تولد بزرگ‌ترین شهر هوشمند اروپا؛ 10سال دیگر

پروژه طراحی و ساخت شهر هوشمند Neapolis Smart EcoCity از سوی محققان و طراحان Leptos Group ارائه شده است. این پروژه مملو از نکات جالب توجه و آمارهای خیره‌کننده است که همگی نشان از اهمیت و عظمت آن دارند. این شهر هوشمند قرار است با بودجه خیره‌کننده 5/2 میلیارد یورو ساخته شود. به عقیده کارشناسان این یک رقم نجومی است که با توجه به اوضاع نه چندان مساعد مالی جهان آشکار است که طراحان این پروژه اهداف بزرگی را دنبال می‌کنند. یکی از مهم‌ترین توجیهاتی که در این خصوص مطرح می‌شود این است که در آینده‌ای نه‌چندان دور پول‌های کلانی که سرمایه‌گذاران در این پروژه ارائه می‌کنند به جیب آنها بازخواهد گشت. در حال حاضر ایده‌های گوناگونی درخصوص شهرهای هوشمند در گوشه و کنار جهان ارائه شده است. با این حال پروژه Neapolis Smart EcoCity یک برگ برنده اصلی دارد. فاز نخست پروژه آغاز شده است و هم اکنون کارگران ساختمانی در حال مهیا کردن بستر مناسب برای آغاز فازهای بعدی ساخت آن هستند. بسیاری از پروژه‌هایی از این دست معمولا در حد حرف یا نهایتا مدل‌های رایانه‌ای باقی می‌مانند، اما این پروژه این مراحل را پشت سر گذاشته و اکنون در مسیر ساخت و ساز قرار دارد. از این رو می‌توان پیش‌بینی کرد در یک دهه آینده، سواحل دریای مدیترانه شاهد راه‌اندازی یکی از پیشرفته‌ترین شهرهای هوشمند اروپا و جهان خواهد بود.

طراحان اصلی پروژه می‌گویند، سرمایه‌گذارانی که در پروژه Neapolis Smart EcoCity حضور خواهند داشت نباید نگران آینده سرمایه‌گذاری‌شان باشند چون بودجه‌ای که برای این پروژه هزینه می‌کنند در مدت 13 سال به جیبشان باز می‌گردد. این شهر قرار است در شهر پافوس قبرس با مساحتی حدود 1/1 میلیون مترمربع ساخته شود. البته مساحت کلی که برای پروژه در نظر گرفته شده بالغ بر 520 هزار مترمربع ساختمان است که تمامی آنها دارای یک وجه تمایز مشترک هستند: اوج فناوری‌های نوین در هر یک از آنها دیده می‌شود. چنین زیربنایی عملا با زیربنای بسیاری از شهرک‌ها برابر می‌کند، اما طراحان پروژه عنوان شهر هوشمند را روی آن گذاشته‌اند و امیدوارند در 2 دهه آینده به عنوان یکی از بهترین الگوها در زمینه توسعه شهرنشینی هوشمند برگزیده شود.

نخستین فاز این پروژه عظیم شامل طراحی و ساخت ابتدایی زیرساختارهاست. در هر شهری بیمارستان‌ها و مراکز آموزشی به عنوان مهم‌ترین زیرساختارها محسوب می‌شوند. براساس برنامه‌ریزی‌های از پیش انجام شده قرار است کار ساخت تاسیسات حیاتی شهرنشینی در این پروژه یعنی تاسیسات آب، برق، تامین گاز و نظایر آنها رسما از سال 2011 آغاز شود، اما فاز بعدی این پروژه آغاز پیش‌فروش واحدهای تجاری، اداری و مسکونی آن است.

تجربیات تلخی که در برخی پروژه‌های ناتمام قبلی به ثبت رسیده است موجب شده علاقه‌مندان به زندگی در چنین محیط‌هایی با احتیاط بیشتری به این طرح‌ها فکر کنند. از این رو مجریان پروژه پیش‌فروش این واحدها را در فاز دوم قرار داده‌اند. فاز نخست این پروژه با بودجه کلانی حدود 171 میلیون یورو آغاز شده است و هم‌اکنون شمار قابل توجهی از سرمایه‌گذاران اروپایی و همچنین سرمایه‌گذارانی از گوشه و کنار جهان هزینه‌های قابل توجهی را به آن تزریق می‌کنند. یکی از نکات جالب توجه این پروژه فرصت‌های شغلی قابل توجهی است که برای افراد مختلف ایجاد می‌شود.

برآورد شده که این پروژه بالغ بر 8 هزار فرصت شغلی برای افراد مختلف با مهارت‌های گوناگون به همراه داشته باشد. البته این تازه آغاز یک ماجرای طولانی است. فرصت‌های شغلی که به این ترتیب ایجاد می‌شوند صرفا به چند سال آینده محدود نشده، بلکه این افراد حداقل تا سال 2018 در این مشاغل به کارهای خود ادامه می‌دهند. به عقیده کارشناسان کمک به پیشرفت اقتصاد این منطقه از جهان ازجمله مزایای پروژه Neapolis Smart Eco City است.

نگاهی به علاقه‌مندان به خرید واحدهای ساخته شده در این پروژه هوشمند نشان از آن دارد که تقریبا تمام مردم جهان از فرهنگ‌ها و دیدگاه‌های مختلف به شهرنشینی در محیط‌های هوشمند علاقه‌مند هستند. فهرستی که گروه Leptos منتشر کرده نشان می‌دهد خریداران و سرمایه‌گذارانی از کشورهای سردسیر اسکاندیناوی، انگلیس، روسیه و چند کشور منطقه خاورمیانه در این پروژه حضور دارند.

اما چرا قبرس انتخاب شده است؟ این پرسشی است که ممکن است به ذهن هر علاقه‌مندی خطور کند. نگاهی به موقعیت جغرافیایی این کشور کوچک نشان می‌دهد می‌توان از آن به عنوان پل میان اروپا، آفریقا و خاورمیانه نام برد. راه‌اندازی چنین پروژه‌ای در این منطقه مهم از مدیترانه و جهان می‌تواند دیگر مناطق جهان را به بررسی پروژه‌های مربوط به شهرهای هوشمند علاقه‌مند سازد.

پروژه Neapolis Smart EcoCity گرچه هنوز رسما راه‌اندازی نشده است، اما با توجه به چشم‌انداز روشنی که برای آن ترسیم شده از هم‌اکنون به عنوان یکی از الگوهای قابل اطمینان برای طراحی شهرهای هوشمند آینده در نظر گرفته می‌شود. رئیس گروه سازنده این پروژه می‌گوید: با توجه به افزایش علاقه مردم جهان به فناوری‌های پاک و نو، فرصتی بسیار مناسب برای طراحان پروژه‌های شهری، آموزشی، بهداشتی، تجاری و اداری است. یکی از نقاط عطف این پروژه بهره‌گیری از مجموعه‌ای از فناوری‌های نوین در یک نقطه واحد است. در گذشته ایده‌های خلاقانه متعددی درخصوص شهرهای هوشمند و به‌کارگیری منابع متنوع انرژی پاک ارائه شده است، اما نکته مهم این است که در اکثر این طرح‌ها صرفا روی استفاده از یک یا دو منبع تامین انرژی پاک تمرکز شده است. با این حال این پروژه مجموعه‌ای از فناوری‌هایی نظیر استفاده از انرژی خورشیدی در قالب به‌کارگیری سلول‌های خورشیدی، تصفیه آب و فاضلاب مبتنی بر روش‌های پاک و مقرون به صرفه و همچنین توسعه فناوری خودروهای برقی است تا به این ترتیب حداقل در این شهر نگرانی چندانی از بابت آلودگی هوای درون‌شهری وجود نداشته باشد.

در شهر زیستی همه چیز هوشمند است حتی درس خواندن و ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر. از این‌رو قرار است دانشگاه اصلی این شهر مبتنی بر اصول شهرسازی مدرن و هوشمند ساخته شود. تنها تا چند سال دیگر نخستین دانشگاه خصوصی بین‌المللی در پافوس قبرس راه‌اندازی می‌شود. اما مزایای این دانشگاه در مقایسه با سایر دانشگاه‌های جهان چیست؟ در این دانشگاه که محیطی مبتنی بر آموزش و یادگیری پویا و فعال خواهد داشت توجه اصلی به دانشجو و تلفیق آن با استانداردهای پیشرفته دانشگاهی است که این کار عمدتا با استفاده از کادر آموزشی معتبر و در پیشرفته‌ترین تاسیسات ساختمانی تحقق می‌یابد.

