شور و شوق موسیقی جنوب در پایتخت

جشنواره موسیقی نواحی «آینه‌دار»، در نخستین دوره خود به جنوب شرق ایران پرداخت. حالا دامنه این جشن به جنوب ایران رسیده و قرار است، از 16 تا 19 خردادماه، 120 نوازنده در تالار رودکی بنوازند و شور و شوق و گرمای جنوب را با خود به ارمغان آورند.

این‌بار هم مجالی سه روزه فراهم شده تا من و تو با بخشی از موسیقی و آداب و رسوم مردم سرزمین خود آشنا شویم. با موسیقی مردم جنوب. مردمی که نمی‌توان حرکت را از موسیقی‌شان گرفت و موسیقی، بیش از هر هنر دیگری، نشان‌دهنده فرهنگ زنان و مردانی است که ریتم زندگی‌شان به خاطر آب و هوا و شرایط جغرافیایی تند است.

ریتم، بخشی جدانشدنی از موسیقی مردم جنوب است و در این میان، تاثیر دریا بر زندگی و موسیقی مردم هرمزگان و بوشهر و بخش‌هایی از خوزستان را نمی‌توان انکار کرد. مردمانی که با دریا و ریتم و موسیقی یکی شده‌اند. روزی‌شان را از دریا می‌گیرند و بیشتر«کارآواها» شان، ترانه‌هایی است که هنگام کار بر دریا می‌خوانند؛ آن هنگام که پارو می‌زنند یا تور می‌اندازند یا تخته بر تخته می‌کوبند تا لنج بسازند و راهی سرزمین‌های دیگر شوند.

حالا قرار است 120آینه ‌دار از جنوب ایران به تهران بیایند و با من و تو از خلیج همیشه فارس و افسانه‌هایش بگویند چرا که گروه‌های موسیقی بومی، نمایندگان فرهنگ و زبان و تاریخ مردم ایران در شهرها و روستاهای مختلف‌اند و موسیقی، زبانی بدون مرز است که همه انسان‌ها با هر زبان و ملیتی، ظرافت‌های آن را درمی‌یابند و با این هنر آسمانی ارتباط برقرار می‌کنند. پس ضروری است متولیان فرهنگی این مرزوبوم، چنین حقیقتی را درک و زمینه‌های رشد و بالندگی آن را فراهم کنند.

موسیقی نواحی مختلف ایران با تنوع و تازگی خود می‌توانند مخاطبان بسیاری را به سوی خود بخوانند اما در عمل چنین اتفاقی نمی‌افتد. نه اطلاع‌رسانی درست و دقیقی وجود دارد و نه تبلیغاتی. اصلا مگر فضایی هست تا کسانی که به بوشهر یا به کردستان می‌روند با موسیقی ویژه این مناطق آشنا شوند؟!

جشنواره موسیقی نواحی آینه‌دار می‌کوشد به پاسداشت این‌گونه از موسیقی و نوازندگان آن بپردازد؛ اما جوانان امروز تا چه اندازه با موسیقی ویژه بوشهر، کرمان، سیستان و بلوچستان، خوزستان، هرمزگان، خراسان و گیلان آشنا هستند؟ نوجوان و جوانی که با ظرافت‌های دوتار خراسان و کمانچه لرستان و دف کردستان و نی‌انبان بوشهر و قیچک سیستان و بلوچستان بیگانه است، چگونه می‌خواهد حافظ بخشی از موسیقی باشد که او را با بخشی از فرهنگ و آداب و رسوم سرزمین مادری‌‌اش آشنا می‌کند؟

برگزاری جشنواره‌ موسیقی نواحی، با هر نام و از سوی هر سازمان و نهادی، خوشایند است اما چه خوب که رسانه‌ها به این نوع موسیقی توجه کرده و از آن حمایت کنند. مگر جشنواره موسیقی نواحی از جشنواره فیلم و تئاتر و موسیقی فجر، چه کم دارد که کمتر به آن پرداخته می‌شود؟ مگر نه این‌که نوجوانان و جوانان تا چیزی را نشناسند، اهمیت و قدرش را نمی‌دانند؛ چگونه می‌خواهند هنر کسانی چون ماشالله بامری و حاج قربان سلیمانی و غلامحسین سمندری و فریدون پوررضا را گرامی دارند و ارج نهند وقتی با صدای آسمانی پوررضا وسرپنجه‌های جادویی حاج قربان آشنا نیستند؟!

شما به موسیقی مناطق مختلف ایران توجه می‌کنند اما نباید به این میزان بسنده کرد. بدون حمایت از موسیقی نواحی و زندگی نوازندگان آن، برگزاری جشنواره موسیقی نواحی، شبیه قرص‌ آرامبخشی است که فقط برای مدتی ما را آرام می‌کند تا فراموش کنیم بامری که او را صدای مردم بلوچستان می‌دانستند توان پرداخت هزینه‌های درمانش را نداشت و محمد درپور در تنهایی و بی‌کسی به سرایی دگر کوچید.

قاب کوچک (ضمیمه شنبه روزنامه جام جم)