طیب‌نیا: زمان ایجاد تغییر اساسی در سیاست‌‌‌‌های اقتصادی فرارسیده است

علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، گام‌های دولت برای برون رفت از اقتصاد نفتی و تحقق اقتصاد مقاومتی را تشریح کرد. به گفته وزیر امور اقتصادی و دارایی، وابستگی اقتصاد ایران به نفت پدیده‌ای سطحی نیست که با اقدامات و تصمیمات کوتاه‌مدت حل‌وفصل شود، بلکه مشکلی ساختاری و بنیادین است که آثار آن در همه ابعاد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی قابل‌مشاهده است. وی معتقد است حتی بخشی از تحریم‌ها به دلیل وابستگی اقتصاد ایران به نفت است: مسلما آنچه دشمنان ما را ترغیب کرد به این‌که تحریم‌ها را بر ما تحمیل کنند، همین وابستگی ما به درآمدهای نفتی بود. آنها بخوبی شاخص‌های اقتصادی ما را دنبال می‌کنند. سهم درآمدهای نفتی در بودجه دولت و سهم درآمدهای نفتی در تراز پرداخت‌های خارجی ما را رصد می‌کنند. پس وقتی ببینند آسیب‌پذیری ما نسبت به‌این درآمدها بالاست، طبیعی است که فشار تحریم‌ها را روی همین نقطه‌ضعف ما متمرکز کنند.

وی تصریح کرد: گرچه در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری احکام روشن و بسیار شفافی وجود دارد و هرچند ایشان از سال‌ها پیش بحث ضرورت قطع وابستگی اقتصاد ایران به نفت را بیان کردند، اما به نظر می‌رسد هنوز بین همه آحاد مردم و ارکان نظام درک مشترکی نسبت به این موضوع وجود ندارد. شاید به همین دلیل است که با‌تغییر دولت‌ها و مجلس‌ها، ما شاهد تغییر رویکردها به‌صورت جدی هستیم. طیب‌نیا گفت: به‌عنوان مثال، در یک برنامه، تلاش برای کاهش وابستگی به نفت تا حدودی به‌صورت موفق صورت می‌گیرد و در دولت بعدی مجددا به‌صورت جدی مطرح می‌شود که نفت باید سر سفره مردم بیاید و در بودجه دولت هزینه شود. به این ترتیب، ما از رویکردهای اصولی، فاصله جدی می‌گیریم.

وی افزود: نوع برخوردی که با حساب ذخیره ارزی در سال‌های گذشته داشتیم، حاکی از این است که به درک درستی نسبت به وضع و جایگاه حساب ذخیره ارزی نرسیده‌ایم. قاعدتا اگر ما به اصول ناظر بر حساب ذخیره و صندوق توسعه پایبند بودیم در شرایط فعلی که قیمت نفت کاهش چشمگیری پیدا کرده است، منابع موجود در این حساب و صندوق می‌توانست پشتوانه خوبی باشد تا بتوانیم رشد اقتصادی خود را به‌طور مستمر تداوم بخشیم.

وی در پاسخ به این پرسش که چرا دولت‌ها نمی‌توانند وابستگی بودجه شان به نفت را قطع کنند، اظهار کرد: دولت‌ها نمی‌توانند از تمنای استفاده و دست‌اندازی به درآمدهای نفتی و دادن خدمات بیشتر به مردم خودداری کنند. درآمد نفتی درآمدی سهل‌الوصول است و بسادگی در دوران وفور درآمدهای نفتی به دست می‌آید. پس می‌توان آن را در جامعه هزینه کرد و با این کار، محبوبیت و مشروعیتی را به‌طور موقت به دست آورد؛ هرچند آثار و هزینه‌های آن در بلندمدت بر اقتصاد کشور بسیار شدید و کمرشکن است.