حسن بهشتی پور همچون مقامات کشورمان تاکید دارد که این توافق، یک توافق برد ـ برد است و خاصیت چنین توافقی این است که هر طرف خود را برنده میداند و هر دو طرف از نتیجه راضیاند.
وی، دستاورد توافق ژنو را میراث زحماتی میداند که در بیش از 10 سال گذشته در عرصه هستهای کشیده شده است.
با توجه به متن توافقنامه، بحث بازی برد ـ برد و موازنه میان امتیازاتی که از سوی دو طرف داده شده است، چگونه ارزیابی میکنید؟
این موضوع بستگی دارد به اینکه از چه زاویهای بخواهیم با موضوع برخورد کنیم. بزرگترین دستاورد ایران در بحث انرژی صلحآمیز هستهای، رسیدن به چرخه کامل سوخت هستهای بوده است. ایران در سال 86 به چرخه سوخت رسید و البته صفحه سوخت در سال 90 تولید شد. اکنون دنیا این توانایی ایران را بهرسمیت شناخته و طبق سند توافق، پذیرفتهاند که فعالیتهایمان را بدون اینکه منجر به وضع تحریمهای جدید و درگیری و بروز جنگ نظامی شود، ادامه دهیم. ولی از آن طرف برای اینکه آنها این حق ایران را به رسمیت بشناسند، تعهدات خیلی مهمی دادهایم که به نظر من، ما به دلیل شرایطی که در آن قرار گرفته بودیم، باید این تعهدات را میدادیم. یعنی «به رسمیت شناخته شدن فعالیت هستهای ایران» برد ما در این بازی است و از آن طرف هم تعهداتی که ایران داده و نظارتها بر فعالیتها گستردهتر شده و برای شش ماه برخی فعالیتهای ما تعلیق شده، عملا دستاوردها و برد طرف مقابل در این بازی است.
علت اینکه در این مقطع شاهد چنین توافقی هستیم، چیست؟
برای اینکه دو طرف، رویکرد خود را عوض کردند. در گذشته رویکرد همچون گفتوگوهای جنگ سرد بود که فقط دو طرف مینشستند و حرف خود را میزدند، ولی از دورهای که آقای ظریف و تیمش مسئولیت را بهعهده گرفت، طرحی را روی میز گذاشتند که عملا بهانه را از طرف مقابل گرفت. آقای ظریف قاعده بازی را عوض کرد و به نتیجه هم رسید و نشان داد که از طریق دیپلماتیک با منطق قوی میتوان طرف مقابل را متقاعد کرد. منتها باید یک چیزی داد و یک چیزی گرفت، این طور نیست که فقط حرف شما باشد یا برعکس، فقط حرف طرف مقابل باشد. دیپلمات حرفهای کسی است که بازی را دوسر برد میکند و هر دو طرف میتوانند احساس برد داشته باشند.
مقاومت ایران بر حقوق هستهای و توسعه فعالیتهای هستهای چقدر در متقاعد شدن طرف مقابل به پذیرفتن حقوق ایران تاثیر داشت؟
این دستاورد بزرگ مربوط به یک مقطع طولانی است که شاید بتوان ابتدای آن را سالهای 67 و 68 دانست. بسیاری حتی در این راه جان خودشان را نثار کردند که ما پنج شهید بزرگوار در این راه داشتهایم. افراد بسیاری در این زمینه زحمت کشیدند و اسم آنها ناشناخته است. جوانان کشور ما ثابت کردند که ایرانیها میتوانند به صورت تیمی کار کنند و شاهکار بزرگی را خلق کنند. ما اگر 19 هزار سانتریفیوژ نداشتیم که نمیتوانستیم با این قدرت در مذاکرات حاضر شویم. زمانی تمام داشته ما یک آبشار با 168سانتریفیوژ بود، اما الان 19هزار سانتریفیوژ در ایران میگردند و اینها پشتیبان مذاکرهکنندگان ما بود. مساله فقط بر سر روشهاست. روش در هر زمانی ممکن است متفاوت باشد و تاکتیکهای مختلفی اتخاذ شود. سیاست ما در ده سال گذشته واحد بوده و آن اینکه غنیسازی اورانیوم، حق مسلم ایران است و ایران به دنبال چرخه کامل سوخت هستهای است، بدون اینکه قصدی برای دستیابی به سلاح هستهای داشته باشد. این موضوعی است که مقام معظم رهبری هم همواره روی آن تاکید کردهاند. بنابراین دستاورد اخیر، میراث زحمتهایی است که از سال 67 کشیده شده است.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد