ریشه‌کنی بی‌سوادی و چند الزام

از این نظر برای ریشه‌کنی بی‌سوادی در کشور باید راه‌های تولید بی‌سواد را مسدود کنیم و به کمک اطلاعات حیاتی سازمان ثبت احوال مشخص کنیم، کودکان لازم‌التعلیم در مدارس حضور پیدا کرده‌اند یا نه. یکی ازدلایلی که این کودکان از تحصیل بازمی‌مانند، مشکلات فرهنگی خانواده‌های آنهاست که البته در قوانین کشور، اهرم‌های قانونی خوبی برای برخورد با والدینی که مانع تحصیل فرزندانشان می‌شود وجود دارد. با این حال از این اهرم‌های قانونی به‌خوبی استفاده نشده و اکنون که برنامه ششم توسعه درحال نهایی شدن و در آستانه بررسی در مجلس است، جا دارد این موضوع در آن گنجانده شود. همچنین لازم است در برنامه ششم توسعه، سازمان‌های حمایتی که متولی خانواده‌های بی‌سرپرست و بدسرپرست هستند، تقویت شوند و وظیفه رصد وضعیت تحصیلی افراد تحت پوشش برعهده‌شان گذاشته شود. و اما درباره بزرگسالان بی‌سواد که با وجود 35 سال فعالیت نهضت سوادآموزی همچنان برای باسوادشدن مقاومت می‌کنند، به نظر می‌رسد بهترین روش، توسل بر روش تنبیهی است. بیش از سه دهه است که نهضت سوادآموزی با انواع مشوق‌ها سعی در جلب بزرگسالان بی‌سواد دارد و در قبال هزینه‌ای که صرف کرده، توفیق چندانی به دست نیاورده است. تردیدی باقی نمی‌ماند که این دسته از بی‌سوادان را باید با استفاده از برخی محرومیت‌های اجتماعی به سمت سواد جلب کرد وگرنه 35 است که با پند و اندرز، مزایای باسوادی را فریاد زده‌ایم.

ابراهیم سحرخیز

مشاور کمیسیون آموزش مجلس