فضانوردی با تصویر

در این میان در دوران سینمای صامت گاهی فیلم‌هایی در مورد سفر‌های فضایی ساخته می‌شد که از آن جمله می‌توان به فیلم دانمارکی سفینه فضایی (1917)، فیلم انگلیسی اولین آدم‌ها روی ماه (1919) با برداشتی از داستان اچ.جی. ولز و دختری در ماه (1929) اشاره کرد.

اما از اولین فیلم‌هایی که جهان آینده را به شکلی جدی تصویر می‌کند و ما را به آستانه مسافرت فضایی می‌برد، فیلم انگلیسی «چیز‌هایی که می‌آیند» 1936 است که می‌توان آن را اولین فیلم علمی ـ تخیلی موفق نامید که در زمینه‌های تکنیکی و فنی این ژانر هم موفقیتی به حساب می‌آید.

در سال 1950 دو فیلم با موضوع سفرهای فضایی ساخته شد که تاثیری بارز بر آینده سینمای علمی ـ تخیلی به جا نهاد. این دو فیلم «سفینه فضایی اکس ام» و «مقصد ماه» هستند.

اما سال 1968 را باید سال اقبال نمایان فیلم‌های علمی ـ تخیلی دانست که سال اکران 2001: یک ادیسه فضایی، ساخته استنلی کوبریک بود؛ فیلمی که به این نوع فیلم‌ها ابعاد تازه‌ای بخشید و جلوه‌های ویژه فوق العاده را به نمایش گذاشت. این فیلم همچنین، سینمای علمی ـ تخیلی را برای ارائه اندیشه‌های فلسفی، قالبی مناسب معرفی کرد. موج بزرگ بعدی در سینمای علمی ـ تخیلی در سال 1977 و با فیلم جنگ‌های ستاره‌ای ساخته جورج لوکاس پدید آمد که بر پایه ابداعات تکنیکی فیلم کوبریک استوار بود، اما توانست حال و هوای مجلات کمیک استریپ و افسانه‌های پریان را خلق کند و محبوبیتی بی‌سابقه برای سینمای علمی ـ‌ تخیلی به بار آورد که تا امروز هم این فیلم و دنباله‌های آن این محبوبیت را حفظ کرده‌اند.

از نمونه‌های دیگر این نوع فیلم‌ها در دهه آخر قرن بیستم نیز می‌توان به «کاتاگا» ساخته اندرو نیکول و «تماس» ساخته رابرت زمکیس اشاره کرد که هر دو با مطرح کردن سفر فضایی در واقع ماجرای دیگری را روایت می‌کنند و در پی مضمونی عمیق‌تر از یک سفر فضایی هستند.

از فیلم‌های دیگری که رابطه نزدیکی با این فیلم‌ها دارند، آنهایی است که به مساله بیگانگان و موجودات فضایی می‌پردازد. در این نوع فیلم‌ها، تاکید اصلی کماکان بر سفر فضایی و تخیل علمی است، اما با نگاهی دقیق‌تر به اشکال دیگر حیات و تاثیر آن بر زندگی و جهان ما.

موجوداتی از جهان دیگر به طور پراکنده در فیلم‌های سینمایی حضور یافته بودند، اما از دهه 1950 به این سو بود که این مضمون به نحو کامل‌تری طرح شد که این شاید به خاطر فراهم آمدن هر چه بیشتر امکان سفر فضایی بود (زیرا انسان توانست به ماه برود و فضا را فتح کند) و کم‌کم ترس از تهاجم موجوداتی از سیارات دیگر قوت می‌گرفت. از آنجا که ترس مطرح شده در این گونه فیلم‌ها، روانی و فردی نبود و جنبه عمومی داشت و چون تاکید کماکان بر علم و تکنولوژی هراس‌انگیز بود، این فیلم‌ها بیشتر به سینمای علمی ـ تخیلی تعلق داشتند تا سینمای وحشت. اولین و یکی از بهترین این فیلم‌ها، فیلم «شیء» است. در این زمینه می‌توان به فیلم «روزی که زمین از حرکت ایستاد» نیز اشاره کرد که در آن موجود بیگانه‌ای به زمین می‌آید تا به ما اخطار دهد که بهتر است هر چه زودتر دست از کارهای مخرب خود برداریم و موجودیت خود را بیش از این به خطر نیندازیم. از دهه 60 به بعد این نوع فیلم‌ها کم‌کم محبوبیت خود را از دست می‌دهند ولی در سال 1980 با فیلم «بیگانه»، ساخته ریدلی اسکات که تلفیقی است از سینمای علمی ـ تخیلی و سینمای وحشت، دوباره این نوع داستان‌ها که به موجوات فضایی می‌پردازند ولی با تمرکز برماهیت وحشتناکشان، رونق می‌یابد. در این شرایط سال 1982، استیون اسپیلبرگ فیلم «E.T» را می‌سازد که کاملا برعکس فیلم بیگانه، ماجرای یک موجود فضایی خوب و مهربان را به تصویر می‌کشد و بسیار محبوب هم از آب درمی‌آید، البته اسپیلبرگ پیش از این با همین رویکرد به موجودات فضایی، فیلم موفق «برخورد نزدیک از نوع سوم» 1977 را ساخته بود.