آیتالله ابوالقاسم خزعلی که صبح دیروز پس از یک دوره طولانی بیماری و به دلیل کهولت سن در 90 سالگی درگذشت، از جمله یاران صدیق امام و رهبری بود که در مقاطع مختلف و در فراز و نشیبهایی که قبل و بعد از انقلاب وجود داشت، همواره در مسیر مستقیم انقلاب استوار بود. آیتالله خزعلی، متولد ۱۳۰۴ در شهرستان بروجرد بود و حیات پربرکت خود را صرف قرآن، اهل بیت و مبارزه در راه اهداف انقلاب کرد. وی که حافظ کل قرآن و نهجالبلاغه بود، از تدوینکنندگان قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز بهشمار میرفت؛ به مدت 20 سال در شورای نگهبان عضویت داشت و از ابتدای تاسیس مجلس خبرگان رهبری تاکنون در این نهاد انجام وظیفه میکرد و علاوه بر اینها مسئولیت بنیاد بینالمللی غدیر را نیز به عهده داشت.
تبعید به گناباد
آیتالله خزعلی، تحصیلات حوزوی را در 17 سالگی در حوزه علمیه نواب مشهد آغاز کرد اما به گفته خودش چون برای تحصیلات در مشهد اشباع نمیشد، تصمیم گرفت برای ادامه تحصیلات حوزوی و بهرهمندی از محضر استادان برجسته نظیر آیتاللهالعظمی بروجردی و امام خمینی(ره) به قم برود و در کلاس درس خارج فقه و اصول آنان شرکت کند. استعداد آیتالله خزعلی در فراگیری علوم و مباحث دینی توجه آیتالله بروجردی را به وی جلب کرد و بهزودی در زمره شاگردان مورد علاقه ایشان قرار گرفت.
یکی از رویدادهایی که آیتالله خزعلی را به آیتالله بروجردی نزدیک کرد تبعید وی در سال 1339شمسی به علت قیاسی بود که درخصوص شاه عنوان کرد. او سال 1338 در سخنرانی در شهر رفسنجان، با مقایسه شاه و آیتالله بروجردی، شاه را به انگشتری در دستان آیتالله بروجردی تشبیه کرد و در توضیح قدرت مرجع تقلید شیعیان اظهار کرد هرگاه ایشان اراده کند این انگشتر را دور میاندازد. این سخنان تاثیر گستردهای در میان نیروهای امنیتی و حتی خود شاه بر جای نهاد و دستگاه امنیتی رژیم پهلوی در برخورد با سخنان آیتالله خزعلی او را به سه سال تبعید به گناباد محکوم کرد.
خبر محکومیت و تبعید آیتالله خزعلی در میان علما و حوزه علمیه نیز چنان اثرگذار بود که آیتالله بروجردی شخصا نزد دربار وساطت کرد و شاه که از قدرت مرجع تقلید به هراس افتاده بود، دست به اقداماتی زد که نتیجه آن رهایی آیتالله خزعلی از تبعید در گناباد بود. از جمله فعالیتهای آیتالله خزعلی در دهه 1330 مبارزه مستمر با حزب توده و همکاری گسترده با «فداییان اسلام» است. بعدها مشاهده شخصیت امام خمینی(ره) در زمان تحصیل و ارتباط نزدیک با ایشان به علت شرکت در کلاس درس حضرت امام(ره) باعث علاقهمندی آیتالله خزعلی به شخصیت ایشان و قدم گذاشتن در مسیر مبارزه با رژیم پهلوی شد. آیتالله خزعلی علاوه بر شاگردی، ارتباط ویژهای با حضرت امام(ره) داشت و به علت اقامت در محله «یخچال» قم، این مجاورت با امام، نقش مهمی در زندگی وی داشت.
خاکسپاری در مشهد
آیتالله خزعلی در اواخر عمرش به دلیل کهولت سن دچار مشکلات تنفسی بود و به گفته دخترش کبری خزعلی، این یار دیرین انقلاب ساعت 9 و 30 دقیقه صبح دیروز دچار مشکل تنفسی شده و ساعت 9 و 55 دقیقه به رحمت ایزدی پیوست.
به گزارش تسنیم، شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی طی اطلاعیهای اعلام کرد پیکر مطهر آیتالله خزعلی امروز ســـاعت 10 صــبـح، پس از اقــامه نـماز بر پیکر ایشان در دانشگاه تهران از در اصلی دانشگاه به سمت میدان انقلاب تشییع و سپس کنار مضجع شریف و حرم منور ثامنالحجج حضرت علیبنموسی الرضا (علیهالسلام) آرام میگیرد. به دنبال درگذشت این یار امام و رهبری، مسئولان و چهرههای مختلف از جمله سران سه قوه، پیام تسلیت صادر کردند و مقامات فراوانی هم با حضور در بیت آیتالله خزعلی، با دوستداران آن عالم فرزانه ابراز همدردی کردند.
صدیقی، جانشین آیتالله خزعلی در بنیاد غدیر
یکی از نهادهایی که نام آن همواره با نام آیتالله خزعلی عجین بوده، بنیاد بینالمللی غدیر است. محمدنبی حبیبی، دبیر کل حزب موتلفه و قائممقام بنیاد بیناللملی غدیر در گفتوگو با تسنیم درباره ریاست این بنیاد پس از رحلت آیتالله خزعلی، گفت: چند سال پیش وقتی بحث کسالت آیتالله خزعلی مطرح بود، خود ایشان عنوان کردند بعد از من از آیتالله صدیقی بخواهید که ریاست بنیاد غدیر را قبول کند؛ با توجه به این که ایشان توصیه کردند و هیاتامنا هم پذیرفت، باید گفت اکنون آیتالله صدیقی رئیس بنیاد غدیر هستند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد