همه کاپیتان های پرسپولیس

جاسمیان پرسپولیسی بودنش را همان زمان که دست رد به پیشنهاد تیم تاج زد و به عضویت شاهین درآمد نشان داد. البته آن زمان هنوز پرسپولیس وجود خارجی نداشت، اما او با عرق بالایش به پیراهن تیم رقیب استقلال، بعدها لقب یکی از با تعصب‌ترین کاپیتان‌های پرسپولیس را گرفت.

مدافع شماره پنج پرسپولیس سه سال (از 1946 تا 1949) در این تیم کاپیتانی کرد، اما هیچ جامی را بالای سر نبرد. یک نایب‌قهرمانی در لیگ دسته اول تهران تنها عنوان پرسپولیس در آن سال‌ها بود.

در همان سال‌هایی که حمید جاسمیان بازوبند کاپیتانی پرسپولیس را به بازو می‌بست، کاپیتان‌های دوم و سوم، بیوک وطنخواه و همایون بهزادی بودند. در این میان وطنخواه اولین کاپیتان پرسپولیس بود که با این تیم قهرمانی را تجربه کرد. مدافع شماره شش قرمزها در سال‌های 1950 و 1951 بازوبند کاپیتانی پرسپولیس را بر بازو بست و با این تیم فاتح لیگ منطقه‌ای ایران در سال 50 شد.

بعد از وطنخواه بازوبند کاپیتانی به همایون بهزادی رسید. سرطلایی فوتبال ایران اولین کاپیتان شماره 10 پرسپولیس بود و همراه این تیم در سال 52 عنوان قهرمانی جام تخت جمشید را به دست آورد. خاطره‌انگیز‌ترین برد تاریخ فوتبال پرسپولیس که همان پیروزی 6 بر صفر مقابل استقلال است، در زمان کاپیتانی همایون بهزادی، با هت‌ تریک این بازیکن به دست آمد.

بعد از بهزادی، جعفر کاشانی و ابراهیم آشتیانی سال‌های 1353 و 1354 کاپیتان‌های اصلی پرسپولیس بودند؛ دو مدافعی که پیراهن‌های شماره دو و چهار این تیم بر تن آنها بود. البته پرسپولیس با این دو کاپیتان جامی را نبرد، تا نوبت به کاپیتانی علی پروین برسد.

پروین را باید پرتداوم‌ترین کاپیتان فوتبال ایران لقب داد. این هافبک شماره هفت، از سال 1949 زمانی که یک جوان بیست و چهار ساله بود پیراهن پرسپولیس را پوشید و طی 17 سال حضور در این تیم، 12 سال به عنوان کاپیتان هم‌تیمی‌هایش را در رقابت‌های مختلف هدایت کرد. در خیلی از سال‌هایی که پروین کاپیتان پرسپولیس بود، لیگ فوتبال ایران به دلیل شرایط کشور (شکل گیری انقلاب شکوهمند اسلامی و جنگ تحمیلی) برگزار نشد، اما پرسپولیس با کاپیتان علی پروین طی سال‌های 1354 تا 1366، صاحب یک قهرمانی در لیگ، یک قهرمانی در جام‌حذفی، چهار قهرمانی در لیگ دسته اول تهران و سه قهرمانی در جام‌حذفی تهران شد.

با خداحافظی علی پروین از فوتبال، بازوبند کاپیتانی تیم ملی و پرسپولیس هم به محمد پنجعلی واگذار شد. البته قبل از آن محمد مایلی‌کهن، به عنوان بزرگ‌تر تیم، بازوبند را به بازو ‌می​بست، اما حضور ثابت پنجعلی در زمین باعث شد مایلی‌کهن بازوبند را به این مدافع بدهد. پنجعلی از سال 1355 تا 1373 در پرسپولیس عضویت داشت و طی سال‌های 67 تا 71 بازوبند کاپیتانی این تیم را بر بازو بست. در این سال‌ها پرسپولیس دو بار قهرمان تهران شد و یک بار هم جام‌حذفی را برد. یک جام دیگر هم در زمان کاپیتانی پرسپولیس به دست آمد که تا امروز باارزش‌ترین جام ویترین افتخارات این باشگاه به شمار می‌رود؛ جام قهرمانی جام در جام آسیا در فصل 91‌ـ‌1990.

پنجعلی سال 1370 سرگروه تیمی بود که قهرمان آسیا شد. از این حیث او پرافتخارترین کاپیتان قرمزها به شمار می‌رود.

بعد از پنجعلی نوبت به فرشاد پیوس رسید تا بازوبند کاپیتانی پرسپولیس را به بازو ببندد. مهاجم شماره 17 قرمزها بعد از همایون بهزادی دومین مهاجم تاریخ باشگاه بود که به عنوان کاپیتان، تیمش را در زمین هدایت می‌کرد. او طی سال‌های 1371 تا 1375 کاپیتان اول قرمزها بود و در این چهار سال یک بار همراه با این تیم قهرمان جام آزادگان شد.

