خطای ژاپنی‌ها در برآورد خسارات سونامی

دکتر مهدی زارع در گفتگو با مهر با اشاره به جزئیات زلزله و سونامی اخیر ژاپن، افزود: ژاپن علیرغم آنکه مجهز به سامانه های «هشدار پیش هنگام» است ولی در برآورد میزان خسارات ناشی از زلزله و سونامی به خوبی عمل نکرد.
 
معاون پژوهشی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی افزود: متخصصان این کشور بر اساس مطالعات خود ، بزرگای زلزله را حداکثر 8 ریشتر پیش بینی کرده بودند اما زلزله روز جمعه 11 مارس 2011 (جمعه 20 اسفند 89) 8.9 ثبت شد و این حادثه نشان داد که احتمال وقوع زلزله با شدت بیشتر نیز وجود دارد.
 
وی دلیل این خطا را استفاده از مدل های نا مناسب برای براورد خسارات زلزله ذکر کرد و توضیح داد: برای پیش بینی زلزله با استفاده از اطلاعات زلزله های قبلی و گسل های موجود در منطقه اقدام به  مدل سازی می شود و در صورتی که مدل استفاده شده نامناسب باشد، برآوردها با خطای بسیار زیادی صورت می گیرد.
 
زارع اضافه کرد: این امر سبب شد تا مسئولان ژاپن ارتفاع امواج سونامی را 9 متر برآورد کرده بودند در حالی که ارتفاع امواج به 12 متر رسید.
 
وی با تاکید بر اینکه ژاپن از دهه 70 جزء کشورهای دارنده نیروگاه هسته ای قرار گرفت، خاطرنشان کرد: کشور زلزله خیزی مانند ژاپن دارای 55 نیروگاه هسته ای است و با توجه به خسارات زیست محیطی که این نیروگاه ها ایجاد کردند لازم است تا کلیه کشورها در معرض خطر در براورد خسارات ناشی از حوادث طبیعی دقیق تر عمل کنند.
 
زارع به تجهیز این کشور به سامانه های «هشدار پیش هنگام» اشاره کرد و اظهار داشت: این سامانه که مبدع آن ژاپنی ها بودند، بر اساس امواج فشاری و برشی عمل می کند و با رسیدن امواج، می تواند کانون زلزله را مشخص کنند. اطلاعات این سامانه به ما کمک می کند تا زمان وقوع زلزله را برآود کنیم.
 
معاون پژوهشی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی افزود: هر چه کانون زلزله دورتر باشد زمان هشدار وقوع زلزله بیشتر و هر چه نزدیکتر باشد زمان هشدار کوتاه تر می شود.
 
وی با بیان اینکه ایران نیز درصدد تجهیز کشور به سامانه های هشدار به هنگام است، اضافه کرد: تجهیز کشور به این سامانه نیازمند زیر ساختهایی چون شبکه لرزه نگاری است که در ایران تاکنون 24 ایستگاه لرزه نگاری ایجاد شده است.
 
زارع به وضعیت سایر کشورها اشاره کرد و گفت: پاکستان تا سال 2005 ایستگاه لرزه نگاری نداشت ولی امروزه 30 ایستگاه راه اندازی کرده است. علاوه بر این هند مجهز به 100 ایستگاه لرزه نگاری و عربستان نیز 28 ایستگاه راه اندازی کرده است.

جدول وضعیت تعداد ایستگاه های لرزه نگاری