باید از سیاسی دیدن همه مسائل فاصله بگیریم

به گزارش جام جم آنلاین علیرضا واسعی استاد دانشگاه در برنامه شب آسمانی به موضوع پژوهش در علوم انسانی پرداخت و بیان داشت: علوم انسانی به نیازهای پایه‌ای و بنیادی می‌پردازد و یا به تعبیر دیگر این علوم به دنبال رفع نیازهای آرامشی انسان‌ها است در صورتی که علوم دیگر مانند علوم تجربی به دنبال رفع نیازهای آسایشی انسان‌ها است.

وی ادامه داد: در کشور ما اگر کسی نتواند در رشته‌های دیگر تحصیل کند رشته‌‌های علوم انسانی به او پیشنهاد می‌شود و به همین دلیل است که این رشته‌ها روز به روز نحیف‌تر و ضعیف‌تر شده است.البته روزنه‌‌هایی دراین میان دیده می‌شود که نشان می‌دهد کمی علوم انسانی به سمت و سویی می‌رود تا به آن بیشتر بها داده شود اما این روزنه‌ها کافی نیست.

این استاد دانشگاه تأکید کرد: جامعه علوم انسانی زمانی می‌تواند کارآمد باشد که درد و نیازهای جامعه را بشناسد و در رفع مسائل و مشکلات جامعه برآید اگر اندیشمندان علوم انسانی به درستی با نیازهای جامعه کنونی خود آشنا نباشند در حوزه پژوهش به درستی قدم برنداشته و در نهایت نیز پژوهششان جز سیاهه‌های غیر مفید چیز دیگری نخواهد بود.

واسعی گفت: ما در حال حاضر مراکز علمی و پژوهشی خوبی هم داریم که پژوهش‌های بسیار خوبی را انجام داده‌اند اما این مراکز باید شناسایی شده و حمایت شوند، باید در مباحث پژوهشی به موضوع تخصص محوری بها داده شود بر فرض مثال نباید تصور کنیم کسی که در اداره‌ای 4 سال مدیر بوده می‌تواند در این حوزه صاحب اندیشه و نظریه باشد بلکه این علوم نیز مانند رشته‌های دیگر به تخصص نیاز دارد.

دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی مشهد افزود: موضوع دیگری که بسیار در پژوهش باید به آن دقت داشت بحث آگاهی و اطلاع داشتن از یافته‌هایی است که تا به حال به دست آمده است. بنابراین در فرآیند پژوهش نیاز به یک سری اقدامات و امکانات است، در حقیقت ایجاد فرصت و امکانات و حمایت‌های مادی و معنوی از پژوهش از ضروریاتی است که دراین حوزه به آن نیاز است اما متأسفانه در جامعه ما به آن توجه نمی‌شود.

وی در ادامه با اشاره به برخی از مشکلات حمایتی از پژوهشگران گفت: موضوع نشر و توزیع و قیمت‌گذاری از چیزهایی است که پژوهش در کشورمان را دامنگیر کرده است، یک سری مشکلات هم به غیر از این مشکلات و در بیرون از حوزه پژوهش نیز وجود دارد.

واسعی افزود: از آن جا که علوم انسانی با زندگی مردم، رابطه مردم با یکدیگر و مردم با حکومت و قدرت سر و کار دارد لذا این علوم وجهه سیاسی هم پیدا می‌کند، بنابراین چه بسا این نگاه های سیاسی مانع عرضه یافته‌ها و حتی پرداختن به موضوعی پژوهشی می‌شود.

وی تأکید کرد: باید از سیاسی دیدن همه مسائل فاصله بگیریم تا بتوانیم در موضوعات مختلف به پژوهش‌های در خور توجه بپردازیم، اما متأسفانه در جامعه امروز ما مشکلات سیاسی بزرگترین خط قرمز علوم انسانی و اسلامی ما است.البته موضوعات اجتماعی و حتی چیزهایی که در جامعه ما گاهی به عنوان فرهنگ پذیرفته شده است نیز می‌تواند از دیگر موانع موجود بر سر راه پژوهش مناسب، قرار بگیرد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: دنباله روی یک عالم و دانشمند از جامعه و خواسته‌ها و مطالبات عمومی آن ها یک فاجعه است زیرا همان طور که اشاره کردم گاهی برخی از موارد به غلط جزء فرهنگ جامعه محسوب می‌شود، البته این موضوع به این معنا نیست که اندیشمندان علوم انسانی باید با مردم دائماً مخالفت داشته باشند بلکه آن ها موظف هستند برای جامعه خود نقش راهنما و هدایت گری را بر عهده داشته باشند.