2ـ رفتار امام در این لحظهها و روزهای پیش از پیکار، گواه مدیریت همهسو نگرانه اوست. ایشان هم به خیمهها سر میزند و با آرامش سخن میگوید و همراهان را برای آینده آماده میکند (آمادگی برای پذیرش شهادت امام و پس از آن اسارت و رنجهای کوهشکن کوفه و شام) و هم انتقال رسالت و مسئولیت خویش به فرزند بزرگوارش را ادا میکند و در کنار آن، رزم در رزمگاه را در غریبانهترین لحظهها پی میگیرد.
3ـ از تلخیهای امروز پلی به شیرینیهای فردا زدن و مژده پیروزی حق و نابودی ستم دادن، در کاهش آلام و افزودن توانمندی و تحمل سختیها موثر است و حضرت اباعبدالله(ع) از این شیوه بهره میگیرد. او بهترین روشهای محبت به فرزند را اعمال میکند، به سینه فشردن(فضمها الی صدره)، پاک کردن اشک (و مَسَحَ دموعها بکمه) و به نرمی باران شعر سرودن و زمزمه کردن و آرامش بخشیدن. این ظرافتها و لطافتها زمانی ارزش خود را بیشتر نشان میدهد که دریابیم در آستانه میدان نبرد و برق شمشیرها و قساوت خیزترین رزمگاه مطرح میشوند.
امام به پیروزی در آینده اشاره دارد. هر آن که در مسیر حق است و برای حق، در هر موقعیتی باشد پیروز است. امام میداند که با خدا معاملهکردن، باختن نیست. آن که دنیا او را فریفته و لذت فانی و آنی را بر لذت جاودانی برگزیده، شکست خورده است، هرچند در ظاهر پیروز باشد.
نوشتهاند پس از واقعه عاشورا، ابراهیم بن طلحه در مدینه از امام سجاد(ع) پرسید: مَنِ الغالِب؟ در کربلا چه کسی پیروز شد؟ امام زینالعابدین(ع) فرمود: اِذا دَخَلَ وقت الّصلوه فَاَذَّنْ و اَقِمْ تَعْرَفُ مَنِ الغالب. آن گاه که هنگام نماز فرا رسد اذان و اقامه بگو. خواهی یافت پیروز کیست!
یعنی پیروزی ظاهری نظامی فریبت ندهد. پیروز آن کسی است که عزت و عظمت او خدشه نپذیرد و درخشش نام او خاموشی نگیرد.
4ـ امام در سختترین شرایط مشغول ذکر و ارتباط با خدای خویش است. نوشتهاند وقتی خون از جوشن وی میجوشید و در حال افتادن و برخاستن بود، زمزمه میکرد: اللهمَّ متعالَ المکان، عظیم الجبروت، شدید المحال، غنّی عَنِ الخلائق، عریض الکبریاء، قادرٌ علی ما تشاء، قریب الرحمه صادق الوعد، سابق النعمه، حسن البلاء، قریبُ اذا دعیت، محیطٌ بما خلقت، قابل التّوبه لِمَنْ تابَ الیک قادرٌ علی ما اردتُ و مدرکٌ ما طلبتُ و شکورٌ اذا شکرت... اَنَا عترهُ نبیِّکَ و ولد حبیبکَ محمّد.
ای خدایی که پایگاه و جایگاهت بس والا و بلند و خشم و غضب تو بر ستمکاران شدید و توان و قدرت تو از هر قدرتی فراتر است.
ای خدایی که بینیاز از آفریدگانی، بزرگی و عظمتت فراگیر و به آنچه بخواهی توانایی.
ای خدایی که رحمت تو نزدیک، وعده تو راست، نعمت تو سابق و آزمون تو زیباست، هرگاه صدایت کنیم نزدیکی، بر همه چیز احاطه داری. توبه توبهکاران را میپذیری، هرچه بخواهی بر انجام آن توانایی، هر چه طلب کنی بهآن دست مییابی و هر که را سپاس گوید سپاس میگویی.
خدایا! ما خانواده و فرزندان پیامبر محبوب تو محمدیم که قصد قتل ما دارند.
همهگاه و همهجا یاد محبوب بودن، سیرت حسینی است و کربلا آموزگار زیباترین رابطه انسان با پروردگار است.
دکتر محمدرضا سنگری - پژوهشگر و استاد دانشگاه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد