رسوایی دوپینگ روس‌ها

روسیه کشوری است که به همراه چین و آمریکا مثلث قدرت ورزش دنیا را تشکیل می‌دهند و همواره در بازی‌های المپیک رقابت تنگاتنگی با هم دارند، اگر تهدیدات وادا عملیاتی شود این کشور باید بر 25 درصد ظرفیت مدال‌آوری‌اش در المپیک سال آینده چشم بپوشد چراکه از 81 مدال المپیکی خود که 24 تای آن طلا بود، در دوومیدانی هشت طلا، چهار نقره و پنج برنز به دست آورد و از دست رفتن چنین ظرفیتی به‌شدت برای این کشور گران تمام می‌شود.

آمارهای تکان‌دهنده

این ماجرا از ‌آذر سال گذشته و به دنبال پخش دو، سه مستند تلویزیونی از شبکه تلویزیونی دبلیو دی‌‌آر آلمان آغاز شد. در این مستندها دوپینگ دسته‌جمعی ورزشکاران روسیه و سرپوش گذاشتن فدراسیون جهانی دوومیدانی بر این موضوع، حسابی در دوومیدانی دنیا خبرساز شد تا جایی که آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ (WADA)، تحقیقات گسترده‌ای را درباره این موضوع آغاز کرد. در یکی از این گزارش‌های مستند که بخش‌هایی از آن با دوربین مخفی فیلمبرداری شده بود، فاش شد ورزشکاران روسی به‌طور سازماندهی‌شده دست به دوپینگ می‌زنند. همچنین گزارش‌هایی در مورد تخلفات مالی و پولشویی روسیه در این خصوص مطرح شد. با این‌که مقامات روسی ابتدا ادعای دوپینگ مورد حمایت دولت در این برنامه مستند را به‌شدت رد کردند، اما در ادامه و به‌دنبال آغاز تحقیقات وادا، والنتین بالاخینچف رئیس فدراسیون دوومیدانی روسیه از سمت خود در فدراسیون جهانی دوومیدانی (IAAF) کناره‌گیری کرد.

در ادامه این ماجرا خبرگزاری فرانسه به نقل از روزنامه بریتانیایی ساندی تایمز و شبکه رادیو تلویزیونی ای‌آردی آلمان اعلام کرد که این دو رسانه به نتایج ۱۲ هزار آزمایش خون بیش از 5000 دونده دسترسی پیدا کردند و به شواهدی از ابعاد غیرعادی تقلب در بزرگ‌ترین مسابقات دوومیدانی جهان دست یافته‌اند. در این مستند کارشناسان به این نتیجه رسیده‌اند که:

1 ـ یک‌سوم مدال‌های رشته‌های استقامت در مسابقات المپیک و قهرمانی جهان (۱۴۶ مدال ازجمله ۵۵ طلا) بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۲ را ورزشکارانی برده‌اند که نتایج آزمایش‌هایشان مشکوک بوده است.

2 ـ آزمایش خون بیش از 800 دونده به احتمال زیاد دوپینگ را مطرح می‌کند و در بهترین حالت غیرطبیعی است.

3 ـ تعداد ده مدال المپیک ۲۰۱۲ لندن را دوندگانی برده‌اند که تست دوپینگ آنها مشکوک بوده است.

4 ـ در بعضی از موارد هر سه ورزشکاری که روی سکو رفته‌اند، آزمایش‌های مشکوک داشته‌اند.

5 ـ روسیه کانون آزمایش خون [مشکوک] در دنیاست و 80 درصد دوندگان روس که مدال برده‌اند، تست دوپینگ مشکوک داشته‌اند، ۱۸ دونده کنیایی هم که مدال گرفته‌اند آزمایش مشکوک داشته‌اند.

6 ـ یوسین بولت (سرعتی‌ترین دونده دنیا) و مو فرح آزمایش مشکوک نداشته‌اند.

