آب کالیفرنیا، آب ایران

سهراب که در شعر بلند صدای پای آب گفته است: «ساده باشیم‌/‌ساده باشیم چه در باجه یک بانک، چه در زیر درخت...»؛ منظور بی‌پیرایگی و بی‌تکلفی است. یعنی هرکی هستی، برای خودتی. وقتی وارد بانک شدی، مثل بقیه مشتری ها، از دستگاه نوبت‌ده مستقر در ورودی بانک، نوبت بگیر.

از نیوتن یاد بگیر که در زیر درخت، چقدر ساده رفتار می‌کرد؛ طوری که با افتادن یک سیب ساده، به سادگی جاذبه زمین را کشف کرد. (بعید است تا به حال یک همچین تفسیر عمیقی بر شعر سهراب زده باشند بزرگان دیگر. خدا وجود نازنین ما را برای ادبیات این مملکت حفظ کند!)

خطاب به «ما»ی خاکی:

صبر بسیار بباید پدر پیر فلک را

تا دگر مادرگیتی، چو تو فرزند بزاید

گفتیم صدای پای آب؛ از قضا مطلبی هم که می‌خواهم این جلسه خدمت شما عرض کنم، در راستای همین آب عزیزی است که بدان اشاره شد.

پاره‌ای از جراید، با اشاره به خشکسالی‌های پنج ساله گذشته در ایالت کالیفرنیای آمریکا، دیروز این گونه تیتر زده بودند که: «قیمت آب در کالیفرنیا 10 برابر شد».

چند برداشت آزاد: در این وانفسای کمبود آب تا حد جدی بودن قضیه و رسیدن به بحران در این زمینه؛ به نظر شما با مطالعه تیتر خبری بالا، چه برداشت‌هایی می‌توان داشت.

نگارنده این موارد را برداشت کرده است:

1ـ برداشت اقتصادی: قدر قبض‌های آب خود را که با عزت و احترام، به در منازل شما فرستاده می‌شود، بدانید. خیلی با شما کم حساب می‌شود.

اگر الان در کالیفرنیا می‌بودید، باید ده برابر اینی که الان پرداخت می‌کنید، پرداخت می‌کردید. آن وقت معنی یک نوع آب سنگین را می‌فهمیدید. آبی که پرداخت پولش سنگین است.

2ـ برداشت فرهنگی: هرچه در خصوص فرهنگ مصرف آب تذکر داده می‌شود، هی پشت گوش اندازید. بفرمایید، کالیفرنیا هم با همۀ ادعای آمریکا، دچار بی آبی شد. انگار تا به سر خودمان نیاید، عمق فاجعه را درنمی‌یابیم. حتما باید سر خودمان شخصا به سنگ بی‌آبی بخورد. فرداست که مجبور شویم اموات خود را هم تحویل خشکشویی دهیم. خشکه حساب کنند.

3ـ برداشت سیاسی: اگر آمریکا از این تحریم‌های غیرانسانی دست بردارد، ای بسا که در یک اقدام انسانی، کمک‌های آبی خود را روانه کالیفرنیا کنیم. حتما که نباید لوله‌کشی کنیم. کشتی‌های نفتکش تا اطلاع ثانوی، آبکش می‌شوند. بلکه با تمام وجود آن شعر سعدی ما در سازمان ملل داخل نیویورک خود را بفهمند که: «چو عضوی به درد آورد روزگار‌/‌ دگر عضوها را نماند قرار»، دقیقا یعنی چه؟!

4ـ برداشت هنری: هر کس هر هنری دارد، به خرج دهد تا جلو بحران آب گرفته شود. از آواز نخواندن زیر دوش آب گرفته تا هدر ندادن باقیمانده آب داخل لیوان، تا تعویض واشر شیر آبی که دارد چکه می‌کند، تا پر نکردن وان حمام با آب شرب شهر، تا نشستن ماشین با شیلنگ آب شهری، تا..... هزار و یک راه جلوگیری دیگر. خود بنده نیز به عنوان یک طنزنویس، باید سعی کنم که کمتر به مطالبم آب ببندم. شوخی نداریم که!

برداشت آزاد: هرکس هرچقدر می‌خواهد آب برداشت کند تا فردا روزنامه‌های آمریکا تیتر بزنند که: «قیمت آب در تهران 10 برابر شد». چیزی که عوض دارد، گله ندارد. آن هم در گرماگرم دور ششم نشست مذاکرات هسته‌ای در وین که نمی‌دانیم چه ربطی به بحث ما داشت که عرض کردیم؟!... حالا یک چیزی گفتیم دیگر؛ خودتان ربطش دهید. بروم شیر آب آشپزخانه را ببندم که دارد قطره قطره هدر می‌رود. کدام آدم بی‌توجهی جز خودم می‌تواند سفت نبسته باشدش؟...

رضا رفیع