ناخواسته آهن وارد می‌کنیم

جام‌جم در این زمینه با محمد آزاد، رئیس اتحادیه آهن‌فروشان گفت‌وگویی کوتاه داشته که می‌خوانید:

آیا صنف آهن‌فروشان هم درگیر رکود شده است؟

به‌طور کلی رکود در تمام صنایع کشور ریشه دوانده و صنعت آهن نیز از این قاعده مستثنی نیست. به صورتی که در ابتدای سال 92 رکود آغاز شد و در سال 93 گسترش یافت، اما اکنون به نقطه بحرانی رسیده و بسیاری از تولیدکنندگان را در این صنف زمینگیر کرده که مجبور به ترک تولید شده‌اند. این بحران با توجه به کاهش ساخت‌و‌ساز بیشتر شده و هرچه ادامه یابد بیشتر باید برای آینده این صنف نگران شد. به عنوان مثال اکنون تولیدکنندگان دولتی با تقریبا نیمی از ظرفیت تولید فعالیت می‌کنند و خصوصی‌ها هم با مشکلات عمده‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند و تاکنون 12 تولیدکننده کاملا تعطیل و کارگران خود را اخراج کرده‌اند. این درحالی است که کاهش قیمت‌ها باعث بروز مشکلات بیشتر برای تولیدکنندگان شده به صورتی که مهرماه سال گذشته قیمت آهن 2400 تومان بوده و امسال در دی‌ماه به 1200 تومان رسیده است.

چرا با وجود رکود، هنوز هم شاهد واردات آهن هستیم؟

معتقدم مسئولان به جای این‌که به فکر تولید داخلی کشورمان باشند، نسبت به واردات در بخش‌های مختلف برنامه‌ریزی می‌کنند. چون در شرایط تحریم یکجانبه علیه کشورمان مسئولان بیشتر به زنده ‌نگه‌داشتن مراودات خود با خارج فکر می‌کنند. بنابراین همواره مرزهای ما به روی محصولات خارجی باز بوده و هست، اما آنچه مسلم است شیطنت کشورهایی مثل چین است. چون این کشورها نفت ایران را خریداری می‌کنند اما با بهانه تحریم‌ها به جای آن کالا به ایران می‌فروشند که دولت هم چاره‌ای جز قبول این گزینه نداشته است.

چرا حجم واردات آهن بیشتر از کالاهای دیگر نظر کارشناسان را به خود جلب کرده است؟

ببینید، رقم مطالبات ایران در کشورهایی مثل هند و چین آن‌قدر بزرگ است که نمی‌توان آن را با کالاهایی مثل پوشاک، خودرو یا قطعات الکترونیکی پایاپای مبادله کرد. درحالی که آهن به دلیل سنگینی، می‌تواند رقم قابل توجهی از مطالبات دولت را دربر بگیرد و همواره مسئولان نیز چشم خود را به این موضوع بسته‌‌اند.

آیا صادرات هم در این زمینه داشته‌ایم؟

یکی از بهترین اتفاق‌هایی که در شرایط نگران‌کننده روی داده است، موضوع صادرات تولیدکنندگان کشورمان به کشورهای همسایه مثل عراق و حاشیه جنوبی خلیج‌فارس، ترکیه و آلمان بوده است. در شرایط تحریم، رکود و مشکلات اقتصادی موفق شده‌ایم با توجه به همین درآمدهای صادراتی به نوعی روزگار سپری کنیم. به صورتی که در سال 1394 ایران در مجموع نزدیک به سه میلیون تن محصولات مختلف صادر کرده و پیش‌بینی می‌کنیم تا پایان سال این میزان صادرات به بیش از پنج میلیون تن برسد. اما مشکل اصلی که اجازه خروج از رکود به ما نداده، حجم واردات است و دقیقا همان اندازه که صادر کرده‌ایم از مبادی قانونی آهن وارد کشور شده است. درحالی که هیچ نیازی به واردات نداریم و ناخواسته در حال واردات آهن هستیم چون همان‌طور که اشاره شد برخی کشورها با سوءاستفاده از شرایط تحریم آهن را بر بازار ما تحمیل می‌کنند.

مهم‌ترین نیاز حمایتی صادرکنندگان ایرانی برای ادامه راه چیست؟

اولین گام جلوگیری اصولی از واردات محصولاتی است که به آنها نیاز نداریم و می‌دانیم قیمت، یکی از فاکتورهای تعیین‌کننده در بازاریابی خارجی است. از آنجا که امروز محصولات ایرانی در قالب قیمت‌های بین‌المللی روانه بازار شده‌، لازم است مسئولان با استفاده از راهکارهایی مثل مشوق‌های مالیاتی، عوارض و همچنین حمایت‌‌های قانونی امکان رقابت بیشتر برای تولیدکنندگان ایجاد کنند. به عنوان مثال چین برای حمایت از تولیدکنندگان خود 15 درصد جایزه صادراتی می‌دهد که همین موضوع باعث افزایش توان رقابتی تولیدکنندگان چینی در بازارهای بین‌المللی شده است.

عماد عزتی - اقتصاد