پروتزهایی فراتر از زیبایی

‌چرا بیمار حاضر به گذاشتن پروتز می‌شود؟

در جلسات قبل به‌طور مفصل درباره اختلال نعوظ و بسیاری از راه‌های درمان آن توضیح دادیم. این مبحث اختصاص دارد به بیمارانی که اختلال نعوظ‌شان با هیچ کدام از درمان‌های غیرجراحی مانند داروهای خوراکی، پمادهای موضعی، تزریق و استفاده از دستگاه برطرف نمی‌شود. ناگزیر بیمار در فهرست افرادی قرار می‌گیرد که مشکلش باید با یکی از روش‌های جراحی حل شود. یکی از روش‌های جراحی کار گذاشتن پروتز است، اما نخست باید دو علت اصلی دیگر اختلال نعوظی که نیاز به جراحی دارند مشخص شوند.

این دو علت کدامند؟

یکی از این اشکالاتی که با جراحی برطرف می‌شود، اشکال در شریان و ورید بیمار است. اشکال در ورید با جراحی پیوند شریان انجام می‌شود. در این گروه از بیماران، شریانی که وظیفه خون‌رسانی به آلت تناسلی را به عهده دارد، در اثر حادثه یا ضربه‌ای محکم به ناحیه لگن دچار آسیب یا حتی قطع شده است. پس با عمل جراحی پیوند شریان صورت می‌گیرد و شریان پیوندزده جدید و سالم خون آلت تناسلی را دوباره برقرار می‌کند. نارسایی شریانی از علل مهم ناتوانی جنسی و اختلال نعوظ در مردان است. این اتفاق برای کسانی که در سنین بالا قرار دارند و به بیماری‌هایی مانند افزایش چربی خون و دیابت مبتلا هستند هم دیده می‌شود. ولی این افراد را نمی‌توان جراحی کرد. چون علت تنگی عروق است و بیماری‌ها نیز سیستمیک هستند. جراحی پیوند شریان مخصوص بیمارانی است که سن کمی دارند و فقط در همین شریان مشکل دارند. نشت وریدی نیز یکی دیگر از موارد مهم اختلال در نعوظ است که نیاز به جراحی دارد. ورید‌های آلت تناسلی باید خون را در آلت نگه دارند، ولی وقتی آسیبی در جدار ورید خونی وجود دارد، هر مقدار خونی که داخل آلت تناسلی است به سرعت خارج می‌شود و در اصطلاح گفته می‌شود نشت وجود دارد. در این جراحی با تکنیک‌های خاص سیاهرگ‌هایی که خون را از آلت تناسلی خارج می‌کند بسته می‌شوند تا مانع از خروج خون شود. اگر بیمار این دو علت را هم نداشته باشد، استفاده از پروتز ضرورت می‌یابد.

اولین شرط استفاده از پروتز چیست؟

باید دقت کنیم که کارگذاری پروتز برای همه بیماران مناسب نیست و تشخیص این‌که برای بیمار از پروتز استفاده شود، فقط به عهده پزشک است. گذاشتن پروتز نیاز به ملاحظاتی دارد و بیماران باید چند خصوصیت مهم را داشته باشند. مهم‌ترین خصوصیت این است که بیمار بتواند بعد از عمل بخوبی از پروتز محافظت کند و سابقه عفونت نداشته باشد. چون هرگونه عفونت در پروتز بسیار جدی است و پروتز باید به سرعت خارج شود.

پروتزها چند نوع هستند؟

دو نوع هستند. پروتزهایی که قابل باد کردن هستند و پروتزهای نیمه‌جامد.

درباره پروتزهایی که قابلیت باد کردن دارند توضیح می‌دهید؟

این پروتزها خود به دو دسته دو تکه‌ای و سه‌ تکه‌ای تقسیم شده‌اند. پروتزهای دو تکه‌ای مخزنی دارند که داخل کیسه بیضه قرار می‌گیرد و دو عدد سیلندر که داخل آلت تناسلی است، داخل مخزن مایع وجود دارد و با فشار دادن مخزن مایع داخل آن خارج و وارد سیلندرها می‌شود و در بیمار نعوظ ایجاد می‌کند. سیلندرهای سه ‌تکه‌ای از انواع پروتزهای قابل باد کردن بوده که بهترین و کامل‌ترین نوع است. اینها انواع مختلفی دارند و باید از بهترین نوع استفاده شود؛ چون بیماری که اقدام به گذاشتن پروتز می‌کند، اگر به هر دلیلی مثل عفونت یا مشکلات دیگر مجبور به خارج کردن پروتز شود، دیگر راه‌حلی برای درمان مشکلش وجود نخواهد داشت. متاسفانه پروتزهای تقلبی در بازار وجود دارند که مارک‌های معتبر روی آنها درج شده و با قیمت‌های بالایی فروخته می‌شود. پزشکان و بیماران باید هوشیار باشند که پروتزهای تقلبی را استفاده نکنند.

