تقلب علمی محققان ژاپنی

این تحقیق دروغین در ژانویه 2014 میلادی با همکاری موسسه توسعه زیستی ریکن در ژاپن و در نشریه نیچر به چاپ رسیده بود.

«هاروکو اوبوکاتا» یکی از محققان این انستیتو ژاپنی در قلب اعتراضات و اتهامات قرار داشته و به تقلب علمی متهم شده است.

این محقق مقاله ای را در رابطه با سلول های بنیادی «STAP» منتشر کرده بود که می توانست انقلابی در علم پزشکی به پا کند.

جزئیات تحقیق دروغین

در این روش و برای تولید سلول های استاپ، ابتدا سلول های بالغ در معرض آسیب، استرس شدید، محیط اسیدی یا کمبود اکسیژن قرار می گیرند تا نقطه مرگ سلول نزدیک شود. در زمانی که تنها چند سلول زنده باقی مانده بودند و پس از مدتی بهبود، این بازگشت به حالتی شبیه به سلول های بنیادی انجام می شد.

در این تحقیق تقلبی آمده بود: سلول های لنفوسیت موش ها جمع آوری شده و به مدت سی دقیقه در محلول اسیدی قرار گرفته و سپس سلول ها به همراه پروتئین خاصی کشت داده شدند. سپس بعد از مدت زمان مشخصی، سلول ها به سلول های استاپ یا پر توان تبدیل شدند. این سلول ها توانستند به سلول های عصبی و ماهیچه ای تبدیل شوند. این روش دستیابی به سلول های بنیادی نسبت به سایر روش ها بسیار ساده تر و همینطور با سرعت بیشتری انجام می شود.

پس از چاپ این مقاله ، این امیدواری در علم پزشکی به وجود آمد که با استفاده از سلول های انسانی استاپ سل تولید و می توان از آنها در درمان بهتر و سریعتر سرطان ها و انواع بیماری ها بهره برد.

«اوباکاتا» و «چارلز وکانتی» از دانشکده پزشکی هاروارد دو مقاله از نتایج تحقیقات خود را در مجله نیچر به چاپ رساندند اما این کشف بزرگ پس از چاپ مقاله به چالش کشیده شد.

محققان سایر دانشگاه های دنیا برای به دست آوردن سلول های بنیادی از این روش استفاده کرده اما نتیجه مشابهی را به دست نیاوردند و نتایج تحقیقات وی را زیر سوال بردند.

پس از اعلام اعتراضات محققان بین المللی، موسسه تحقیقاتی ریکن کمیته ای را برای رسیدگی به تخلف این محقق تشکیل داده و صحبت هایی را با دانشکده محقق امریکایی یعنی دانشکده پزشکی هاروارد نیز آغاز کرده است.

انگشت اتهام به سوی مجله نیچر

اکنون یک سوال مهم و پس از این تخلف علمی مطرح می شود : آیا نباید اعتبار مقالات علمی قبل از انتشار از سوی مجله معتبر علمی مانند «نیچر» مورد بررسی قرار بگیرد؟ یکی از مدیران مجلات علمی در گفتگو با روزنامه فرانسوی لوموند در رابطه با جنجالی که در مجله نیچر رخ داده، گفت: هیچ مجله ای خالی از اشتباه نیست اما یک اشتباه ممکن است در یک مجله و در سطح بین الملل رخ دهد اما نه اینکه یک اشتباه در مجله ای معتبر و در دو نوبت چاپ شود. این جنجال می تواند مجلات مشهوری مانند «ساینس»، «نیچر» و «سلول» را در پذیرش و همینطور چاپ مقالات علمی محتاط تر کند.(مهر)