محله عتیقه‌فروش‌ها

وجود صرافی‌ها در ابتدای خیابان و ارزفروشانی که از چهارراه استانبول به اینجا مهاجرت کرده‌اند و البته عتیقه‌فروش‌ها، همان بدو ورود باعث می‌شود آدم حس کند کار وکاسبی در این جا سکه است. فروش سکه‌های قدیمی ایرانی و خارجی و اسکناس‌های تا نخورده سبز و قرمز که حالا در جعبه دستفروشان قاب شده‌اند بیشتر از همه در اینجا به چشم می‌آیند به خصوص در روز‌های جمعه. شاید به همین دلیل ابتدای خیابان منوچهری المان بزرگی از یک سکه را روی سکویی نصب کرده‌اند.

عتیقه‌های غبار آلود برای جلب مشتری

البته آنچه خیابان منوچهری را معروف کرده وجود بخشی از تاریخ و گذشته است که به اسم عتیقه خرید و فروش می‌شود. مغازه‌های عتیقه‌فروشی که روی شیشه‌هایشان، تاریخ تاسیس‌شان را با افکت غبار آراسته‌اند و می‌کوشند با حربه قدمت بیشتر به چشم بیایند و بهتر از مشتریان دلبری کنند. فروشنده‌ها هم بیشترشان مسن هستند و به اندازه عتیقه‌فروشی‌شان قدمت دارند، موقع فروش اجناس‌شان چنان از تاریخ گذشته آن حکایت می‌کنند که انگار خود شاهد تاریخ وگذشته این اشیا بوده‌اند.

هر چیزی که بوی تاریخ وگذشته بدهد در اینجا یافت می‌شود، از ظروف مسی و برنجی و چینی و کریستال‌های قدیمی تا چراغ‌های روشنایی قدیمی و تابلوهای نقاشی و کتاب‌های خطی و انواع مهره‌ها و تسبیح‌ها و حتی مدال‌های قدیمی ایرانی وخارجی که معلوم نیست از سینه کدام قهرمانی افتاده است. عینک و فندک و پیپ‌های کنده‌کاری شده با شکل‌های عجیب و غریب و انگشتر و گردنبند و کره زمین و خیلی چیزهای دیگری که عتیقه‌بازها را سحر می‌کند هم اینجا فراوان است. عتیقه‌فروشی‌ها به‌رغم بی‌نظمی و آشفتگی در چیدمان و گرد وغباری که بر جانشان نشسته است، باز هم درست مثل موزه‌ای تاریخی جذاب هستند، البته با این تفاوت که شما می‌توانید در این موزه خرید کنید.

البته ممکن است اگر چشم بدوانید چیزهای ناخوشایندی هم بین این عتیقه ببینید مثل پوست بعضی حیوانات یا دم روباه و دم سمور و دندان گرگ که گاهی برای زینت یا گاهی برای چشم‌زخم یا دفع بلایا از آنها استفاده می‌شود.

کهنه‌مکانی به نام ارباب جمشید

بوی تاریخ تنها از عتیقه‌فروشی‌ها نیست که به مشام می‌رسد بلکه کافی است سر را بلند کنید و چشم از مغازه‌های شیک آن بردارید تا خانه‌های قدیمی ودیوارهای کهنه و کوچه‌ها تنگ قدیمی را با نام‌هایی مثل ارباب جمشید و حکیم اعظم و آقاجان که هر کدام شاید برگرفته از افرادی بودند که در اینجا زندگی می‌کردند و نشان گرفته‌اند، ببینید.

ارباب جمشید ازجمله خیابان‌های منوچهری است که از بقیه معروف‌تر است با میدانگاهی قدیمی و ساختمانی با سرستون‌های زیبا که بیشتر از خانه‌های دیگر به چشم می‌آید و حالا جایگاه صنف خیاطان شده است. به روایت خیلی از اهالی قدیمی منوچهری روزگاری اینجا محل برو بیا اهالی سینما بود.

همنشینی با لاله‌زار باعث شده بود که پاتوق بدلکاران و سیاهی‌لشکر‌ها همین جا باشد و خیلی از استودیو‌های ضبط و تدوین اینجا فعال بودند. البته تعداد زیادی از فیلم‌ها هم در اینجا ساخته شدند وخیلی از کارگردان‌ها و بازیگرها از اینجا پا گرفتند. شاید ورود اهالی سینما به این محل به خیلی وقت‌ها پیش برگردد به زمانی که ابراهیم‌خان صحاف‌باشی در بازگشت به ایران نخستین سالن نمایش فیلم را در همین خیابان ارباب جمشید ساخت. اما حالا از همه آن گذشته چیزی جز چند مغازه با دوربین‌ها وآپارات‌های قدیمی و یکی دوتا استودیو که آنها هم غبار زمان گرفته‌اند باقی نمانده است.

طی دو دهه گذشته صنف‌های مختلفی در اینجا شروع به کار کردند که خیلی هم ماندنشان دوام نیاورد مثل رنگ‌فروش‌ها که کم‌کم جای خود را به مغازه‌های لوازم آرایشی و بهداشتی داده‌اند به طوری که رونق لوازم آرایشی‌ها، پاساژهای بزرگ لوازم آرایشی از جمله پاساژ مرجانه را شکل داد. اما از همه صنف‌ها پرکارتر بورس فروش کیف و ساک و چمدان وکیف‌های زنانه و مردانه و بورس فروش چرم است. مغاز‌ه‌هایی که در خیابان منوچهری با مارک‌ها و برند‌های مختلف ایرانی و خارجی کار می‌کنند و آنقدر تنوع دارند که شاید در انتخاب، شما را دچار مشکل کنند.

از قهوه‌خانه تا دیزی سرا

یکی دیگر از مکان‌های معروف این خیابان قهوه‌خانه‌های آن است که با نام دیزی‌سرا یا چایخانه در منوچهری مشغول هستند و قهوه‌خانه مهر از قدیمی‌هاست که روزگاری پاتوق خیلی از اهالی سینما بود. البته رستوران تلیت در همان حوالی در خیابان سعدی هم جایی است که بد نیست غذاهای آن را امتحان کنید. قرار داشتن منوچهری بین مراکز خرید چهارراه استانبول ومیدان فردوسی و نزدیکی به محله بهارستان و باغ سپهسالار باعث شده که هم جاهای زیادی برای گشتن و خرید وجود داشته باشد و هم غذاخوری‌های فراوانی دردسترس باشد.

در مرکز قرار گرفتن خیابان منوچهری و مجاورت با خیابان‌های اصلی راه دسترسی به آن را آسان کرده است. اگر از شمال تهران به سمت منوچهری می‌آیید اتوبوس‌هایی که از کریمخان و میدان ولیعصر (عج) به سمت توپ‌خانه می‌آیند بهترین گزینه هستند و اگر از غرب یا شرق تهران قصد آمدن به منوچهری را دارید اتوبوس‌های میدان جمهوری – بهارستان را انتخاب کنید. البته خیابان سعدی و متروی آن هم می‌تواند در رسیدن شما به منوچهری کمک کند.

اکرم بیگی/ چمدان (ضمیمه آخر هفته روزنامه جام جم)