مناطق محروم در انتظار خیرین مدرسه‌ ساز

طبق آمار سازمان توسعه، تجهیز و نوسازی مدارس کشور، اکنون 105 هزار مدرسه در سطح کشور وجود دارد که به‌دلیل انبوه جمعیت دانش‌آموزی، معضل کمبود فضای آموزشی همواره در کشور بویژه مناطق و استان‌های محروم و مرزی وجود داشته و دارد.

این امر باعث شده که بسیاری از مدارس به‌ویژه در یکی دو دهه گذشته به صورت دونوبته یا حتی سه نوبته اداره شود.

بحث فرسودگی مدارس نیز در کنار کمبود فضاهای آموزشی، مشکل دیگری است که نظام آموزشی با آن درگیر است، زیرا بسیاری از مدارس موجود طی چند دهه اخیر فرسوده و از رده خارج هستند که باید مورد بازسازی قرار گیرند.

امکانات و تجهیزات ناکافی در بسیاری از مدارس کشور از جمله سیستم گرمایشی و سرمایشی قدیمی و در سال‌های اخیر نیز تجهیزات مورد نیاز برای هوشمندسازی مدارس، از دیگر مشکلات این حوزه است که البته تمام رفع این کمبودها و مشکلات در گرو تامین اعتبار است؛ اعتباری که تاکنون تامین نشده است.

این شرایط از یک سو و قدر و اهمیت توجه به نظام تعلیم و تربیت از سوی دیگر باعث شده که خیرین زیادی به‌صورت انفرادی و نهادی وارد این حوزه شده و بخشی از کمبودها و نیازهای بر زمین مانده این بخش را به دست گیرند و به عنوان بازوی توانمند آموزش و پرورش عمل کنند.

افتتاح ۱۴۰ مدرسه

یکی از این موسسات، بنیاد برکت وابسته به ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) است که ساخت هزار مدرسه در هزار نقطه محروم کشور را تا پایان سال 1396 و بر اساس اجرای منویات رهبر معظم انقلاب در دستور کار خود قرار داده است.

قرار است امروز و در آستانه سال تحصیلی جدید 140 مدرسه احداث شده توسط این بنیاد با حضور رئیس دفتر مقام معظم رهبری، رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، وزیر آموزش و پرورش و مدیرعامل بنیاد برکت، به طور همزمان در سراسر کشور افتتاح شود.

معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور در این باره به جام‌جم می‌گوید: تاکنون 398 پروژه با 1916 کلاس درس در مناطق محروم احداث و تحویل شده است. 302 پروژه با مجموع 1642 کلاس نیز در دست اجراست که 140 واحد از آنها با ظرفیت 844 کلاس تکمیل شده و آماده بهره‌برداری است.

به گفته عباسی، مجموع پروژه‌های تحویلی و در دست اجرا 700 مورد است که پروژه‌های در دست اجرا و 300 پروژه باقیمانده به مرور عملیاتی خواهد شد و پیش‌بینی می‌کنیم ظرف امسال و سال آینده، هزار پروژه وعده داده شده به سرانجام رسیده و مورد بهره‌برداری قرار گیرد.

سهم خیرین در مدرسه‌ سازی

این‌که اکنون با ساخت چه تعداد مدرسه دیگر، کمبود بخش فضای آموزشی کشور جبران می‌شود یا این‌که چه تعداد از مدارس فرسوده کشور باید تخریب و بازسازی شود، پرسشی است که معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز کشور آن را منوط به تدوین ضوابط اجرایی و فنی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و تصویب آن در شورای عالی آموزش و پرورش می‌داند و می‌گوید: پس از تصویب این ضوابط و اجرای سند تحول بنیادین، می‌توان آمار دقیق‌تری از کمبود فضاها و تجهیزات آموزشی مورد نیاز ارائه داد، اما آنچه اکنون به طور قطع می‌توان به آن اشاره کرد، این است که در سایت‌های مسکن مهر در سراسر کشور، در حاشیه شهرها و همچنین شهرهایی با رشد جمعیت بالا و مهاجرپذیر به شدت با کمبود فضاها و امکانات آموزشی مواجهیم که بی شک برای تامین فضاهای مورد نیاز در این بخش‌ها نیازمند اعتبار هستیم. ضمن این‌که تخریب و بازسازی و مقام‌سازی مدارس فرسوده و همچنین استانداردسازی آنها که طی سال‌های اخیر آغاز شده و از اولویت‌های سازمان است، نیازمند اعتبار است.

امان الله عباسی، مشارکت خیرین در این خصوص را بسیار راهگشا دانسته و می‌افزاید: از سال 78 تاکنون حدود 20درصد از فضاهای آموزشی کشور با اعتباری بالغ بر 3000 میلیارد تومان توسط بخش غیردولتی اعم از افراد خیر احداث شده که این میزان بسیار چشمگیر و قابل توجه است و اگر دست یاری خیرین نبود شاید با مشکلات بیشتری در نظام آموزش و پرورش کشور مواجه بودیم.

در همین زمینه سعیدی، مدیرکل اداره نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کردستان نیز با اشاره به دونوبته بودن تعداد زیادی از مدارس استان و با بیان این‌که 25 تا 30 درصد مدارس این استان تخریبی است و باید بازسازی شود، به جام‌جم می‌گوید: اجرای این عملیات نیازمند اعتبار است و خوشبختانه مشارکت خیرین در تامین اعتبارات مورد نیاز مطلوب بوده است.

علیرضا نخعی، ‌مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان نیز با بیان این‌که طی دو سال اخیر حدود 50 میلیارد تومان در آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان هزینه کرده‌اند، می‌افزاید: در مجموع ساخت 40درصد از مدارس استان توسط خیرین صورت گرفته است، هرچند هنوز به مشارکت این بخش نیازمندیم، زیرا سرانه فضای آموزشی در سیستان و بلوچستان پایین‌تر از حد استاندارد کشوری است، به‌طوری که این سرانه در کشور حدود 4.8 مترمربع به ازای هر نفر است، اما در استان ما 3.1 مترمربع به ازای هر دانش‌آموز که باتوجه به وجود 590 هزار دانش‌آموز در کشور، می‌توان گفت که با کمبود حدود یک میلیون مترمکعب فضای استاندارد در استان مواجهیم.

فاطمه مرادزاده - ایران