کاپیتان بعدی قرمزها مجتبی محرمی بود. مدافع شماره هشتی که 11 سال در پرسپولیس بازی کرد، اما فقط یک سال بازوبند کاپیتانی را بر دستان خود دید. البته همان یک سال برای پرسپولیس و محرمی خوش‌یمن بود، چراکه این تیم در سال 1375 قهرمان جام آزادگان شد.

بعد از محرمی، احمدرضا عابدزاده بازوبند کاپیتانی پرسپولیس را بست. تا قبل از آن عزیز اصلی و بهروز سطانی از معدود دروازه‌بانان تاریخ باشگاه بودند که در چند بازی مسئولیت کاپیتانی این تیم را به عهده داشتند، اما عابدزاده را باید اولین کاپیتان اصلی پرسپولیس لقب داد که در درون دروازه ایستاد. عابدزاده به مدت چهار سال (تا 1379) کاپیتان قرمزها بود و در این مدت سه بار جام قهرمانی لیگ آزادگان و یک بار جام قهرمانی حذفی را بالای سر برد. این تعداد قهرمانی در کارنامه هیچ یک از کاپیتان‌های پرسپولیس دیده نمی‌شود. اتفاقا در میان کاپیتان‌های پرسپولیس پرشکوه‌ترین بازی خداحافظی هم با دعوت از تیم بایرن‌مونیخ آلمان به تهران، برای عابدزاده تدارک دیده شد.

بعد از احمدرضا عابدزاده نوبت به افشین پیروانی رسید تا پرسپولیس را از مرکز خط دفاعی هدایت کند. پیروانی سومین کاپیتان شماره 5 پرسپولیس بود و طی سال‌های 1379 تا 1382 با این بازوبند دو جام قهرمانی لیگ آزادگان و اولین دوره لیگ برتر را بالای سر برد.

قبل از آن‌که پیروانی از فوتبال خداحافظی کند، علی دایی به جمع قرمزها پیوست تا برای یک سال، در فصل 83‌ ـ‌ 1382 با حضور پیروانی، بازوبند بر دستان گلزن شماره 10 پرسپولیس بسته شود. فصل بعد در غیاب علی دایی که به صباباتری رفت و افشین پیروانی که راهی پیکان شد، کریم باقری مسئولیت کاپیتانی پرسپولیس را به عهده گرفت. هافبک شماره شش قرمزها، شش سال (تا 1389) کاپیتان پرسپولیس بود و در این مدت یک قهرمانی در لیگ برتر و یک قهرمانی در جام‌حذفی را همراه با دیگر هم‌تیمی‌هایش جشن گرفت. نیمکت‌نشینی‌های کریم باقری در فصلی که علی دایی سرمربی پرسپولیس بود، باعث خداحافظی این بازیکن از فوتبال شد. باقری که رفت بازوبند کاپیتانی پرسپولیس هم روی دست بازیکنان زیادی بسته شد. یکی از این بازیکنان علیرضا حقیقی بود، دروازه‌بان بیست و دو ساله‌ای که لقب جوان‌ترین کاپیتان تاریخ باشگاه پرسپولیس را گرفت. دیگر کاپیتان پرسپولیس در فصل 1390 ‌ـ ‌1389 سپهر حیدری بود، مدافعی که در چهارمین فصل حضورش در این تیم، چون سن و سالی بیشتر از دیگران داشت شانس بستن بازوبند کاپیتانی را پیدا کرد. پرسپولیس با کاپیتانی سپهر حیدری آخرین قهرمانی خود را با بردن جام‌حذفی در سال 90 تجربه کرد، پس از آن طی دو فصل دیگر قهرمان هیچ جامی نشد.

در دو سال اخیر بازوبند کاپیتانی پرسپولیس غالبا بر دستان مهدی مهدوی‌کیا و علی کریمی بسته شد. البته تعداد بازی‌های که کریمی و مهدوی‌کیا در ترکیب نبودند و محمد نوری بازوبند را می‌بست هم کم نبود.

با این حال این دو فصل، سال‌های خوش‌یمنی برای کاپیتان‌های پرسپولیس نبود.

البته طی این سال‌ها، جدا از نام‌هایی که در بالا به آن اشاره شد، جعفر کاشانی، ابراهیم آشتیانی، صفر ایرانپاک، کاظم سیدعلیخانی، حمید درخشان، وحید قلیچ، ناصر محمدخانی، محسن عاشوری، حسین عبدی، رضا شاهرودی و بهروز رهبری‌فرد نیز از جمله کاپیتان‌هایی بوده‌اند که به صورت مقطعی بازوبند کاپیتانی پرسپولیس را بر بازو بسته‌اند.

رضا پورعالی / گروه ورزش