چگونه بر فشارخون پایین غلبه کنیم؟

به همین دلیل توصیه می‌شود افرادی که با نوسانات دائمی فشارخون مواجه هستند، فشارخون خود را تحت کنترل داشته باشند تا با کوچک‌ترین تغییری به پزشک مراجعه کنند. اما در این میان فشارخون پایین نیز همانند فشارخون بالا مشکل‌ساز است.

فشارخون بسیاری از زنان جوان پایین است. بیشینه یا ماکزیموم فشار برخی از آنها بین ده تا 11 و حتی کمتر است؛ البته این موضوع نباید باعث نگرانی شود.

عوارض فشارخون پایین را می‌توان در مواردی مانند سرگیجه، منگی، سستی و بی‌حالی دانست. گاهی اوقات عوارض شدیدتر می‌شود که مراجعه به پزشک را ضروری می‌سازد.

فشار پایین چندان نگران‌کننده نیست

فشارخون پایین ممکن است منشأ وراثتی داشته باشد، اما بیشتر زنان جوان بلندقد و لاغر را درگیر می‌کند. از دیگر عواملی که می‌توان برای فشارخون پایین ذکر کرد، استفاده از دارویی خاص است. خستگی و استرس نیز ممکن است بر فشارخون تاثیر داشته باشد.

فشارخون پایین در شرایط و موارد زیر نگران‌کننده نیست:

1ـ در روزهای مختلف فشارخون تغییر قابل‌توجهی نکند، زیرا بدن ثبات را ترجیح می‌دهد و بالا و پایین‌شدن فشارخون را بسختی تحمل می‌کند.

2ـ فشارخون دچار سقوط ناگهانی نشود و بیشینه‌ فشارخون (سیستولیک) به پنج یا شش نرسد. در واقع، با این میزان فشارخون، قلب نمی‌تواند بدرستی به تمام بخش‌های بدن خون‌رسانی کند و در چنین وضعی بیشترین آسیب را مغز می‌بیند. این وضع خطرناک اغلب به دنبال خونریزی‌های شدید یا شوک حساسیتی بروز پیدا می‌کند.

سرگیجه و بی‌حالی هنگام فشارخون پایین

از مهم‌ترین عوارض فشارخون پایین سرگیجه، منگی، سستی و بی‌حالی است. هنوز دلیلی قطعی و روشن برای این امر به اثبات نرسیده است. عوامل متعددی از جمله محیط بسیار گرم، ایستادن طولانی، استرس و خستگی باعث بروز چنین وضعی می‌شود.

به همین دلیل گاهی اوقات حضور در یک فروشگاه بزرگ و شلوغ ممکن است به افت فشارخون ‌منجر شود. بنابراین هر لحظه و با کوچک‌ترین فعالیتی امکان دارد فشارخون کاهش قابل توجهی یابد.

جدی گرفتن افت فشارخون پس از بیداری

یکی از موارد مهم افت فشارخون هنگام بیداری است. در این موارد تغییر وضع از حالت درازکش به حالت ایستاده ممکن است به افت فشارخون منجر شود که بیشتر خود را با سرگیجه نشان می‌دهد.

این پدیده که در نتیجه تنظیم نامناسب مغزی فشارخون بروز می‌کند، «افت فشارخون وضعیتی» نام دارد.

ماندن طولانی‌مدت در وضع درازکش یا ایستاده و همچنین بازگشت نامناسب خون به عروق، مانند موارد واریس، از عوامل بروز این پدیده است.

گاهی اوقات نیز مصرف برخی داروها (مانند داروهای ضدافسردگی، داروهای قلب و ...) و در موارد نادری نیز بیماری‌های مغز و اعصاب، افت فشارخون وضعی را موجب می‌شود. در این وضع مشاوره با پزشک ضروری است.

چند توصیه برای موارد افت فشارخون

هنگام سستی و بی‌حالی:

به محض بروز سرگیجه بنشینید یا اگر ممکن است دراز بکشید و پاهایتان را برای حدود ده دقیقه بالا نگه‌ دارید تا خون به مغز فرستاده شود.

هنگام از خواب برخاستن:

برای چند لحظه به رختخواب برگردید. سپس خیلی آهسته از وضع نشسته تغییر حالت دهید و بتدریج بایستید.

برای افزایش فشارخون:

بیشتر آب بنوشید، بویژه آب‌های معدنی که حاوی سدیم باشد. خوردن غذاهای شور نیز در افزایش فشارخون موثر است.

چنان‌که در موارد پرفشاری خون توصیه می‌شود از خوردن خوراکی‌های شور بپرهیزید؛ بالعکس در موارد پایین بودن فشارخون مصرف نمک بیشتر توصیه می‌شود، زیرا نمک آب را در شریان‌ها نگه می‌دارد و ماندن آب در رگ‌ها به افزایش فشارخون کمک می‌کند.

خوب است بدانید که:

بهترین میزان فشارخون 8‌/‌12 است (فشار سیستولیک‌/‌دیاستولیک.)

فشار 9‌/‌14 را پرفشاری خون می‌دانند.

به فشار بیشینه (ماکزیمم) ده و کمینه (مینیمم) که قاعدتا عدد کمتری است نیز فشارخون پایین می‌گویند. (ندا فراهانی/سیب، ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)