خیابان کریمخان بین دو میدان معروف و پر ازدحام تهران یعنی میدان ولیعصر و هفت تیر قرار گرفته است و از آنجا که ایستگاههای اتوبوس و تاکسی به مقصد نقاط مختلف شهر از جمله میدان خراسان، میدان معلم، میدان آزادی، میدان جمهوری و میدان صادقیه در آن وجود دارد، برای خیلی از تهرانیها خیابانی شناخته شده است و از نظر دسترسی، برایشان اهمیتی استراتژیک دارد. ابتدای خیابان بعد از میدان ولیعصر چون در امتداد بلوار کشاورز است تقریبا شکل و شمایلی شبیه آن دارد و ظاهر کلیاش بیشتر اداری است.
بعد از تقاطع خیابان حافظ اما کریمخان از حالت بلوار خارج میشود و از اینجا نمادهایش شروع به خودنمایی میکند؛ از آن جمله طلافروشیهای شیکی که برق طلاهایشان نگاه هر بیننده را به خود جلب میکند و وسوسه دیدن و شاید حتی خریدن را به جان همه میاندازد.
اینجا تنوع مدل و قیمت آنقدر هست که هر مشتری طالب را راضی نگه دارد، فقط اگر اهل طلا و جواهر باشید، حتما حواستان هست که قیمتها عموما بین یک تا چند میلیون است البته خانمهای خوشسلیقه و پولدار، با خرید سرویسهای تک و سفارشی با چند تکه سنگ گرانبها قطعا میتوانند رکورد بیش از چندمیلیون تومان را هم اینجا بشکنند.
یکی از فروشندگان که دقایقی با پرسهزن چمدان همصحبت میشود، معتقد است در ایران برند طلا معنا ندارد اما نامهایی هست که در میان طلافروشیهای این منطقه شهرتی کسب کرده است؛ مانند مظفریان یا ساعتچی که حداقل برای تهرانیها نامهایی شناخته شده است.
از طلافروشیها که بگذرید، به کتابفروشیهای مشهور کریمخان میرسید؛ کتابفروشیهایی که برای فرار از هجوم کتابهای درسی و کنکوری به کریمخان پناه آوردند و هر کدام پاتوقی شدهاند برای نویسندگان و خوانندگان که با هم گپی بزنند و دیداری تازه کنند؛ اگر از این راسته عبور کنید، هیچ بعید نیست که چهره یکی از نویسندگان نامآشنای مورد علاقهتان را ببینید.
اگر قصد گپ زدن طولانی مدت و خوردن چای و قهوه و دیدن کتاب و خواندن روزنامه دارید، میتوانید به یکی از کافههای متعدد کریمخان هم سری بزنید، کافههایی که در خیابانهای منتهی به این گذر، از جمله میرزای شیرازی و خردمندتعدادشان زیاد است و بعضیهاشان هم در خود خیابان کریمخان ذیل نام بعضی کتابفروشیها فعالیت میکنند.
به هر یک از این کافهها که بروید، وارد فضایی دنج، گرم و صمیمی شدهاید که بعد از ظهر پاییزی شما را دوستداشتنیتر میکند. علاوه بر کافهها همانطور که اشاره شد، این خیابان پر از کتابفروشیهای پرترددی است که میتوانید فارغ از شلوغی خیابان، ساعتها در آنجا کتاب ببینید و موزیک گوش کنید و از آرامش محیط آنجا لذت ببرید.
از همه اینها که بگذریم، حیف است کسی به کریمخان بیاید و سری به مراکز فروش صنایع دستی در خیابان نجاتاللهی یا ویلا نزند. جایی که معدن هنر است و آنقدر رنگ و ذوق یکجا جمع کرده که روح هر بینندهای را به وجد میآورد. قالی ابریشم، گلیم، گبه، مسکوب، میناکاری، معرق و سفال ... چیزهایی است که شما هیچکجا نمیتوانید اینچنین مجمعی از آنها را در یک جا بیابید و از دیدنش لذت ببرید؛ از ظاهر شیک مغازهها و قیمتهای پشت ویترین نترسید به داخل بروید؛ فروشندگان مهربان که بعضی از آنها خودشان هنرمندند با روی باز از شما پذیرایی میکنند حتی اگر چیزی نخرید هم از این همه ذوق و قریحه و خلاقیت سیراب بیرون میآیید. در خیابان ویلا آژانسهای هواپیمایی بسیاری هم هست که در امر سفر به کمک شما میآید.
بد نیست به یاد شهریار قدمیهم در پارک بهجتآباد که نبش خیابان خردمند شمالی است، بزنید. از باغهای قدیم تهران که به نام دختر مستوفیالممالک نامگذاری شده است، شاید بخواهید بدانید چرا شهریار؟ جالب است بدانید عشق ناکام این شاعر معروف در اینجا چهره عیان کرده و در همینجا هم خاموش شده است. به همین دلیل دوستان و شهریار پژوهان پارک بهجتآباد را به لحاظ تأثیر عمیقی که در زندگی شهریار داشته بخوبی میشناسند و همه ساله در سالروز وفات او برای ادای احترام به ایشان در این مکان جمع میشوند.
اما بیمارستان میرزاکوچکخان یا شوروی سابق هم از جمله مشخصههای کریمخان است که توسط روسها اداره میشد و بعد از یک تعطیلی موقت با کارکنان ایرانی کار خود را مجددا آغاز کرده و حالا سالهاست که خاطره تولد خیلی از کودکان را به یاد دارد. داروخانه 13 آبان هم گرچه قدمتی ندارد اما بهدلیل شهرتش به داشتن داروهای نایاب حالا دیگر خیلیها را به خیابان کریمخان میکشاند.
به گفته محلیها، بخشی از ساکنان این منطقه را اقلیتهای مذهبی مانند مسیحیان و زرتشتیان تشکیل میدهند و ممکن است موقع قدم زدن در این خیابان، بعضی از اماکن مربوط به آنها را ببینید، از جمله کلیسای نبش خیابان استاد نجاتاللهی.
ماجرای رستورانها و شکمسراها هم مثل همیشه بخش مهمی از پرسهزنی است؛ در خود خیابان کریمخان زند فستفود و رستوران معروف چندان زیاد نیست اما در خیابانهای اطراف، رستوران به سبک جدید کم نیست با غذاهایی که شاید شما هم برای اولینبار اسم آنها را میشنوید. قنادیهای معروفی هم در خیابانهای سپهبد قرنی و استاد نجاتاللهی هست که در کیفیت و تنوع، حرفهای زیادی برای گفتن دارند و بد نیست برای یکبار هم که شده، شیرینیهای آنها را امتحان کنید.
اکرم بیگی / (ضمیمه چمدان روزنامه جام جم)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد