قانون اساسی؛ ساختار آرمانی الگو

جامعه ایران نیز از این قاعده مستنثا نبوده و بخصوص در دوران مبارزات مردم برای رسیدن به آزادی و تاسیس جمهوری اسلامی، دارای اهداف و آرمان‌های روشن و صریحی بوده است که توسط رهبران انقلاب مطرح و با حمایت مردم پشتیبانی می‌شده است. بر این اساس شعار کلیدی «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» چکیده منویات و اصول فکری و غایات ملت بزرگ ایران را در خود متبلور کرده است که بکرات از زبان رهبران انقلاب و توده‌های مردم فریاد شده و در 30 سال گذشته هم می‌شده است. با این اوصاف میل به زندگی در جامعه‌ای که با آرای اکثریت مردم اداره شود و جوهره چنین نظامی، موازین اسلامی باشد و بتواند استقلال و آزادی را برای کشور و مردمش به ارمغان بیاورد، تنها انگیزه اکثریت قریب به اتفاق حامیان و پشتیبانان انقلاب ایران بوده است. مردم در فصول و اصول متعدد و گوناگون قانون اساسی، چشم‌انداز و حدود و ثغور خواسته‌های خود را در عرصه‌های مختلف نهادینه شده یافتند و لذا به تایید آن همت گماشتند به گونه‌ای که می‌توان گفت از آغازین سال‌های پیروزی انقلاب اسلامی اصول و چارچوب و ساختار منظور نظر خود برای زندگی در قالب جمهوری اسلامی را تعیین کرده‌‌اند. از این زاویه نگرش، وقتی درباره الگوی موردنظر مردم مسلمان ایران در زندگی و چگونگی‌ و مختصات آن صحبت می‌شود، می‌توان پاسخ مشخصی را ارائه کرد که همان قانون اساسی مورد تایید مردم است.

بدیهی است از آنجا که علاوه بر مسوولیت کسانی که قانون اساسی درباره وظایف و تکالیفشان مطالب مشخصی را بیان کرده، به طور مشخص رئیس‌جمهور نیز مسوول اجرای قانون اساسی تعیین شده است (اصل 113)‌ در واقع رئیس‌جمهور در مقام رئیس قوه مجریه عهده‌دار اجرایی کردن اصولی است که ضمن این که ساختار قانون اساسی را شکل می‌دهد، شالوده و ارکان و حتی روح حاکم بر نوع زندگی انتخاب شده توسط مردم را مشخص و معرفی می‌کند. علاوه بر اینها، قانون اساسی به منزله نرم‌‌افزاری است که نحوه زندگی مردم را در حقوق ملت، سیاست و اقتصاد و همچنین استقلال و پیشرفت و آینده‌نگری ترسیم می‌کند و با جهت دادن به همه رویکردها برای اجرای اصول قانون اساسی، در حقیقت الگوی جامعه موردنظر برای ایران اسلامی را پیاده می‌کند. بدیهی است این الگو به تبع تحولات، انعطاف‌پذیر است لیکن این منعطف بودن، حول محورهای ثابتی صورت می‌گیرد که هویت جامعه ما را فریاد می‌کنند.