آدم کش ، فیلمی جنایی نیست

همیشه زمانی کار را به مرحله اجرایی می‌رسانم که احساس کنم توانایی انجام دادن آن را دارم. موضوع داستانی آدم‌کش موارد زیادی را می‌طلبید که در نهایت قابلیت تبدیل شدن به یک اثر سایکودرام را داشته باشد. مختصات این فکر و طرح به‌گونه‌ای بود که کاملا با یک داستان خطی و رئال تفاوت داشت. درآوردن فضای ذهنی آدمی که توهماتی به این گونه دارد در پرداخت چارچوبی آن مساله‌ای حائز اهمیت بود. روایت ماجرا در قالب یک قاعده بود و با انجام تمام تحقیقاتی که در این زمینه انجام شد فیلمنامه کامل شد. پرداخت چنین قصه‌هایی معمولا با ریسک بالایی همراه است، مخصوصا این که باید به نوعی روایت شود که با وجود ناشناختگی برای مخاطب واضح و روشن روایت و به تصویر کشیده شود.

آدم‌کش را از ابتدا یک درام روانشناختی می‌دیدم و در تمام مراحل بازنویسی سعی‌مان براین بود که فیلم به ورطه فضای پلیسی ـ معمایی نیفتد، چرا که قصه از منظر یک روان‌پزشک روایت می‌شود پس خصیصه آن این است که اثری روانشناسانه باشد. اگر قرار بر این بود که فضای ما معماگونه باشد پس قصه را نیز باید از منظری دیگر مثلا نگاه یک پلیس روایت می‌کردیم و آن موقع بود که جنس کار عوض می‌شد. قالب انتخابی ما برای روایت قصه از همان ابتدا کاملا تعریف شده بود و ما همه دقتمان را به کار بردیم تا یک فیلم جنایی نساخته باشیم.

در واقع زنی که دچار این بیماری روانی است یعنی رویا ملک‌زاده(با بازی مهتاب کرامتی) هسته اصلی قصه است و محوریت داستان برمبنای مازیار مافی پیش می‌رود.

این استفاده اجتناب‌ناپذیر بود، هر چند خواستیم زیاد وارد بحث‌های تخصصی نشویم ولی خیلی اوقات ناگزیر بودیم چه از جانب دکتر مافی و چه از جانب دکتر محرابی (با بازی افسانه بایگان) تعریف‌های تخصصی پزشکی داشته باشیم. ما در واقع از نوعی بیماری‌ حرف می‌زدیم که باید تعریف می‌شد و اشاره به آن قطعا لازم بود.

به هر حال هر فیلمی با این مبنا شروع می‌شود که در ابتدا یک معرفی شخصیت‌ها داریم و بعد از آن نقطه اوج قصه شکل می‌گیرد و پیش می‌رود، فیلم ما هم جدا از این قاعده نبود. ابتدای داستان مازیار مافی را می‌بینیم و با شخصیت و کارش آشنا می‌شویم، بعد از آن شخصیت مجید (حامد بهداد) را وارد داستان می‌کنیم و 2 دوست بعد از مدت‌ها یکدیگر را می‌بینند. حمید ماجرای نامزدش را که مرتکب قتل شده برای دکتر مازیار تعریف می‌کند و در نهایت از او کمک می‌خواهد. این روند به نظرم خیلی ایرادی ندارد چرا که بعد از معرفی شخصیت‌ها ما با یک ماجرای جنایی روبه‌رو می‌شویم که در ظاهر قضیه یک جنایت اتفاق افتاده اما بعد به حاشیه‌های زیرین کار نفوذ می‌کنیم. در حقیقت یک جاهایی مجبور هستیم به شخصیت‌ها و ماجراهای فرعی بپردازیم. این همان روندی بود که از ابتدای امر طراحی شده بود و در نهایت قصه را پیش می‌برد.

این نکته برای ما یک مبناست، چون این تنها دلیلی بود که حمید به خاطر نامزدش و علاقه‌ای که نسبت به او دارد نزد مازیار برود، این میزان علاقه و ابراز آن در واقع نوعی فریبکاری حمید است.

اتفاقا همه سعی‌مان بر این بوده که این اتفاق نیفتد. چون حمید به‌گونه‌ای طراحی شده است که خیلی چیزها در بطن شخصیتش مخفی باشد. من فکر می‌کنم حمید شکی را نسبت به خود برنمی‌انگیزد. این چیزی است که بعد از پایان فیلم و اشراف به کل قصه شاید بتوان به آن رجوع کرد.

بله، چرا که قصه به شخصیت‌ها و تفکر آنها تکیه دارد. چرا که نوع تفکر هر کدام از کاراکترهای اصلی در پیشبرد قصه بسیار مشهود و موثر است. توهم شخصیت رویا ملک‌زاده و این که فکر می‌کند مرتکب قتل شده هسته اصلی قصه است. از آن طرف دکتری را می‌بینم که سعی در اثبات بیگناهی رویا دارد و براساس تفکرش یکی از ستون‌های اصلی قصه می‌شود و در نهایت حمید زاهدی را داریم که به نوعی خواسته از آب گل‌آلود ماهی بگیرد و این تفکرات منفی او بود که پیچ و تاب‌هایی هم به قصه می‌داد.

بله، اصولا دکوپاژهای من براین مبناست که در هر صحنه چه هدفی را دنبال می‌کنم، «آدم‌کش» هم شخصیت‌محور بود و هم بر درونیات آدم‌ها اشاره داشت لذا نیاز بود که نماها کاملا حسی باشد.

به چند دلیل نخواستم این اتفاق بیفتد، یکی این بود که از همان ابتدا حمید همه را به نوعی بازی داده بود و اگر من فیلم را در این سکانس به پایان می‌رساندم شاید این هم به نوعی فریبکاری حمید محسوب می‌شد. دلم می‌خواست بیننده این لحظه را ببیند این که همیشه رویا ملک‌زاده را پریشان و مضطرب دیده و در انتهای فیلم به اینجا برسد که رویا به آرامش رسیده است.

زمانی که قصه را انتخاب کردم این توان نهفته را در آن دیدم که می‌تواند ارتباط خوبی با مخاطب ایجاد کند. این تصور از همان ابتدا با من بود و با همین نگاه و با مشخصاتی آن را ساختم تا مردم بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند. بنابراین در مجموع این پیش‌بینی را داشتم. حتی اگر فیلم در شرایط بهتری هم اکران می‌شد و در حقیقت با جشنواره فیلم تداخل نمی‌یافت، شاید به فروش بهتری هم دست پیدا می‌کرد.

من این اعتقاد را ندارم اتفاقا نکته مهم درست استفاده‌کردن از بازیگران چهره است. آدم‌کش قصه‌ای با توان بالا دارد که موجب شده مخاطب را جذب سازد. من فکر می‌کنم حمایت تلویزیون و اطلاع‌رسانی به مخاطب یکی از دیگر نکات مهمی است که بسیار اهمیت دارد.