قربانی نوروزی جاده‌ها نشوید

این روزها تب مسافرت در کشورمان بالاست، بیشتر خانواده‌ها کوله‌بارشان را بسته‌اند و در انتظار به پایان رسیدن روزهای کاری سال هستند تا به جاده بزنند، عده‌ای نیز چند روز مانده به آخر سال مرخصی گرفته‌اند تا زودتر به مقصد برسند، اما نکته اینجاست که با توجه به شرایط جاده، خودرو و فرهنگ رانندگی در کشور به جاده زدن در این روزها کم از به خطر زدن ندارد.

گواه این ادعا نیز آماری است که روز گذشته سازمان پزشکی قانونی منتشر کرده و براساس آن می‌توان گفت در تعطیلات نوروزی سال‌های 1388 تا 1392، 6445 نفر در کشور جان خود را از دست دادند.

این در حالی است که در این مدت، سال 89 با 1391 مورد تلفات رکورددار مرگ و میر مسافران نوروزی است، چون در این سال به طور متوسط روزانه 69.6 نفر در حوادث رانندگی جان باخته‌اند و سال 91 نیز با 1141 نفر کمترین آمار را در مدت این پنج سال به خود اختصاص داده است.

افزون بر این می‌توان گفت روزانه در سال‌ 1390 تعداد کشته‌ها برابر با 65.9، سال 1388 برابر با 65.1، سال 1392 برابر با 58.4 و سال 1391 برابر با 57.1 نفر بوده ‌است.

نکته اینجاست که با توجه به این‌ که در حوادث رانندگی نوروز سال 1392، 1227 نفر جان خود را از دست دادند، این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل(1390) که تعداد تلفات حوادث رانندگی 1141 نفر بوده،2.4 درصد بیشتر شده ‌است.

علاوه بر این با توجه به این که به طور میانگین در مدت این پنج سال سالانه حدود 1289 نفر جان خود را از دست داده‌اند و کارشناسان پزشکی قانونی آمار کشته‌شدگان را در محدوده زمانی بیست و پنجم اسفند هر سال تا پانزدهم فروردین سال بعد از آن در نظر گرفته‌اند، می‌توان نتیجه گرفت روزانه در تعطیلات نوروزی 68 نفر قربانی می‌شوند و پنج تا هفت برابر آن نیز یعنی 476 نفر دچار معلولیت می‌شوند.

محورهای برون‌شهری یا قربانگاه

این در حالی است که در تعطیلات نوروزی امسال که نفس‌هایش به شماره افتاده 873 مرد و 354 زن در حوادث رانندگی جان خود را از دست داده‌اند، در این میان بیشترین تلفات با850 مورد در جاده‌های برون‌شهری ثبت شده و بعد از آن مسیرهای درون‌شهری با 252 مورد، مسیر روستایی با 117 مورد و مسیرهای نامعلوم با هشت مورد در جایگاه‌های بعدی محل وقوع مرگ و میر قرار دارد. افزون بر این در تعطیلات نوروزی سال 91 نیز بیشترین کشته‌های حوادث رانندگی با 762 مورد در محورهای برون‌شهری ثبت شده است.

براساس گزارش پزشکی قانونی به صورت میانگین مرگ‌های تصادفات نوروزی، بین شش تا 6.5 درصد کل مرگ‌های تصادفات هر سال را به خود اختصاص می‌دهد. برای نمونه سال گذشته آمار تلفات حوادث رانندگی 19 هزار و 89 نفر بوده که شش درصد تلفات یعنی 1141 نفر در تعطیلات نوروزی ثبت شده است.

خطر رانندگان بی‌تجربه

کارشناسان، بی‌تجربگی رانندگان را یکی از عوامل تصادفات می‌دانند. محمدرضا مهماندار، رییس پلیس راه کشور در این باره به جام‌جم می‌گوید: رانندگانی که تجربه کافی ندارند، تصور می‌کنند رانندگی در شهر و جاده مانند هم است، اما نکته اینجاست که بی‌احتیاطی این افرد در داخل شهر سبب تصادفات خسارتی می‌شود، اما در خارج از شهر بی‌احتیاطی آنها به احتمال زیاد سبب تصادفات فوتی خواهد شد.این در حالی است که براساس قانون، شخصی که یک سال از صدور گواهینامه‌اش گذشته، می‌تواند در خارج از شهر رانندگی کند. چنانچه راننده‌ای این قانون را رعایت نکند براساس قانون علاوه بر جریمه‌های معمول، پلیس گواهینامه او را ضبط کرده و گرفتن گواهینامه برای راننده خاطی حدود یک سال به تعویق می‌‌افتد.

