همراهی دین و زندگی در سریال‌های ماه رمضان

بنابراین سریال‌های ماه رمضان به‌عنوان بهترین و پرمخاطب‌ترین سریال‌های سال محسوب می‌شود. گرچه در سال‌های قبل با نگاه نه‌چندان عمیق به مفاهیم معنوی پرداخته می‌شد، اما سازندگان آثار نمایشی آرام آرام سراغ مفاهیم عمیق‌تر رفتند و امسال هم دست‌اندرکاران این امر با تولید سه سریال «پایتخت 4»، «گاهی به پشت سر نگاه کن» و «دردسرهای عظیم 2» سراغ مفاهیم خانوادگی رفتند تا میان مسائل دینی و معنوی و زندگی اجتماعی امروز مردم و دغدغه‌هایشان پیوند برقرار کنند. علاوه بر آن سریال‌های امروز از کلیشه‌های رایج و شعارزدگی فاصله گرفته و معنا و پیام را در لفافه‌ای از خرده‌روایت‌های دراماتیک ارائه می‌کند.

رضا پرتوی‌زاده، استاد دانشکده صدا و سیما در گروه علوم انسانی درباره تغییر محتوا و رویکردهای سریال‌های ماه رمضان در سال‌های اخیر به جام‌جم گفت: ماه رمضان بهار قرآن است و زیبایی و ماندگاری این ایام مبارک به برکت قرآن کریم و آیات دلنشین آن است. بنابراین تولید سریال‌های نمایشی برگرفته از قرآن و محتوای آن نه‌تنها تبدیل به اثر شاخصی در کارنامه سازندگان آن خواهد شد، بلکه تماشای آن هم برای مخاطبان تماشایی و ماندگار می‌شود.

وی عنوان کرد: کتاب قرآن کریم از دیدگاه فلاسفه و عرفا کتاب انسان و انسان‌سازی است که در ابتدا به تزکیه و بعد از آن بر تعلیم و تعلم تاکید کرده و بهار آیات نیز در ماه رمضان است. علاوه بر آن حضرت امام (ره) فرمودند تا تزکیه نکنید، علم برای شما خطرناک است.

به گفته این استاد دانشگاه، ماه رمضان فرصت خوبی برای تزکیه است و نویسندگان و تهیه‌کنندگان می‌توانند این مبحث را همراه با مضامین انسانی دستخوش ساخت آثار نمایشی کنند.در سال‌های اخیر سازندگان آثار ماه رمضان به سمت آموزه‌های دینی، انسانی و اخلاقی رفتند و سریال‌های متنوعی تولید کردند که توانستند تاثیر زیادی بر دل و جان مخاطبان بگذارند. به نظر پرتوی‌زاده، فیلمنامه‌نویسان می‌توانند به مفاهیمی از جمله وفای به عهد، امانتداری، صداقت، احترام به پدر و مادر، نیکی به والدین، رازداری، پوشاندن عیوب دیگران و گذر از خطاهای دیگران در قالب قصه‌های متنوع بپردازند و بازیگران با جان دادن به شخصیت‌های داستان آن را برای تماشاگران تلویزیون تماشایی کنند تا همان‌طور که قرائت قرآن بر دل مردم می‌نشیند، سریال‌های ماه رمضان هم مورد توجه مردم قرار بگیرد.

این استاد دانشگاه اعتقاد دارد تهیه‌کنندگان سریال‌های ماه رمضان برای پرداخت به مفاهیم معنوی باید از مشاوره کارشناسان خبره استفاده کنند تا آثار تولید شده با کمترین ایراد روی آنتن برود، ضمن این‌که جوانان از مفاهیم معنوی آن بیشترین استفاده را ببرند.

پرتوی‌زاده عنوان کرد: در انتهای هر قسمت از سریال‌های نمایشی باید پیام معنوی به مخاطبان منتقل شود و آنها را به فکر وادارد، زیرا آثار نمایشی نباید صرفاً مخاطب را سرگرم کند، بلکه باید زیرپوستی مفاهیم را به او انتقال بدهد. خوشبختانه در سال‌های اخیر کارگردانان حرفه‌ای برای تولید سریال‌های ماه رمضان در نظر گرفته می‌شوند، اما در کنار این دوستان باید کارشناسان حرفه‌ای در حوزه اخلاق و دین حضور داشته باشند، چرا که گاهی شاهد بودیم هنگام بازبینی کارشناسان با ایرادهایی در آثار نمایشی روبه‌رو شدند که باعث شده بخش‌هایی از سریال دوباره از نو گرفته شود یا این‌که ممیزی شد. این استاد دانشگاه با اشاره به بازیگران سریال‌های ماه رمضان گفت: تهیه‌کنندگان و کارگردانان باید بدانند که نقش‌های مثبت و معنوی قصه‌هایشان در آثار ماه رمضان را به بازیگرانی بسپارند که خودشان روحیه معنوی هم دارند تا دیالوگ‌هایشان به دل مردم بنشیند، زیرا در غیر این صورت شخصیت‌ها برای مخاطبان باورپذیر نخواهند بود. زمانی شخصیت‌ها ملموس می‌شوند که خود بازیگر هم به آن چیزی که می‌گوید باور داشته باشد. در این صورت هم خوب بازی می‌کند و هم شخصیتش به دل می‌نشیند.

