رکودزدایی از بنگاه ها به شیوه ژاپنی

خراسان :رکودزدایی از بنگاه ها به شیوه ژاپنی

موقعیت رکود اقتصادی و بیکاری گسترده موضوعات جدیدی در اقتصاد کشورها نیست. در این میان با دو سطح تجربه مواجه هستیم. اول تجربه توسعه کلان کشورها و دوم تجربیات بنگاه های بزرگ به عنوان پیشانی مواجهه با شرایط رکود. در قسم دوم، در خلال سال های جنگ جهانی اول و پس از آن تجربه ای در سطح مدیریت بنگاه های خرد و با محوریت فردی به نام ماتسوشیتا شکل گرفت که با طی کردن سطوح شاگردی، کارگری و کارآموزی توانست موسس برندهای مشهوری چون ناسیونال و پاناسونیک گردد. هم چنین تجربیات وی، سهم عمده ای از سبک مدرنی از مدیریت به نام مدیریت ژاپنی را تشکیل داد. نگاهی به رویکردهای وی در مدیریت که بیشتر آنان در شرایط دشوار اقتصادی اتخاذ شده اند، می تواند برای هر فردی در سطح مدیریت فردی تا بنگاه ها و نیز مدیریت کلان آموزنده باشد.

تلاش برای تولید محصول 30 درصد مرغوب تر و 30 درصد ارزان تر

شرکت ماتسوشیتا الکتریک طی سال های 1919 تا 1921 که در حال گسترش بود، با بازار رقابتی شدیدی مواجه شد. پیداکردن پرسنل کارکشته بسیار سخت شده بود و این گونه افراد ترجیح می دادند با شرکت های کوچک و با سرمایه محدود کار نکنند. لذا ماتسوشیتا ناگزیر بود، افراد معمولی را استخدام و در آن ها ایجاد انگیزه کند. وی متوجه شد که یک محصول درجه یک می بایست 30 درصد مرغوب تر و 30 درصد ارزان تر باشد. با این شرایط و نیز تحولاتی که در بخش طراحی کارخانه رخ داد، استراتژی مرغوب تر و ارزان تر با ارائه ماهانه یک یا دو محصول جدید به بازار و البته نه با به کارگیری بودجه کلان در واحد تحقیق و توسعه و یا برخورداری از مهندسان با درجه علمی بالا، بلکه با زحمت کشیدن کارکنان شرکت، اما همزمان پایین آوردن هزینه های تولید که آن هم با پایین آوردن سطح زندگی کارکنان همراه نبود. از سوی دیگر ارتباط با فروشندگان، اغلب دوستانه و نزدیک و بازاریابی، ابتکاری و مبتنی بر ترغیب واقعی خریداران بود.

ایمان به تولیدات و کوتاه کردن زنجیره عرضه کالای بنگاه

در سال 1926 که فعالیت های شرکت وی توسعه یافت و به ساخت قطعات رادیو دست زد، راهبردهای بازاریابی شرکت نیز دگرگون شد. وی می گوید: "نظام سنتی توزیع محصولات، سازندگان کالا را از مصرف کنندگان دور می کنند. فروشنده دست سوم و یا چهارم، همان اشتیاق و اندیشه های ما را درباره فرآورده ها ندارند. بنابر این ناچار شدیم راه فروش را که در درون شرکت تعریف می شد، آغاز کنیم و روش هایی را برای بردن کالای خود به بازار فراهم کنیم که سیاستی نامعمول در آن زمان بود. در نتیجه این کار در مدت یکسال فروش باتری ها از 200 هزار به 470 هزار افزایش یافت!"

دوران رکود بزرگ و ماتسوشیتا

سال 1929 تا 1933 که از آن به دوران رکود بزرگ در تاریخ علم اقتصاد یاد می شود، اقتصاد ژاپن را نیز تحت تاثیر قرار داد. کاهش قیمت ها، افزایش بیکاری و کاهش سطح تولید، لبریز شدن انبارهای کارخانجات از کالاها (در نتیجه عدم فروش) و تعطیلی آن ها در این دوران رخ داد. حتی فروش شرکت ماتسوشیتا نیز به نصف تقلیل یافت. وی در این دوران دستوراتی به مدیران خود داد که در نوع خود نامتعارف بود. طبق دستورات او تولید شرکت نصف شد، اما کسی از شرکت اخراج نشد. در عوض ساعات کاری آن ها کم شد و کار در روزهای تعطیل نیز لغو شد. حقوق کارگران کماکان به آنان پرداخت می شد اما از کارگران خواسته شد تلاش خود را برای فروش کالاهای موجود در انبار افزایش دهند.