علیرضا اسماعیلی، فرمانده سابق پلیس راه کشور در گفت‌وگو با جام‌جم می‌افزاید: گروه دوم افرادی هستند که قرار است اولین بار در مسیری جدید رانندگی کنند، چون این افراد نقشه راه درستی ندارند احتمال خطرشان بالا می‌رود.

به گفته وی، گروه سوم نیز افرادی هستند که اولین بار خودرویی را خریده و به قول معروف قلق خودرو را ندارند. این در حالی است که باید گروه چهارم از رانندگان پرخطر را افرادی دانست که رانندگی‌های طولانی انجام می‌دهند.

کارشناسان بر این باورند که انسان می‌تواند دو ساعت رانندگی بی‌خطر داشته باشد، زیرا هر راننده باید بعد از هر دو ساعت رانندگی حدود 20 دقیقه توقف و استراحت کند.

اسماعیلی ادامه می‌دهد: آنالیز تصادفات نشان می‌دهد که بیشتر تصادفات در انتهای سفر و هنگام خستگی و خواب‌آلودگی راننده رخ می‌دهد، زیرا عمده تصادفات در 30 کیلومتری نزدیک شهرها اتفاق می‌افتد.نکته دیگری که دراین میان رانندگان باید به آن توجه کنند مصرف موادغذایی پیش از رانندگی است، چون مصرف دوغ، ماست و غذا‌های پرچرب می‌تواند در خواب‌آلودگی آنها تاثیر بگذارد.

محورهای پر رفت و آمد

در این بین نباید از مسیرهای پرتردد نیز غافل شد، زیرا این عامل نیز در بروز حوادث نقش پررنگی دارد.

رییس پلیس راه کشور عنوان می‌کند: محورهای تهران ـ مشهد، هراز ـ فیروزکوه، کرج ـ چالوس، کناره دریای خزر تهران ـ تبریز، تهران ـ قم و محورهایی که به جنوب کشور مانند بندرعباس بوشهر و خوزستان منتهی می‌شود از محورهای پرتردد کشور است.

در کنار ترافیک بالا در جاده‌های کشور، اسماعیلی، غیراستاندارد بودن جاده‌ها را نیز عامل دیگر بالا رفتن آمار تصادفات دانسته و ادامه می‌دهد: نقص بزرگی که داریم، کمبود تابلو و علائم رانندگی است یا مشکل روشنایی را باید در نظر گرفت. پیچ و شیب‌های بیشتر جاده‌های ما براساس خودروهایی با 60 کیلومتر سرعت در ساعت ساخته شده، بنابراین راننده باید خود را برای رانندگی مطمئن آماده کند، زیرا وقتی پیچ‌ها استاندارد نیست یا تقاطع‌های فرعی به اصلی ایمن‌سازی نشده است، باید هر لحظه امکان بروز خطر را در نظر گرفت.

به گفته مهماندار، بهترین زمان برای رانندگی ساعت هفت صبح تا یک بعدازظهر است، زیرا مرور آمار تصادفات بیانگر این است که بیشترین تصادفات بین 12 بعدازظهر تا هشت شب اتفاق می‌افتد.

رییس پلیس راه کشور درباره آمار کشته‌های حوادث رانندگی در امسال می‌گوید: امیدواریم در پایان سال 92 این آمار به 18 هزار نفر کاهش پیدا کند.

باورهای غلط

در این میان، باورهای غلطی نیز وجود دارد که به افزایش مرگ و میر در تصادفات کشور دامن می‌زند. برای نمونه خیلی از رانندگان وقتی خواب‌آلود می‌شوند، تصور می‌کنند می‌توانند خود را بیدار نگه‌دارند، اما خواب‌آلودگی را نمی‌توان کنترل کرد.

مهماندار یادآور می‌شود: برخی نیز تصور می‌کنند در سرعت‌های بالا نیز می‌توانند خودروی خود را کنترل کنند، اما سرعت گرفتن با راننده است و توقف خیلی در اختیار او نیست.

اسماعیلی تاکید می‌کند: برای سفرهای بین‌شهری باید خودرویی را انتخاب کرد که ایمن باشد، در غیر این صورت باید از حمل و نقل عمومی استفاده کنیم.

مهدی آیینی - ‌گروه جامعه