اینجا ستاره‌ای چشمک نمی‌زند

این که بازی‌ها نظم خوبی دارد و سروقت برگزار می‌شود نقطه عطف لیگ برتر امسال است. از طرفی غیرقابل پیش‌بینی بودن برخی بازی‌ها در سطح فنی متوسط رو به پایین، فتیله هیجان رقابت‌ها را بالا می‌کشد، اما در مجموع سطح کیفی رقابت‌های این دوره تا به اینجا مطلوب نبوده است.

اگر بخواهیم این دوره را با پنج دوره اخیر لیگ برتر بسکتبال مقایسه کنیم این لیگ سطح پایین‌تری دارد. بعد از سوم شدن تیم‌ملی در آسیا برای بازگشت به قهرمانی‌های سال‌های گذشته باید به فکر اعتلای لیگ برتر بسکتبال برای دوره‌های آینده بود. این لیگ که هر هفته و شهر به شهر جاری است برای تیم ملی آینده چه گام‌هایی برمی‌دارد؟ ستاره‌هایش کجا هستند؟ درک بائرمن با نگاه به المپیک 2020 از لیگ این دوره چه برداشتی دارد؟

با روند طی شده لیگ برتر بسکتبال امیدی به تغییر موقعیت تیم‌ها تا پایان دور سوم نیست، اما به نظر می‌رسد مراحل پلی‌آف، نیمه‌نهایی و نهایی امیدها را زنده کند و لیگ برتر دست‌کم با حضور چهار تیم در دور پایانی جان دیگری بگیرد. هرچند تا آن موقع هم باید جیب تیم‌ها را بررسی کرد و دید برای استخدام بازیکنی مانند حدادی یا خارجی‌های ممتاز چقدر می‌پردازند؟

یکی از مشکلات لیگ برتر بسکتبال چرخه مالی و اقتصادی معیوب تیم‌هاست که در دوره‌های اخیر گریبانگیر بسکتبال شده است.

بعد از دوره‌های درخشان برگزاری بازی‌های لیگ در دهه 80 تیم‌های زیادی از نظر مالی دچار مشکل شدند بر این اساس لیگ برتر و بسکتبال را ترک کردند. از آنجا که روی ورود و خروج تیم‌های بسکتبال مدیریت صحیحی هم صورت نگرفت، وضع بدتر شد تا این که منابع انسانی لیگ برتر کاهش پیدا کرد و این روند در دوره‌های اخیر با کاهش سرمایه‌گذاری یا کناره گیری تیم‌ها نمود بیشتری پیدا کرد.

از طرفی بحران مالی تیم‌ها شرایط بی‌ثباتی در لیگ برتر به وجود آورد و جدایی و بدحسابی برخی از آنها سبب شد بازیکنان ستاره در بسکتبال ایران بازی در خارج از مرزها را به این لیگ ترجیح دهند. ستاره‌های بسکتبال که می‌توانستند مانند دوره‌های درخشان لیگ برتر پایه گذار برخی سرمایه‌گذاری‌ها در بسکتبال باشند با رفتن از لیگ برتر این فرصت را نیز از تیم‌ها گرفتند. به این ترتیب بسکتبال ایران بدون ستاره شد.

بازیکنانی مانند حامد حدادی، صمد نیکخواه بهرامی و مهدی کامرانی از لیگ ایران به چین مهاجرت کردند زیرا شرایط لیگ این کشور از هر لحاظ برای ستاره‌های ایرانی مناسب است؛ بویژه حامد حدادی که طیف وسیعی در دنیای بسکتبال، بسکتبال ایران را با او می‌شناسند.

جوانان و رقابت در سطح

وقتی ستاره‌های بسکتبال از آسمان این ورزش در ایران دور شدند، چشم‌ها به امید ظهور پدیده‌ها به بازیکنان جوان افتاد. ارسلان کاظمی، محمد جمشیدی، محمد حسن‌زاده، سجاد مشایخی و محمد اجاقی، برخی از این جوانان با آتیه‌اند، اما هر‌کدام بنا به دلایلی هنوز نتوانستند جایگاه تثبیت‌شده‌ای در بسکتبال ایران داشته باشند.

ستاره شدن یعنی در باشگاه و تیم ملی جای خودت را محکم کنی و تاثیر‌گذاری و شایستگی‌ات در بازی‌ها نمایان باشد.

اکنون ارسلان کاظمی ستاره جوان بسکتبال ایران بعد از حضور در آمریکا و تجربه لیگ چین، دوباره به ایران بازگشته تا در تیم ثامن مشهد، تیم هفتم لیگ برتر بسکتبال بازی کند.

سطح انتظارات از بازیکنی که فراتر از مرزهای ایران در NCAA و لیگ تابستانی آمریکا بازی کرده بیشتر است، اما انتخاب ثامن به عنوان تیم متوسط رو به پایین تا اینجای بازی‌ها در سالی که ارسلان کاظمی به خاطر مشکلات نظام‌وظیفه در تیم‌ملی هم برای بازی‌های جام ملت‌های آسیا بازی نکرد، بحث‌برانگیز است. هرچند بیرون نشستن بیش از اندازه برای بازیکنی مثل ارسلان کاظمی خوب نیست و امیدواریم در ثامن مانند دو فصل پیش در پتروشیمی بندرامام بازی کند و در چرخه ثبات بازی‌های امسال موقعیتی منحصربه‌فرد در تیم ملی داشته باشد.