افق های نوین و جسورانه سازمانی

یکی از مهم ترین راهبردهای مدیریتی ماتسوشیتا، توانایی برانگیزندگی کارکنان برای افق های جسورانه بنگاهی بود. وی می گوید: ماموریت یک تولیدکننده باید چیره شدن بر فقر و ناداری، نجات از تیره روزی جامعه و پدیدآوردن ثروت باشد. وی آب لوله کشی را به عنوان نمونه مثال می زند و می گوید: آب فرآورده ای بسیار حیاتی است و چنان ارزان تولید می شود که همه قدرت خرید آن را دارند. این همان چیزی است که باید هدف تولیدکنندگان باشد. همه فرآورده های خود را چنان بسازند که تمام نشدنی بوده و به ارزانی قیمت آب تولید شوند.

شکل جدید سازمانی و توجه به ابعاد انسانی

در آغاز سال 1934، وی شکل جدید از سازمان را طراحی کرد که در آن سازمان به بخش هایی تقسیم می شد که هر بخش استقلال و مسئولیت کامل داشت. وی هم چنین بر ابعاد انسانی این کار نیز توجه کامل داشت و به کارکنان خود می گوید: کافی نیست انسان با جدیت و وجدان کاری قوی به کار بپردازد. باید خود را مسئول کامل و رئیس کار بدانید. با این کار نه تنها ابزارهای مناسب ساخته می شوند و ابتکارهای تازه پدید می آیند بلکه به پرورش خویش نیز یاری می رسانید.

آموزش صنعتی

همزمان با رشد شتابان شرکت در سال 1934، ماتسوشیتا مرکز آموزش شرکت را راه اندازی کرد. وی می گوید: من مرکز آموزش را جایی می دیدم که در آن هسته اصلی کارکنان آموزش می بینند. من امید داشتم که فرهیختگان برجسته دبستان های سراسر کشور را گردآورم و به آنان یک دوره سه ساله تا حد دوره اول دبیرستان در زمینه مهندسی برق و موضوع هایی در قلمرو امور بازرگانی متناسب با کارگران کارخانه آموزش بدهم. این دانش آموزان با 4 ساعت درس نظری و 4 ساعت کار عملی روزانه، در مجموع در مدت سه سال می توانستند برابر با 5 سال تحصیلی میانی رسمی آموزش ببینند و بصورت کارمند تمام عیاری که دو سال زودتر از دیگران کار تحصیل را به پایان می رسانند وارد بازار کار شوند.

آن چه بیان شد گوشه ای از تجارب مهم تر ماتسوشیتا بود. وی دارای مبانی نیز در حوزه مدیریت می باشد که به نظر می رسد می توان با بومی سازی آن ها، راهکارهای کاربردی و ملموس برای مدیریت بنگاه های اقتصادی کشور به خصوص در شرایط فعلی برداشت نمود.

خراسان

-با نگاه غلط آمریکا ۱۰ سال دیگر هم به توافق نمی‌رسیم
-طرح اصلاح قانون احزاب تا 2 هفته دیگر در صحن بهارستان
-رکودزدایی از بنگاه ها به شیوه ژاپنی
-پناهگاه‌هایتان را آماده کنید

کیهان

-مذاکرات تنش‌آلود بود خواستیم با هوای پاک فضا را عوض کنیم!
-فرمان آل سعود به مرزبانان ؛ سؤال نکنید، شلیک کنید!
-کلاهبرداری شرکت ساختمانی در پوشش اسقاط خودروهای فرسوده

آفرینش

-بر اثر عارضه قلبی؛استاد مشفق کاشانی شاعر پیشکسوت درگذشت
-اعلام جزئیات ثبت‌نام آزمون کارشناسی ارشد پزشکی
-کارت های اعتباری ایران شبهه شرعی دارد
تل‌آویو: فلسطینیان به مذاکرات بازگردند

آرمان

-وزیر نفت : هیچ سناریویی برای افزایش قیمت بنزین ارائه نشده است /مشکلی با نفت 25 دلاری هم نداریم
-قلیان با طعم سوسک و کروکودیل!
-مطهری پشت میز متهم یا شاکی ؟
-نصف دولت زیرزمین !

