ترک اعتیاد سنتی با مخدرهای صنعتی

شیشه با آن فرمول آسان تولید که در هر خانه و زیرزمین و زیرپله تولید می‌شود، بعلاوه باوری غلط که تبلیغ می‌کند شیشه اعتیادآور نیست، سبب شده تا این روانگردان مهلک همراه همیشگی معتادان باشد؛ معتادانی که اگر از مصرف مخدرهای سنتی نمیرند، حتما بابت مصرف بی‌پروای مواد صنعتی خواهند مرد.

تبلیغ به نفع شیشه، کار کسی نیست، جز تولیدکنندگان و فروشندگان این ماده که جا انداخته‌اند با روانگردان می‌شود به عالم هپروت رفت، سرخوش شد، انرژی پیدا کرد و سرزنده شد و معتاد هم نشد. رد این تبلیغ اغواگر را کسانی که گرفته‌اند و نشسته‌اند پای بساط دود کردن روانگردان‌ها، یقین قلبی به این ادعا پیدا کرده‌اند و این ریشه ماجرای مولتی اعتیاد است.

شیشه خاصیت عجیبی دارد، در روزها و ماه‌های ابتدای مصرف از یک آدم ناتوان، پهلوانی می‌سازد در حد سوپرمن، اما بعد از مدتی که اثراتش در بدن رسوب کرد، همه بادها و اهن وتولوپ‌ها خواهد خوابید؛ پهلوان پنبه‌هایی که به کمک شیشه برو بازو گرفته‌اند، خیلی زود جوانمرگ می‌شوند.

اما اغلب معتادان این را نمی‌دانند یا اگر شنیده‌اند باورش نکرده‌اند یا آنقدر در اعتیاد غرق شده‌اند که به این چیزها فکر نمی‌کنند بنابراین وقتی اعتیاد به موادمخدر سنتی حسابی زمینشان زد، به روانگردان‌ها چنگ می‌اندازند تا دوباره قد راست کنند، قد هم راست می‌کنند، اما فقط برای مدتی کوتاه و دوباره همان آدم ناتوان قبل می‌شوند.

درمانگران اعتیاد این روزها از این قبیل معتادان زیاد می‌بینند و می‌گویند اعتیاد دوگانه معضلی شده است برای درمان اعتیاد، اما فارغ از این نگرانی‌های درمانی، معتادان راه خودشان را می‌روند و هر کدام به بهانه‌ای چند ماده به بدن می‌زنند و با معجونی از مخدرهای سنتی و روانگردان‌ها به سبک خود از زندگی کام می‌گیرند.

این که چرا این‌گونه است دلایل مختلفی دارد. به‌ عقیده مرتضی خوشگفتار، درمانگر اعتیاد، گروهی از معتادان مولتی اعتیاد دارند، چون فازی که از مخدرها می‌گیرند با فاز روانگردان‌ها فرق دارد و دومی به مذاقشان خوش‌تر و قوی‌تر می‌آید که در نتیجه بی‌آن‌که از خیر مخدرهای سنتی بگذرند، به شیشه روی می‌آورند و حظ کاذب این دو ماده را با هم قاطی می‌کنند.

گروهی دیگر اما کسانی هستند که به گفته او تا خرخره، جایی نزدیک مرزهای اوردوز، هروئین و تریاک و مواد سنتی دیگر مصرف می‌کنند و از ترس مرگ یا برای فرار از حالت ناخوشایندی که از این بابت پیدا کرده‌اند، شیشه می‌کشند تا طغیان زیاده‌روی در مصرف بخوابد.

این بازی با مواد اعتیادآور و خوراندن آنها به هم را سیامک دانیالی، کارشناس درمان اعتیاد نیز تائید می‌کند.

او با این حال ریشه پدیده مولتی اعتیاد را در یک تقسیم‌بندی غلط رایج میان معتادان می‌بیند که مواد اعتیادآور را به دو دسته مثبت (موادمخدر سنتی) و منفی (مواد محرک و روانگردان) تقسیم می‌کند و تاکید دارد که برای ترک اعتیاد به مثبت‌ها باید منفی‌ها را مصرف کرد.

بن‌بست درمان

پس دوباره می‌رسیم به همان تبلیغات مافیایی برای شیشه که این ماده مهلک روانگردان را در حد یک قهرمان بزرگ کرده و راه خلاصی از اعتیاد را هم به مصرف آن ربط داده است، اما درمانگران می‌گویند در مراکز ترک اعتیاد چوب این تفکر را هم درمانگران می‌خورند، هم معتادان و هم خانواده‌هایشان.

مرتضی خوشگفتار می‌گوید وقتی بیماری مثلا معتاد به هروئین است و دور از چشم خانواده شیشه نیز مصرف می‌کند، بعد از درمان با متادون همه انتظار دارند او بهبود پیدا کند و در مسیر پاکی قرار بگیرد، این اتفاق برای مدتی کوتاه نیز می‌افتد، اما وقتی عوارض اعتیاد به شیشه بروز کند، خانواده‌ها معترض می‌شوند که نه‌فقط بیمارشان بهبود نیافته که بدتر هم شده است؛ این چالشی برای مراکز ترک اعتیاد است.

اما سیامک دانیالی سختی درمان مولتی معتادها را در سختی درمان اعتیاد آنها به شیشه می‌داند؛ ماده‌ای که از اساس با مخدرهای سنتی فرق دارد. (مخدرهای سنتی جسم را تحلیل می‌برند و صنعتی‌ها مغز و ادراک را)

به گفته او، شیشه مرکز استدلال و تشخیص خوب از بد در مغز را از بین می‌برد، پس درمانگر نمی‌تواند معتاد را برای درمان ترغیب کند، نتیجه این که خانواده‌ها بابت درمان اعتیاد هزینه می‌کنند، اما نتیجه نمی‌گیرند.

از پس این نارضایتی‌ها اما آنچه که معضلی است برای جامعه، پابرجاماندن اعتیاد است؛ دردی که هر روز عمیق‌تر می‌شود و زخمی که ناسور و ناسورتر می‌شود.

مریم خباز ‌- گروه جامعه