جشن و شادی مردم یمن در پی پیروزی حوثی‌ها

این درحالی است که شورای امنیت با تشکیل جلسه‌ای نسبت به اوضاع یمن ابراز نگرانی کرد و آمریکا نیز همراه کشورهای عرب حوزه خلیج فارس با اقدام حوثی‌ها مبنی بر انحلال پارلمان و شروع یک مرحله انتقالی جدید مخالفت کردند. کمیته‌های انقلابی یمن جمعه شب با صدور یک اعلامیه قانون اساسی، مجلس نمایندگان را منحل و یک دوره انتقالی دو ساله را برای کشور ترسیم کرد. در این مرحله یک مجلس انتقالی با 551 عضو همراه یک شورای ریاست جمهوری و یک کمیته انقلابی کشور را اداره خواهند کرد.

شبکه خبری العالم جمعه‌شب با پخش تصاویری از شادی مردم یمن گزارش داد: جشن و شادمانی مردم در شهر صنعا و دیگر مناطق یمن آغاز شده است و هم‌اکنون کمیته‌های انقلابی براساس برنامه اعلام شده قبلی در حال نورافشانی آسمان شهر صنعا هستند. بخشی از مراسم نورافشانی به طور زنده از شبکه خبری العالم پخش شد. همچنین کمیته عالی انقلاب یمن از مردم و شخصیت‌های مختلف خواست تجمع گسترده‌ای را روز شنبه برای تائید این اعلامیه در شهر صنعا و دیگر شهرهای یمن برگزار کنند. گزارش‌های دیروز از یمن حکایت از برگزاری چند تظاهرات در این کشور داشت. در بخشی از شهرهای صنعا و تعز مخالفان حوثی‌ها به میدان آمده و تظاهرات کردند. در جنوب نیز طرفداران جدایی‌طلبان به میدان آمده و تظاهرات کردند. در مرکز اما طرفداران جنبش انصارالله وابسته به حوثی‌ها به تدبیر امور مشغول بودند.

در واکنش به تحولات یمن، «فارس السقاف» مشاور رئیس‌جمهور مستعفی این کشور گفت به عهده گرفتن مسئولیت‌های کامل از سوی جنبش انصارالله بهترین گزینه برای یمن است. وی افزود: اعلامیه قانون اساسی از بازگشت رژیم سابق و خلأ سیاسی در قدرت بهتر است و اقدامات جنبش انصارالله به علت شکست نیروهای سیاسی در ایجاد یک راه‌حل برای بحران سیاسی صورت گرفت. به گفته او: جنبش انصارالله تغییرات در قدرت را تکمیل کرد.

از سوی دیگر ناصر قندیل، تحلیلگر سیاسی برجسته لبنانی در جدیدترین یادداشت خود به بررسی انقلاب یمن پرداخت و نوشت: دیگر مهم نیست چه کسی به حوثی‌ها حمله خواهد کرد، همان طور که مهم نبود چه کسانی به حزب‌الله حمله کردند، این دو جریان مهم ترین دستاورد نسل ما است. حزب‌الله لبنان برای ما نسخه‌ای کامل از شکست دادن اسرائیل پیچید و نشان داد چگونه باید سرزمین‌ها را از اشغال این رژیم آزاد کرد. حال این اتفاق تکرار شده و حوثی‌ها نسخه‌ای برای نحوه ایجاد انقلاب پیچیده‌اند. تحولات یمن شایسته قدردانی است، حتی یک قطره خون در انقلاب سفید که سرنوشت آینده یمن را رقم زد، ریخته نشد. این در حالی است که یمن کشور سرنوشت‌‌ساز خلیج ‌فارس و محور اساسی تحولات جنوب این منطقه از باب المندب گرفته تا عربستان سعودی است و وزنه جمعیتی و جغرافیایی ویژه‌ای دارد.

