آتش بی‌احتیاطی در کمین گردشگران است

با اتمام ماه مبارک رمضان و شروع تعطیلات عیدفطر، سفرهای پر حجم تابستانی نیز آغاز شده است و بیشتر مسافران ایرانی شهر مشهد را یکی از اولویت های سفر خود انتخاب می کنند.

این شهر به حدی هتل و هتل آپارتمان دارد که هیچ مسافری حتی در شلوغ ترین روزها هم بدون مکان نمی ماند فقط اگر بتواند اتاق‌های خالی موجود را از بین همه مراکز اقامتی پیدا کند.

چون مراکز اقامتی این شهر از خانه مسافر گرفته تا هتل‌های ۵ ستاره، هیچ سامانه‌ای ندارند که در آن هم معرفی شوند و هم میزان اتاق های موجودشان را اطلاع رسانی کنند.

در این میان بسیارند خانه‌های شخصی که هیچ مجوری از اماکن نیروی انتظامی و اداره های کل استانی ندارند ولی اقدام به پذیرش مسافر می کنند.

با این حال زائران حرم امام رضا(ع) درحالی قرار است بعد از پایان ماه مبارک رمضان از واحدهای اقامتی مشهد استفاده کنند که در ماه‌های اخیر هر چند روز یک بار خبرهای ناخوشایندی از اتفاقات ناگوار و آتش سوزی های پی در پی در مراکز اقامتی این شهر شنیده شد.

قرار است هزاران گردشگر ایرانی در طول فصل تابستان و از عید فطر روانه سفرهای بین استانها شوند در این میان گردشگران تهرانی ترجیح می‌دهند به شمال کشور بروند بنابراین مازندران و گیلان و مشهد میزبان آنها در این ایام خواهند بود از سوی دیگر با اتمام ماه مبارک رمضان بسیاری از ایرانی ها ترجیح می دهند که این اعیاد مذهبی را در شهر زیارتی مشهد سپری کنند به همین دلیل باید هتل‌ها، هتل آپارتمان‌ها و مهمانپذیرهای استان خراسان رضوی آماده این میزبانی باشند اما واقعا چقدر این مراکز اقامتی آمادگی میزبانی را دارند آن هم در صورتی که در ماه‌های اخیر از مسمومیت گرفته تا آتش سوزی های پی در پی در آنها اتفاق افتاده است.

نبود سیستم ایمنی مناسب در اماکن اقامتی مشهد

در این باره، آتشپاد دوم حسن جعفری مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر مشهد گفت: تنها ۳۰ درصد از اماکن اقامتی مشهد تاییدیه ایمنی آتش نشانی دارند.

وی نبود سیستم ایمنی مناسب در اماکن اقامتی شهر مشهد را مهمترین مشکل این اماکن دانست و افزود: تاییدیه ایمنی بقیه این مراکز یا تاریخ شان گذشته و یا اصلا آن را ندارند. بحث سیم کشی آنها نیز مطرح است. سیستم اعلام حریق اتوماتیک و اطفای حریق، خاموش کننده‌ها و سیم کشی ها و دودکش‌ها ممکن است دچار مشکل باشد اما مدیران این مراکز کمتر به اخطارهای سازمان آتش نشانی توجه می کنند.

شاید این بی توجهی که مدیرعامل سازمان آتش نشانی نیز به آن اشاره می‌کند به این دلیل باشد که این مراکز بیمه آتش سوزی دارند به همین علت است که مدیران خیالشان راحت است اما اتفاقات ناگواری که برای زائران در هنگام آتش سوزی در این مراکز رخ داده نشان می دهد که جان زائران و مسافران از ساختمان آن مرکز اقامتی مهم تر است و باید به فکر آن نیز بود. آیا بیمه آتش سوزی می‌تواند حادثه‌ای که برای مسافران رخ داده را جبران کند؟

۷۰ درصد اماکن اقامتی در مشهد اخطار گرفته اند

جعفری می گوید: ما در مراجعاتمان به این اماکن اخطار لازم را می‌دهیم و اعلام می‌کنیم که برای گرفتن تاییدیه حتما به سازمان آتش نشانی مراجعه کنند اما این سازمان نیروی قهریه نیست که بتواند آنها را مجاب به چنین کاری کند. به همین دلیل یا آنها مراجعه نمی کنند و یا درحال رفع نواقص هستند. بنابراین سازمان آتش نشانی فقط می تواند تذکر بدهد. بنابراین ۷۰ درصد اماکن اقامتی در مشهد اخطار این سازمان را گرفته اند.

مسمویت ناشی از استنشاق گاز متصاعد شده از قرص برنج که چند وقت پیش برای عده ای از زائران و گردشگران عربستانی در هتل توحید مشهد اتفاق افتاد هم یکی از مواردی بود که اگرچه علت آن سهل انگاری کارکنان هتل به حساب می آمد اما منجر به این شد که گردشگران این کشور برای ورود به ایران احتیاط کنند و خدشه ای به صنعت گردشگری ایران وارد کند.

