویت نخست یونیدو اشتغال‌زایی در صنعت چرم همدان است، خاطرنشان می‌کند: اگر طرح تکاپو اجرایی و بحث اشتغال‌زایی به طور جدی پیگیری شود، پس از پنج سال باید منتظر ایجاد 9000 شغل و صنعتگر ماهر در این حوزه بود که بخشی از آنها طراحان ماهری خواهند بود که اکنون به دلیل وجود خلأ در این زمینه، کار طراحی چرم همدان را طراحان تهرانی انجام می‌دهند که این خود موجب افزایش هزینه تولید می‌شود.

فتانه ازانی

جام‌جم همدان