احتمال دخالت خارجی

در پی تحولات اخیر در یمن و انحلال پارلمان و تشکیل شورای ریاست جمهوری، فشارهای سیاسی و اقتصادی کشورهای غربی و برخی کشورهای منطقه علیه صنعا شدت گرفت. یک منبع وابسته به گروه انصارالله در این باره گفت: احتمال دخالت نظامی برخی از کشورها برای مقابله با انقلاب یمن بعید است و این کشورها توانایی این کار را ندارند؛ ولی این احتمال وجود دارد که برخی کشورها از طریق ایجاد فشارهای سیاسی، تحریم و کمک به گروه‌های دیگر در یمن درصدد سوق دادن این کشور به سمت جنگی طولانی مدت باشند. روز گذشته اعلام شد کشورهای عرب سفرای خود را از یمن خارج کرده‌اند. در همین زمینه گفته شد جمال‌بن عمر، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد که روز جمعه به ریاض رفته بود دوباره به یمن بازگشته است. وی با موضع حوثی‌ها مخالف بوده و خواستار تداوم کار مجلس گذشته و ریاست جمهوری عبد ربه منصور هادی است. منصور هادی یک هفته پیش به دلیل اختلافاتی که در پایتخت به وقوع پیوست استعفا کرد. او شرط انصراف خود را از این استعفا، خروج جنبش انصار الله از صنعا اعلام کرده بود. به دنبال این تحولات بود که انصارالله پیشنهاد یک شورای ریاست جمهوری به رهبری علی ناصر محمد از رهبران تاریخی یمن را داد اما این پیشنهاد نیز عملی نشد و درنهایت حوثی‌ها مجبور شدند با دادن یک ضرب‌الاجل سه روزه، قدرت را خود به دست گیرند. این درحالی است که شورای امنیت سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای که از سوی نماینده چین، رئیس دوره‌ای این شورا قرائت شد، نگرانی شدید خود را از اوضاع یمن ابراز و تهدید کرد، در صورتی ‌که مذاکرات برای خروج این کشور از بحران ازسرگرفته نشود، گزینه‌های دیگری را بررسی و تحریم‌هایی را علیه صنعا اعمال خواهد کرد. کشورهای عضو شورای امنیت مصرانه از همه طرف‌ها بویژه جنبش انصارالله یمن خواستند توافق‌نامه‌های امضا شده برای حل بحران آن کشور مانند طرح شورای همکاری خلیج فارس و کنفرانس گفت‌وگوی ملی را رعایت کنند. این شورا همچنین آزادی فوری رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر و اعضای دولت مستعفی یمن از بازداشت خانگی را خواستار شد. از سوی دیگر جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا در آلمان به مدت 1.5 ساعت با وزرای خارجه و مقامات بحرین، عمان، قطر و امارات عربی متحده و معاون وزیر خارجه عربستان برای بررسی اوضاع داخلی یمن دیدار و گفت‌وگو کرد. همچنین ماری هارف، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا طی بیانیه‌ای انحلال پارلمان در یمن را رد کرد. هنوز کشورهای اروپایی نسبت به تحولات یمن واکنشی نشان نداده و می‌گویند در حال بررسی این موضوع هستند.

تعیین وزرای دفاع و کشور

کمیته انقلابی یمن روز جمعه در بیانیه شماره 2 خود دستور داد تا کمیته عالی امنیتی با 17 عضو تشکیل شود. همچنین این کمیته روز گذشته در اطلاعیه دیگری محمود الصبیحی را به عنوان سرپرست وزارت دفاع و جلال الرویشان را به عنوان سرپرست وزارت کشور یمن منصوب کرد. الصبیحی، وزیر دفاع یمن در دولت مستعفی این کشور است. به این ترتیب محمد علی حوثی، رئیس کمیته انقلابی در شرایط کنونی به عنوان حاکم موقت یمن تعیین شده است. از زندگی وی اطلاع چندانی در دست نیست. او در جنگ‌های ششگانه حوثی‌ها با نیروهای حکومت سابق یمن به ریاست علی عبدالله صالح در زندان به سر می‌برد. این جنگ‌ها بین سال‌های 2004 و 2010 شکل گرفته بود.