از سوی دیگر آتش سوزی‌های پی در پی در مهمانپذیرها و هتل اپارتمان‌های مشهد نیز کم نیست با این حال در این رده از مراکز اقامتی شاید هتل‌ها باشند که شاهد اتفاقات کمتری هستند اما این دو نوع مرکز به دلیل داشتن ساختمانهای قدیمی تر بیشتر در معرض نبود سیستم ایمنی مناسب هستند و بیشتر نیز دچار جادثه به خصوص آتش سوزی می شوند.

تنها یک نمونه از آن مربوط به روز ۱۷ خرداد می شد که آتش سوزی در یک هتل آپارتمان سبب محبوس شدن ۱۳۷ زائر و مسافر در میان دود و آتش شد که برای مهار این آتش سوزی در بلوار طبرسی ۶۰ آتش نشان به همراه ۲۱ دستگاه خودور آتش نشانی به محل اعزام شدند. آن هم به دلیل حریق در اتاق رختکن ساختمان هتل آپارتمان.

مورد دیگر از موارد متعدد مربوط به هفته پیش می شد که با مهار آتش سوزی در یک مجتمع اقامتی پذیرایی پنج طبقه ۸۵ زائر عراقی از میان دود و آتش نجات یافتند. این آتش سوزی در خیابان دانش شرقی رخ داد و کانون آتش سرویس بهداشتی یکی از واحدهای طبقه دوم این مجتمع بود که به علت اتصال در سامانه برق یک دستگاه ماشین لباسشویی موجب آتش سوزی شده بود.

این موارد از اتفاقات در مراکز اقامتی مشهد کم نیست. تا جایی که سازمان آتش نشانی شهر مشهد گفت که در چهار ماهه ابتدای سال جاری آتش نشانان و نجات گران این سازمان برای ۲۰ مورد عملیات حریق و حادثه در این اماکن اعزام شده اند و با احتساب اینکه این حوادث ۹ مصدوم داشته است، اقدام به نجات ۲۶۹ تن از زائران کرده اند.

این آمار تنها آماری است که مربوط به انجام عملیات های سازمان آتش نشانی می‌شود به طور حتم آمار سازمان پزشکی قانونی و اورژانس و نهادهای دیگر نیز متفاوت است چنان که مسمویت زائران عربستانی در مشهد به تنهایی ۳۳ مصدوم برجای گذاشت که چهار کودک آنها نیز به علت شدت مسمومیت جان خود را از دست دادند.

اکنون که زائران و مسافران ایرانی قصد سفر به مشهد را دارند، یک اقدام ضربتی برای بررسی استانداردهای مراکز اقامتی مشهد ضروری است. اقدامی که بتواند از میزان احتمال این حوادث جلوگیری کند.

اما مرتضی رحمانی موحد معاون گردشگری کشور در پاسخ به این اتفاقات وقتی خبرنگار مهر از او می پرسد تا کی باید منتظر اتفاقات بدتر برای گردشگران و زائران مشهد باشیم تا آن موقع، اقدام ضربتی توجیه پیدا کند، می گوید: زیرساخت‌های مشهد با جایگاه آن در گردشگری شبیه به هم نیست.

برخی از این واحدها ضوابط و استاندارد اقامت را ندارند

رحمانی موحد معتقد است: در مشهد با پدیده ای روبرو هستیم که هم فرصت است و هم تهدید. مشهد با جایگاه و محوریتی که در بحث گردشگری زیارتی دارد و وجود متبرک بارگاه امام رضا(ع)؛ خاستگاه توجه گردشگران داخلی و خارجی است. متناسب با این تقاضا و رویکرد زیرساخت هایی برای مشهد پیش بینی شده است اما زیرساخت های از تجانس لازم برای این میزبانی برخوردار نیست.

وی می‌افزاید: علت آن هم اتفاقاتی است که در اقامتگاه ها می افتد. این واحدها ضوابط و استاندارد اقامت را ندارند ولی فعالند پس باید اراده قوی در مقابل آنها ایجاد شود. بارها گفته ایم از نظارت و کنترل این واحد ها حمایت می کنیم ادارات کل نیز توجه کردند.

معاون گردشگری کشور می‌گوید: مراکز اقامتی در مشهد با نام‌های متبرک فعالیت می‌کنند ولی افراد را به صورت غیرقانونی به مشهد می آورند. برخی از این واحدهای اقامتی از نظر بهداشتی دارای ضابطه نبودند منتها باید این را در نظر داشته باشیم که هر مسافری که به مشهد می رود با هر استطاعت مالی باید تکریم شود.

وی می‌افزاید: برخی از این اتفاقات رخ داده از جمله مسمومیت گردشگران خارجی غیر عمد بوده است ولی باید در حوزه های آموزش و ارتقای اگاهی ها این نواقص مرتفع شود. ممکن است هتل استانداردی چنین خطایی را کرده و تاثیر نامطلوبی را در صنعت گردشگری کشور بگذارد اینها بخشی از مشکلاتی است که یک اراده و تصمیم جدی تری را برای آموزش کارکنان به دنبال خواهد آورد.

این گفته‌های معاون گردشگری باز هم موید این نیست که قرار است مراکز اقامتی مشهد در یک اقدام ضرب العجل خطر آتش را از زائران و گردشگران دور کنند. شاید می بایست دستگاه‌های دیگر در این زمینه ورود پیدا کنند.(مهر)