از انکار تا برکناری

لامین دیاک، رئیس پیشین فدراسیون جهانی دوومیدانی (یاف) در حالی این گزارش‌ها را مضحک خواند که در ماه‌های گذشته جای خود را به سباستین کو داد و هفته گذشته نیز علاوه بر این که فساد و پولشویی او و فرزندش و دریافت رشوه یک میلیون یورویی از روسیه اثبات شد، از کمیته بین‌المللی المپیک هم اخراج شد. این در حالی بود که گزارش‌هایی هم منتشر شد که نشان می‌داد در رقابت‌های جهانی 2011 در کره جنوبی (در زمان ریاست دیاک) نتایج به دست آمده نشان داد 29 تا 34 درصد از 1800 شرکت‌کننده به استفاده از روش‌های ممنوعه نیروزا در مدت 12 ماه پیش از مسابقات اقرار کرده بودند و یاف اجازه انتشار این تحقیق را در آن زمان نداده بود. شاید به همین دلیل بود که رقابت‌های جهانی 2015 تحت شدیدترین تدابیر ضد دوپینگ در چین برگزار شد به طوری که از 2000 ورزشکاری که در این تورنمنت حضور داشتند، از 1405 نفر تست دوپینگ گرفته شد.

دوپینگ همه‌جانبه

دو روز پیش از انتشار گزارش وادا، روسیه خود پنج دوومیدانی کارش را در مجموع با 14 سال و شش ماه محرومیت مواجه کرد با این حال وادا در گزارش خود از کمیته بین‌المللی المپیک خواست حضور دوومیدانی‌کاران روسیه در المپیک 2016 را تعلیق کند. این گزارش که با مدیریت دیک پاوند و در323 صفحه آماده شده است، مدعی است فدراسیون دوومیدانی روسیه اقدام به فریبکاری سیستماتیک می‌کرده است. روس‌ها در سطوح مختلف بر موضوع دوپینگ ورزشکارانشان سرپوش گذاشته‌اند و حتی برای این کار از آن ورزشکاران درخواست مبالغی می‌کرده‌اند تا شواهد موجود را از بین ببرند.

وادا از کمیته بین‌المللی درخواست کرده ورزشکاران دوومیدانی روسیه در مسابقات المپیک 2016 ریو شرکت نکنند، مگر آن که فدراسیون دوومیدانی این کشور گام‌های مثبتی را برای رفع ابهامات بردارد. وادا همچنین برای پنج دونده روس درخواست محرومیت مادام‌العمر کرده است.

علاوه بر این روسیه در حالی میزبانی جام جهانی فوتبال 2018 را برعهده دارد که براساس تصمیم وادا به دلیل رسوایی اخیر مجوز آزمایشگاه دوپینگ مسکو باطل شد تا این این نظر نیز با یک چالش جدی مواجه شود. دیک پاوند در این خصوص گفت: گریگوری رودچنکوف مدیر آزمایشگاه مسکو دستور نابودی عمدی هزار و 417 نمونه دوپینگ برای رد شواهد تحقیق را صادر کرده بود. آزمایشگاه مسکو از آژانس ضددوپینگ روسیه یا وزارت ورزش این کشور جدا نیست. پلیس امنیتی روسیه در طول بازی‌های المپیک زمستانی سوچی این آزمایشگاه را نظارت کرده است. دخالت‌های مستقیم دولت روسیه در فعالیت‌های آزمایشگاه‌ نشان می‌دهد آزمایشگاه مستقل عمل نکرده است.

مهلت به روسیه، حمایت از وادا

در واکنش به این گزارش، IOC در بیانیه‌ای اعلام کرد: حفاظت از ورزش پاک در اولویت‌های کمیته‌ بین‌المللی المپیک قرار دارد. IOC اقدامات لازم را انجام دهد تا ورزش پاک داشته باشیم و مدیریت درستی انجام شود. IOC به دقت گزارش‌ها را مطالعه می‌کند. با هرگونه قانون شکنی از سوی ورزشکاران یا اطرافیان آنها برخورد خواهد شد. از تلاش کمیسیون مستقل ضددوپینگ حمایت می‌کنیم. IOC مطمئن است ریاست جدید IAAF اقدامات لازم را انجام می‌دهد.

سباستین کو، رئیس فدراسیون جهانی دوومیدانی هم تصریح کرد منتظر دفاعیه روس‌ها در این خصوص است! اما آیا گزارش 323 صفحه‌ای را چه دفاعیه‌ای لغو خواهد کرد و سرنوشت نهایی این ماجرا چه خواهد شد، شاید در روزهای آینده مشخص شود. هر نتیجه‌ای رقم بخورد جالب توجه خواهد بود.

امید توفیقی