بیانیه قانون اساسی یمن روز جمعه در کاخ ریاست جمهوری در صنعا صادر شد و بر اساس آن شورای ملی انتقالی متشکل از ۵۵۱ نفر، شورای پنج نفره ریاست جمهوری را انتخاب خواهد کرد تا این شورا فردی شایسته را برای یک دوره انتقالی دو ساله مامور تشکیل دولت کند. آخرین خبر این‌که روز گذشته انفجاری در نزدیکی ساختمان ریاست جمهوری یمن رخ داد که فقط چند نفر شبه‌نظامی زخمی شدند.

مفاد بیانیه قانون اساسی یمن

۱ـ عمل به قانون اساسی کنونی ادامه خواهد داشت تا زمانی که با اعلامیه جدید تعارضی نداشته باشد.

۲ ـ موارد ذکر شده در این اعلامیه قوانین حکومت در مرحله انتقالی خواهد بود.

۳ ـ دولت ملزم به تامین حقوق و آزادی‌های عمومی است.

۴ ـ سیاست‌های خارجی کشور بر اساس حسن همجواری و دخالت نکردن در امور داخلی کشور استوار است و همچنین به کارگیری شیوه‌های مسالمت آمیز برای حل و فصل اختلافات و همکاری به منظور تحقق منافع مشترک به گونه‌ای که تمامیت ارضی و استقلال کشور را حفظ کند.

۵ ـ «کمیته عالی انقلاب» نماینده انقلاب یمن بوده و کمیته‌های انقلابی در شهرها و شهرستان‌های مختلف زیر شاخه‌های این نهاد هستند.

۶ ـ با تصمیم کمیته انقلاب یک شورای ملی انتقالی که از ۵۵۱ نفر تشکیل شده است، جایگزین پارلمان قبلی خواهد شد و شورای ملی انتقالی از طیف‌هایی تشکیل شده است که در مجلس قبلی حضور نداشتند و نماینده‌های پارلمان سابق نیز حق پیوستن به آن را دارند.

۷ ـ آیین‌نامه داخلی شورای انتقالی نحوه عملکرد، حقوق و وظایف اعضای آن را مشخص خواهد کرد.

۸ ـ وظایف ریاست‌جمهوری در مرحله انتقالی به عهده یک شورای ریاست جمهوری متشکل از پنج عضو است که از سوی شورای ملی انتقالی انتخاب شده و کمیته انقلابی آنها را تائید خواهد کرد.

۹ ـ آیین‌نامه داخلی شورای ریاست‌جمهوری نحوه عملکرد، حقوق و وظایف اعضای آن را مشخص خواهد کرد.

۱۰ ـ شورای ریاست جمهوری شخص واجدالشرایط را یا از شورای ملی انتقالی یا گروه‌های دیگر مامور تشکیل دولت خواهد کرد.

۱۱ ـ کمیته‌های انقلابی تدابیر لازم را برای حمایت از تمامیت ارضی، امنیت و استقلال کشور اتخاذ و از حقوق و آزادی‌های شهروندان دفاع خواهد کرد.

۱۲ ـ اختیارات شورای ملی انتقالی و شورای ریاست جمهوری در بیانیه‌های الحاقی بعدی اعلام خواهد شد.

۱۳ ـ مسئولان دولت انتقالی موظف هستند مرحله انتقالی را به مدت دو سال و بر اساس کنفرانس گفت‌وگو‌های ملی و توافق‌نامه صلح و شراکت ملی اداره کنند و از جمله وظایف دولت انتقالی بازنگری پیش‌نویس قانون اساسی جدید و همچنین اجرای همه پرسی در مورد قانون اساسی و برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری است.

۱۴ ـ قوانین کنونی تا زمانی که با متن این بیانیه مغایرتی نداشته باشد، ادامه خواهد داشت.

۱۵ ـ این اعلامیه از تاریخ صدور آن قابل اجرا خواهد بود و ریاست کمیته‌های انقلابی را «محمدعلی الحوثی» به عهده خواهد داشت.