شبکه «شتاب» و مشکلی از جنس دیگر

 با گذشت زمان تمام بانک‌های کشور در این شبکه عضو شدند و حالا این عملیات تحت‌پوشش شتاب دامنه وسیعی از تبادلات از قبیل برداشت وجه نقد، خرید الکترونیکی، انتقال وجه، پرداخت قبوض و مانده‌گیری را دربرمی‌گیرد و مردم به استفاده از این شبکه خو گرفته‌اند.

اما در هفته گذشته، این شبکه در برخی بانک‌ها بخصوص بانک ملی قطع شد و تمام کسانی را که با کارت‌های شتاب از خودپرداز بانک‌ها استفاده کردند، به مشکل جدیدی دچار کرد که تاکنون سابقه نداشته است.

مشکل از این قرار بود که هنگام استفاده این افراد از شبکه شتاب یا پول از حساب آنها کسر شده، اما خودپرداز به آنها پولی تحویل نداده است، یا وجهی که به شکل کارت به کارت منتقل شده، اما وجه از حساب شخص موردنظر کسر و به حساب مقصد نرسیده است.

بررسی‌ها در این باره نشان داد که این مشکل بیشتر در بانک ملی بوده است. با این حال اطلاع‌رسانی لازم در این باره صورت نگرفته و تنها این موضوع در سایت این بانک که مخاطبان کم و خاصی دارد، منتشر شده است.

نکته اینجاست که اخیرا شبکه شتاب به‌گونه‌ای تغییر یافته است که می‌توان با کارت هر بانکی عملیات را از هر بانک دیگری انجام داد و این امر سبب شده است که واسطه‌های نقل و انتقال پول افزایش یابد، اما این امر در زمان ایجاد مشکل یادشده موجب می‌شود تسویه‌حساب یا به قول بانکی‌ها رفع مغایرت تا ده روز طول بکشد و این موضوعی است که اخیرا مردم را بیشتر با مشکل مواجه کرده است.

به عنوان مثال، شما با کارت بانک ملی خود پولی را با استفاده از خودپرداز بانک صادرات به حسابی در بانک کشاورزی منتقل می‌کنید. حال زمانی که این شبکه دچار مشکل شود و این فرآیند انجام نگیرد، بانک ملی به کاربر می‌گوید که باید به طور کاغذی و با نامه‌نگاری به تمام بانک‌های واسطه، صحت انجام نقل و انتقالات را چک کرده و سپس پول را به کارت فرد بازگرداند.

چنین فرآیندی 10 روز زمان می‌برد که این زمان برای بسیاری از افراد مشکل ایجاد می‌کند و جنس مشکل اخیر ایجاد شده در شبکه شتاب این‌چنین است که مدت زیادی مردم را در انتظار بازگشت پولشان نگاه می‌دارد.

این در حالی است که رفع مغایرت در شبکه شتاب و بازگرداندن پول به حساب‌ها پیش از این حداکثر 72 ساعت طول می‌کشید. به این ترتیب همزمان با رشد خدمات مشکلات نیز افزایش یافته است.

پس با پیچیده شدن فرآینده‌ها در شبکه شتاب، بانک‌ها باید در نظر داشته باشند که وقتی یک یا چند بانک به دلایلی دچار اخلال در کار می‌شوند، پیش از ایجاد اخلال یا بلافاصله پس از وقوع آن بسرعت از طریق وسایل ارتباط جمعی و در سطح گسترده و اقناع‌کننده مردم را آگاه کنند تا جلوی ضررهای اینچنینی به مردم و معطل شدن برای پولی که گاه ممکن است بشدت و فورا موردنیاز باشد گرفته شود.

بی‌تردید این امر بدیهی‌ترین وظایف بانک‌ها در برابر مردم است که متاسفانه کمتر شاهد انجام آن هستیم.

کتایون مافی - گروه اقتصاد