سیروس مقدم این روزها مشغول ساخت سریال تلویزیونی «پایتخت‌4» به تهیه‌کنندگی الهام غفوری در شمال ایران است. تا امروز همه بازیگران جلوی دوربین رفتند و شنیده‌ها حاکی از آن است که چون این سریال برخلاف فصل‌های قبل به جای نوروز در ماه رمضان پخش می‌شود، قرار است با یک قصه متفاوت و خاص شروع شود و خانواده نقی معمولی این بار به سفر نخواهند رفت.

فیلمنامه این سریال که از شبکه یک پخش می‌شود، توسط محسن تنابنده طراحی شده و اکثر بازیگران اصلی همچون محسن تنابنده، احمد مهرانفر، ریما رامین‌فر، نسرین نصرتی، ژانک منگ هان، هومن حاجی‌عبدالهی و علیرضا خمسه در آن بازی دارند.

الهام غفوری، تهیه‌کننده سریال «پایتخت4» درباره محتوای این سریال به جام‌جم گفت: مسلما سریال پایتخت به‌رغم قصه ساده و روان و قابل لمسی که تعریف می‌کند به دنبال انتقال مفاهیم عمیق انسانی، اعتقادی و اخلاقی است. اگر به روابط شخصیت‌ها در چند فصل پایتخت دقت کرده باشیم متوجه می‌شویم در لحظه به لحظه این مجموعه امیدواری، اتکا به خداوند و حس انسان‌دوستی وجود دارد. وی عنوان کرد با توجه به اینکه روایت قصه در سری چهارم در ماه رمضان اتفاق می‌افتد مجددا شاهد این خواهیم بود که تمام شخصیت‌ها و روند قصه در پرداختن به انسانیت و اخلاق مصر خواهد بود.

آغاز صداگذاری سریال دردسرهای عظیم 2

سازندگان مجموعه تلویزیونی «دردسرهای عظیم2» به‌کارگردانی برزو نیک‌نژاد و تهیه‌کنندگی مهران مهام که از نیمه فروردین امسال تصویربرداری را آغاز کردند، تاکنون حدود 40 درصد تصاویر را مقابل دوربین بردند. گروه این روزها در سوهانک مشغول تصویربرداری هستند و از دیروز به لوکیشن شهرداری رفتند که آنجا بازی مهدی هاشمی در نقش فرحان نیز آغاز شد. تهرانپارس، بلوار کنگان و منزلی در شهرک غرب از دیگر لوکیشن‌های سریال بود. حمید صدری نیز ساخت موسیقی سریال را برعهده دارد و عرفان ابراهیمی صداگذاری را انجام می‌دهد. میثم ابراهیم هم خواننده تیتراژ است.

در کنار هاشمی، جواد عزتی، الناز حبیبی، مریم سعادت، پرستو گلستانی، فریده سپاه منصور، زهره فکور صبور، مهران رجبی، امیرحسین صدیق، مه‌لقا باقری، اشکان اشتیاق، شهین تسلیمی، حسین محب‌اهری، امیر غفارمنش، سولماز غنی، صفا آقاجانی، فرزاد حاتمیان، بهشاد شریفیان، محمدمهدی مطلبی، قدرت‌الله صالحی و آرزو مفتاحی در این سریال بازی دارند. ضمناً بازیگر یکی از نقش‌های اصلی خانم (شبنم) هنوز انتخاب نشده است که طی روزهای آینده با قطعی شدن آن، بخش‌های مربوط به حضور او جلوی دوربین خواهد رفت.

مهران مهام، تهیه‌کننده سریال «دردسرهای عظیم 2» درباره محتوای این اثر به جام‌جم گفت: اگر قائل به این باشیم که تلویزیون همزمان در پروسه برنامه‌سازی باید به آموزش و فرهنگ‌سازی موازی با تفریح و سرگرمی مقید و معتقد باشد این مهم در جریان ساخت سریال‌های مناسبتی به واسطه ظرفیت فراوان در جلب مخاطب میلیونی، دست‌یافتنی خواهد بود. وی بیان کرد: ما هم به همین دلیل در« دردسرهای عظیم 2 » در کنار روایت‌‌پردازی و قصه‌گویی که برای مردم جاذبه دارد وجوه انسانی و اخلاقی را در نظر گرفته ایم تا لایه‌های زیرین اثر مخاطب را به مفاهیم انسانی نزدیک کند. شیوه‌ای که از تک‌بعدی بودن و فراموش شدن سریال جلوگیری می‌کند و به ارزش‌های آن می‌افزاید.

این سریال در 26 قسمت برای پخش از شبکه سوم سیما در ماه رمضان امسال ساخته می‌شود. نویسندگی این فصل را علیرضا کاظمی‌پور و امیر عربی به عهده دارند و در خلاصه داستان آن آمده است: با پیدا شدن بچه‌ای در ماشین و آمدن خانواده لطیف از شهرستان و دعوت از خانواده پدری بهار، آن‌دو دچار دردسرهای فراوانی می‌شوند. فرحان که خود را مدیون کمک‌های لطیف و بهار می‌داند، سعی می‌کند مشکلات پیش‌آمده برای آنان را حل و فصل کند، اما ...

فاطمه عودباشی / گروه رادیو و تلویزیون