محمد جمشیدی، بازیکن دیگری که ویژگی‌های ستاره شدن را دارد، در سال‌های اخیر به خاطر مشکلات مالی تیم‌ها به اندازه کافی تیم عوض کرد و امسال به نفت آبادان پیوست. این تغییرات برای جوان شهرکردی گاهی هزینه داشت مانند سال گذشته که فصل بدی را در پتروشیمی بندرامام سپری کرد.

بازی‌های جمشیدی خوب بوده، اما ایده‌آل در حد ستاره نیست. او چند دوره در تیم ملی جایگاه تثبیت شده‌ای داشت، اما در لیگ برتر انتظارات از این جوان 24 ساله بسکتبال با توجه به حضور متمادی در بازی‌های ادوار اخیر بیشتر است.

محمد حسن‌زاده را شاید بتوان گفت بازیکنی است که روند رو به رشد دوباره خود را از سال گذشته در تیم دانشگاه آزاد آغاز کرد و همچنان ادامه می‌دهد. ‌او در مقطعی از بسکتبالش جهش خوبی کرد و بعد از بازی در رقابت‌های جهانی جوانان در سال 2009 همراه تیم ملی بزرگسالان در جهانی ترکیه بازی کرد، اما پس از آن موقعیت تثبیت‌شده‌ای در تیم ملی نداشت و بارها در تیم‌های الف و ب جابه جا شد.این بازیکن نفت آبادان تااینجا برای تیمش خوب بازی کرده است، اما برای ستاره شدن باید بتواند اثرگذاری دو فصل اخیر در لیگ باشگاهی را در تیم ملی هم داشته باشد.

دیگر بازیکن لیگ برتر بسکتبال که آینده خوبی دارد سجاد مشایخی است، اما نبود رقیب ویژه برای این بازیکن چالش اصلی پیشرفت مشایخی است. همین یکه‌تازی در تیم ملی و لیگ برتر به عنوان گاردراس جوان بسکتبال ایران ممکن است مانع رقابت بیشتر مشایخی شود و او را نیز به بازیکنی عادی دور از ستاره‌شدن تبدیل کند. روزگاری بازیکنانی مانند کامرانی با آندره پیتس، ماکان دیوماسی و تونی مدیسون بازی‌‌کردند و ستاره شدند، اما اکنون که بسکتبال ایران گرفتار بازیکنان بنجل خارجی است آیا می‌توان به سطح فنی بالاتر امثال مشایخی‌ها امیدوار بود؟

بازیکن خوش قد و بالای دانشگاه آزاد هم ویژگی‌های یک ستاره را در موقعیت بازی 3 دارد. نام او محمد اجاقی است. مهارت پرتاب‌های راه دور، ریباند و جنگندگی در دفاع از امتیازهای بازی اجاقی است، اما او هم با وجود قامت مناسب در لیگ برتر و در تیم ملی جایگاه باثباتی ندارد.

بخشی از این مشکلات به نتیجه‌گراشدن مطلق بسکتبال ایران بازمی‌گردد و ناامنی‌ که بین مربیان ایجاد شده است. چنانچه مربی نتیجه نگیرد، برکنار می‌شود. از این رو در چرخه معیوب سازندگی در بسکتبال ایران جوانانی مانند اجاقی برای آن که ستاره شوند خوب دیده نمی‌شوند.

در این بین بازیکنان جوانی مانند بهنام یخچالی که طی این سالها خوش درخشیدند در تیم ملی در آستانه خط خوردن بود یا آرمان زنگنه که مصدومیت نابهنگامش ظهور یک ستاره دیگر بسکتبال را به تاخیر انداخت.

بسکتبال ایران برای بالندگی ستاره می‌خواهد. این چهره خشک و بی‌روح که گاهی از تلویزیون نمایش داده می‌شود نام‌های آشنایی ندارد که فردای تماشای بازی دو تیم در کوچه و خیابان بگویند بسکتبال ستاره‌ای مثل حدادی دارد. سامان ویسی، حامد آفاق در دوران طلایی‌اش، اوشین ساهاکیان، سهراب‌نژاد و به‌جامانده‌های دیگر از نسل طلایی بسکتبال، هر کدام پدیده بودند و ستاره شدند.

امروز هم همه منتظر هیجانی نشسته‌اند که قرار است از لیگ چین به لیگ برتر بسکتبال تزریق شود و رقابت در سطح را برای بسکتبال ایران به عمق ببرد. در چنین اوضاعی بازگشت همان ستاره‌های قدیمی در روند تدریجی خالی‌شدن بسکتبال ایران از وجود ستاره‌ها نقطه قوت است. هنوز تقابل آنها با جوانانی که ویژگی ستاره شدن دارند، قوت قلب همه است به شرط آن که بسکتبال از نقصان‌های این چند سال درس عبرت گرفته باشد.

ستاره شدن

ستاره‌های ایرانی لیگ بسکتبال چین از ابتدا ستاره نبودند، اما هم سن و سال خیلی از بازیکنان جوان امروز که بودند ستاره شده بودند.

حامد حدادی دوره‌های زیادی را طی کرد تا امروز به عنوان ستاره ایرانی در تیم سیچوان جولان دهد. بیجینگ برای بازی‌هایش بی‌جهت سراغ مهدی کامرانی نیامد، زیرا ستاره ایرانی در پشت‌سر تجربه سال‌ها بازی با بهترین بازیکنان خارجی شاغل در لیگ ایران را به همراه دارد. کاپیتان صمد نیکخواه بهرامی در ژی‌جیانگ به عنوان بهترین بازیکن پست‌3 آسیا هم از 17 سالگی ستاره شد و هنوز بازیکنی جای او را نگرفته است.

محمد رضاپور