الزامات تولید صادرات محور

اما برای ورود به بخش باید ابتدا به پیشینه تاریخی صادراتی ایران توجه داشته باشیم و آن را با امکانات فعلی مقایسه کنیم.

قبل از فروپاشی شوروی سابق، بازار صادراتی محصولات ایران از شمال محدود شده بود و از شرق مشکلات افغانستان صادرات محصولات ایرانی را غیرممکن کرده بود و در جنوب هم کشور‌های عربی حاشیه جنوب خلیج‌فارس قصد توسعه اقتصادی و صادرات مجدد داشتند و جنوب غربی هم متاسفانه وجود رژیم گذشته عراق اجازه صادرات را از ایران گرفته بود بنابراین تنها مرز صادرات محصولات ایرانی ترکیه بود، اما امروز با توجه به تغییرات ایجاد شده در معادلات سیاسی منطقه و فروپاشی شوروی، ایران و محصولات ایرانی با بازاری 350 میلیون نفری مواجه شده است که می‌تواند مبنای تولید صادرات محور در کشورمان یا همان رویای قدیمی باشد.

این در حالی است که باید توجه داشته باشیم کشورمان نسبت به همسایگان خود از چند امتیاز ویژه برخوردار است که می‌تواند در راه رسیدن به این هدف والا بسیار مفید باشد که عبارتند از:

1ـ وجود نیروی متخصص کارآمد و ارزان‌قیمت

2ـ وجود منابع انرژی ارزان‌قیمت و مواد اولیه

3ـ ثبات اقتصادی و سیاسی نسبت به بسیاری از کشورهای منطقه

4ـ نداشتن بدهی خارجی (به عنوان مثال ترکیه امروز نزدیک به 200 میلیارد یورو بدهی خارجی دارد)

این عوامل بدون تردید می‌توانند عاملی قابل‌اعتماد برای رشد اقتصادی کشورمان و تولید صادرات‌ محور باشد و باید با توجه به توانمندی‌های مهمی که در اختیار داریم زمینه ارسال محصولات ایرانی را به بازارهای اطراف با 350 میلیون نفر متقاضی فراهم کنیم.

یکی از مهم‌ترین توانمندی‌های صادراتی ایران در بخش صنایع غذایی است. اما نکته اصلی این است که برای رسیدن به تولید صادرات‌محور چه کارهایی باید انجام شود؟ پرسشی که پاسخ اولیه آن در ارتباط صنایع با تشکل‌ها و اتاق‌های بازرگانی است به‌صورتی که این گروه‌ها باید با استفاده از وجاهت قانونی و جایگاه خود در تجارت بین‌المللی دید تولیدکنندگان را از بومی به دید منطقه‌ای تبدیل کنند، در حالی که عوامل زیر نباید هرگز فراموش شود:

1ـ صنایع ایران در رابطه با شرکای خارجی باید سرمایه‌گذاری مشترک انجام دهند

2ـ بدون تردید در بازارهای هدف باید شریک تجاری داشته باشیم

3ـ همراه با انتقال کالا و بازار باید انتقال فناوری هم انجام شود

4ـ وجود ضمانت‌های لازم برای ورود سرمایه‌های خارجی

از این‌رو رعایت ارکان یادشده در تولید کشورمان به همراه همسو شدن دیپلماسی سیاسی و اقتصادی دولتمردان با یکدیگر؛ زمینه تحقق تولیدات صادرات‌محور را برای کشورمان ایجاد کرده و در نهایت کالای ایرانی را در بازاری 350 میلیونی آن‌طور که شایسته است معرفی خواهد کرد؛ به صورتی که تحقق این امر می‌تواند تا سال 2050 سرانه صادرات کشورمان را تقریبا به 20 هزار دلار تبدیل کند.

جمشید عدالتیان - عضو اتاق بازرگانی تهران