و پروتزهای سه‌ تکه‌ای؟

این پروتز پمپی دارد که در داخل کیسه بیضه قرار می‌گیرد. دو سیلندر دارد که داخل آلت تناسلی تعبیه می‌شوند و یک مخزن که داخل لگن جاگذاری می‌شود. اگر بیمار پمپی که داخل بیضه قرار گرفته فشار دهد، مایعی از مخزن خارج و سپس وارد سیلندر و باعث نعوظ می‌شود. بیمار می‌تواند دوباره پمپ را فشار دهد تا مایع برگردد و مجدد وارد مخزن شود تا نعوظ از بین برود. پروتزهای سه ‌تکه‌ای قابل باد کردن سازوکاری مانند نعوظ طبیعی در مرد دارند.

پروتزهای نیمه‌جامد چطور؟

اینها نیز انواع مختلفی دارند. پروتزهای نیمه‌جامد ارزان هستند، استفاده از آن ساده‌تر است و عوارض کمتری دارد. فقط عیبشان این است که آلت تناسلی را همیشه در حال نعوظ نگه می‌دارد و بیمار باید خودش آلت تناسلی را تغییر شکل دهد. معمولا از جنس سیلیکون هستند و در بازار از نظر کیفیت و قیمت متفاوتند و در انتخاب آنها نیز باید دقت کرد. پروتزهای نیمه‌جامد دارای دو سیلندر از جنس سیلیکون‌ است که با دست می‌توان آنها را تغییر شکل داد. هر دو سیلندر در داخل آلت تناسلی کار گذاشته می‌شوند.

آیا این پروتزها عوارضی هم ایجاد می‌کنند؟

گذاشتن پروتز بدون عارضه نیست. عمل جراحی پروتز آلت تناسلی مشکل است و جراح حتما باید تبحر کافی در گذاشتن آن داشته باشد و بیمار هم باید به عوارض آن آشنا باشد. یکی از عوارض مهم پروتزها عفونت است. پروتز جسم خارجی محسوب می‌شود و هر جسم خارجی احتمال عفونت را در بدن بالا می‌برد. هرگاه عفونت ایجاد شود، حتما باید جسم خارجی را از بدن خارج کرد. همانطور که در جلسات قبل گفتیم، آلت تناسلی دارای دو جسم غاری است. برای گذاشتن پروتز این دو جسم غاری را در جراحی خالی می‌کنند و بیمار برای همیشه اجسام غاری را از دست خواهد داد. بنابراین با عفونت ناشی از جراحی و خروج پروتز آلت تناسلی دیگر به حالت طبیعی بر‌نخواهد گشت. در گذاشتن این سیلندرها نیز باید دقت کافی شود تا اندازه مناسبی از پروتز را برای بیمار انتخاب کرد. اگر اندازه بزرگ‌تر از آلت تناسلی مرد باشد سیلندرها بتدریج باعث آسیب به بافت آلت تناسلی می‌شود و آن را زخم می‌کند و حتی از آلت تناسلی بیرون می‌زند. پروتزها مانند هر وسیله مکانیکی دیگری خراب هم می‌شوند. پروتزها، بخصوص آنهایی که سه‌تکه‌ای هستند، ممکن است پمپشان خراب شود. در این مواقع بیمار را مجددا جراحی می‌کنیم.

به‌طور خلاصه باید گفت بسیاری از بیماران مبتلا به اختلال نعوظ به داروهای خوراکی، موضعی و تزریقی پاسخ نمی‌دهند و همه مردم باید هوشیار باشند که گول تبلیغات وسیع ماهواره‌ای را که می‌گویند دارویی کشف شده که همه اختلالات جنسی بیمار را صد درصد درمان می‌کند، نخورند.