ایران

-عیدی ۶۰۳ هزار تومانی کارمندان روی میز هیأت وزیران
-منافع ملی را قربانی ملاحظات جناحی نکنید
-هشدار به خریداران مسکن مهر در بازار آزاد
-مزیت های دولت میانه رو و قدرتمند در ایران

رسالت

- دکتر احمد توکلی در اجتماع مردم مقابل سفارت فرانسه:آیا توهین به پیامبر (ص) یک آخ از وزارت خارجه نمی خواست
-وزیر امور خارجه:آمریکایی ها به بازی خطرناک فشار بر ایران پایان دهند
-چرخ اقتصاد با رفع موانع سرمایه گذاری می چرخد
-وحشت در خانه عنکبوت

نسل فردا

-توافق با گروه 1+5 در سالگرد پیروزی انقلاب
-پرداخت معوقات فرهنگیان تا دو هفته آینده
-افزایش مبلغ یارانه ها در سال 94
-مسکن های خالی اسیر طمع دلالان

ابرار

-تهدیدهای تروریستی و بحران اوکراین محور نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا
-توافق نخست وزیر ژاپن و پادشاه اردن بر سرمقابله با خطر داعش
-پرونده محمد رضا رحیمی به شعبه بازگشت
-برگزاری دور جدید مذاکرات در مکانی غیر از ژنو

اسرار

-مدیرعامل خانه موسیقی:لغو کنسرت ها از دولت دهم هم بیشتر شده است
-هاشمی رفسنجانی انتقاد کرد: تضعیف اتحاد مردم با شعارهای انحرافی
-نهاوندیان:بساط رانت و فساد اقتصادی باید برچیده شود
-برای رسیدن به توافق یک هفته هم کافی است

اعتماد

-ثبات افغانستان هم به سود ایران است و هم امریکا
-امکان توافق هسته ای در بهمن ماه
-600هزار توان عیدی کارمندان
-بازخوانی مشی سیاسی بازرگان

افکار

-تیرخلاص گوچی برقلب همسایه عربی
-اتاق بازرگانی مرکز وصول مطالبات دولت نیست
-گردهمایی احزاب نباید فصلی و مقطعی باشد
-جهزو املاجئکم

جوان

-عراقچی:فشارها بیشتر شود میز مذاکرات را ترک می کنیم
-هدر دادن 400 هزار تومان آب برای یک کیلو هندوانه
-هیچ کس نباید مصلحت خود را بر مصلحت نظام ترجیح دهد

حمایت

-فریاد مردم تهران در تجمع اعتراضی به شارلی ابدو:سفیر فرانسه اخراج باید گردد
-تازه ترین خبرها از دفاتر الکترونیک قضایی در استان ها
-رییس جمهور با مترو به جلسه شورای عالی محیط زیست رفت
-هراس اسراییل از پاسخ حزب الله لبنان

سایه

-آماده به پایان رسیدن مذاکرات در سالگرد پیروزی انقلاب هستیم
-ایران دارنده بزرگترین شبکه گازرسانی در دنیا
-شرط وزارت بهداشت برای معرفی متخلفان پالم
-فرهاد صدای اعتراض

سیاست روز

-پاکسازی منطقه از تروریست ها پاسخ حزب الله به جنایت اخیر اسرائیل
-تدابیر انصارالله برای مقابله با کودتا
-اقتدار بچه های خلیج فارس
-آرامش برای مشفق کوشک شعر ایران

شرق

-هاشمی رفسنجانی :ولایتیون از مردم طلبکارند
-راهکار همه پرسی در قانون مشخص است
-توافق در سالگرد پیروزی انقلاب

عصر ایرانیان

-ناکامی جاعلان حرفه ای در فروش خانه 30 میلیارد تومانی
-شهادت سردار الله دادی در منطقه قنیطره سوریه
-هشدار ظریف ایران به فایبوس

کار و کارگر

-حدود 100 مورد اقدام به خودکشی در دشت آزادگان طی یک سال گذشته
-خط فقر خانوار شهری 6/2 میلیون تومان است
-روحانی با مترو به پاستور رفت

مردم سالاری

-رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی مطرح کرد: امکان اداره کشور با نفت 40 دلاری
-تجمع در مقابل سفارت فرانسه در اعتراض به اهانت به پیامبر (ص)
-توافق سیاسی هسته ای تا نیمه اول فروردین 94
-انتقام مغنیه در انتظار تل آویو

همبستگی

-آیت الله هاشمی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام: نباید با شعارهای انحرفی اتحاد مردم تضعیف شود
-آماده ایم تا در سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی با 1+5 به نتیجه برسیم
-همایش سالیانه پذیرفته شدگان آزمون وکالت سال 93 برگزار شد

دنیای اقتصاد

-رکوردزنی سکه با اهرم دلار
-کارنامه 12 ساله دنیای اقتصاد
-خیزیوزها به سوی فینال
-نجات پول از سلطه مالی