درمان‌های جدید افتادگی مثانه

در این بیماری این غشا که از تعدادی عضله تشکیل شده دیگر توان حمایت از لگن و تحمل وزن لگن، شامل روده‌ها و رحم و مثانه را ندارد. در نتیجه افتادگی ایجاد می‌شود و علامت مهم این مشکل بی‌اختیاری ادرار بخصوص موقع افزایش فشار شکم هنگام زورزدن و سرفه‌کردن است.

عوامل متعددی در ایجاد این وضع دخالت دارد، اما مهم‌ترین عامل زمینه ژنتیکی فرد است که در این موارد این بافت یک ضعف ژنتیکی دارد به طوری که گاهی در زنانی که هرگز حامله نشده‌اند هم این مشکل دیده می‌شود، اما از عوامل زمینه ساز دیگر می‌توان به حاملگی‌های متعدد، جنین‌های درشت، زایمان‌های طبیعی سخت و وزن بالای زن مبتلا اشاره کرد.

همین جا لازم است اشاره کنم که زایمان طبیعی شرط لازم این بیماری نیست، یعنی کسانی که زایمانشان به روش سزارین انجام شده هم می‌توانند دچار این مشکل شوند. مسأله دیگر این که اهمیت تعداد حاملگی در زنان جوان‌تر بیشتر است، اما در زنان بالای 60 سال دیگر تعداد فرزند اهمیت خاصی ندارد.

از عوامل زمینه‌ساز دیگر می‌توان به کارهای سنگین، اختلال سطح هوشیاری، دیابت و سکته مغزی اشاره کرد. از علل کمتر شناخته شده دیگر جراحی برداشتن رحم، مصرف سیگار، یبوست و استرس شغلی است.

در زنانی که به دنبال زایمان دچار بی‌اختیاری ادراری گذرا می‌شوند، دیده شده که سرانجام طی پنج سال بعدی دچار بی‌اختیاری ادرار می‌شوند.

اولین روش درمانی برای این زنان پس از بررسی و تشخیص قطعی، تغییر رژیم غذایی همراه با ورزش‌های خاص برای تقویت عضلات کف لگن و درمان بیماری‌های زمینه‌ساز این مشکل است. از جمله علل زمینه‌ساز، داروهاست که باید قطع شود. در نهایت قطعی‌ترین روش درمان، جراحی است.

در کسانی که امکان جراحی وجود ندارد، مثلا سن بسیار بالایی دارند یا از بیماری‌های قلبی ریوی شدیدی که مانع جراحی است، رنج می‌برند می‌توان از روش‌های قدیمی‌تر درمان که سال‌هاست به فراموشی سپرده شده، کمک گرفت، یعنی استفاده از وسایل مکانیکی یا پساری‌ها.

این وسایل مکانیکی از جنس سیلیکون یا مواد سنتتیک دیگری است که به دو دسته از نظر شکل تقسیم می‌شود: انواع پر کننده فضا و انواع حمایتی که هر گروه برای درمان نوع خاصی از افتادگی قابل استفاده است.

پساری‌ها بر اساس معاینه بیمار انتخاب و توسط پزشک داخل واژن قرار داده می‌شود، اما براساس نوع از چند روز تا چند ماه می‌تواند در محل قرار گیرد سپس توسط بیمار یا پزشک خارج می‌شود، شست‌وشو و ضدعفونی و دوباره جای‌گذاری می‌شود.

البته این روش درمانی نیز دارای معایبی است که به استفاده‌نشدن از سوی بیماران منجر می‌شود، اما به عنوان راه‌حلی برای کسانی که شرایط عمل جراحی ندارند، انتخاب می‌‌شود.

دکتر ثریا عالمی / جراح و متخصص بیماری‌های زنان و زایمان