این دانشگاه دارای 3 دانشکده است: دانشکده بازرگانی، خدمات بهداشتی و معماری، خدمات زیست‌محیطی. وزارت آموزش قبرس اعتبار آموزشی لازم را به این دانشگاه می‌دهد تا در عرصه بین‌المللی مشکلی بابت اعتبار و جایگاه علمی نداشته باشد. پیش‌بینی شده است از استادانی برای تدریس در این دانشگاه استفاده شود که سابقه تدریس در شناخته شده‌ترین دانشگاه‌های جهان را داشته باشند. این دانشگاه نخستین کمپ واقعی آموزشی در قبرس و یکی از معدود کمپ‌هایی در سراسر جهان است که تا 3 هزار دانشجو ظرفیت دارد. قرار است دانشجویانی از کشورهای مختلف جهان از یونان گرفته تا کشورهای مختلف اروپایی و منطقه خاورمیانه و همچنین کشورهای گوناگون آسیایی در این دانشگاه مشغول به تحصیل شوند. چشم‌اندازی که برای این دانشگاه ترسیم شده است نگاه منطقه‌ای و جهانی به توسعه علوم مختلف آن هم براساس تازه‌ترین پیشرفت‌های تکنولوژیکی است.

مرکز تحقیقات و نوآوری شهر به عنوان اوج خلاقیت به کار گرفته شده در این پروژه محسوب می‌شود. در حقیقت کاری که در این مرکز انجام می‌شود پیوند زدن ایده‌های خلاقانه با پروژه‌های مختلف و کاربردی در زندگی روزمره مردم است. چشم‌انداز روشنی برای این مرکز و فعالیت‌های آن ترسیم شده، به طوری که گفته می‌شود قرار است در سال‌های آتی به قطب تحقیقاتی علمی منطقه مدیترانه تبدیل شود. این مرکز نخستین مرکز توسعه ایده‌های خلاقانه در قبرس به شمار می‌آید که همکاری و ارتباط تنگاتنگی با پارک تجاری، دانشگاه و بیمارستان شهر هوشمند خواهد داشت. نتیجه چنین ابتکار عملی فراهم شدن محیطی بسیار مناسب برای مطالعه و کارهای تحقیقاتی منحصربه‌فرد و ظهور چهره‌های برتر دانشگاهی و تحقیقاتی خواهد بود. مجریان این بخش از پروژه شهر هوشمند آینده قبرس بر این باورند که از این مرکز و تنها در یک دهه آینده چهره‌های برجسته علمی و متفکر به جهان ارائه خواهد شد.

بخش مطالعات بازرگانی این مرکز خود به چند زیرمجموعه تقسیم شده است: مرکز بازرگانی و امور تجاری محدود، مرکز مطالعات حقوقی و صنفی، مرکز ملی بررسی سیاست‌های اتحادیه اروپا و تاسیسات کنفرانس. اما در بخش تحقیقات این مرکز، تمرکز اصلی روی مطالعات استراتژیک علمی و شکل‌گیری اتاق‌های فکر و به دنبال آن راه‌اندازی گروه‌هایی متفکر و صاحب‌نظر است. بخش ارتباطات این مرکز نیز شامل استودیوهای آموزش و مرکز رسانه، مرکز منابع اطلاعات الکترونیکی و مراکز دیگری از این دست است. مرکز تحقیقات و نوآوری شهر Neapolis Smart EcoCity زیربنایی حدود 2800 مترمربع خواهد داشت که ارتباط نزدیکی با هتل هوشمند این شهر خواهد داشت. نزدیکی این دو نقطه خود نشان از توجه به معیارهای نوین در شهرسازی هوشمند است. پیش‌بینی می‌شود در چند دهه آینده همه ساله شمار قابل توجهی از دانشمندان، محققان، سیاستمداران و چهره‌های برجسته از گوشه و کنار جهان در رفت و آمد با این شهر باشند. از این‌رو نزدیکی هتل هوشمند شهر با این مرکز نه‌تنها در کاهش مصرف سوخت نقش قابل توجهی خواهد داشت، بلکه از تردد بیش از حد در شهر و تبعات منفی آن جلوگیری می‌کند. این هتل دارای 80 اتاق چندمنظوره است. چند منظوره بودن این اتاق‌ها موجب می‌شود تا در آن واحد استفاده‌های متنوعی از این هتل صورت گیرد.

شعار اصلی‌ای که مجریان این پروژه برای سبک زندگی در Neapolis Smart EcoCity انتخاب کرده‌اند در نوع خود جالب توجه است: زندگی مبتنی بر ایده‌های سبز و دوستدار محیط زیست و در عین حال مجلل و باشکوه. توجه اصلی در این شهر و نوع زندگی مردم به استفاده حداکثری از فناوری‌های برتر سبز و تازه‌ترین پیشرفت‌های دیجیتالی و در عین حال بهره‌گیری از روش‌های پایدار در توسعه زیرساختارهای زندگی است. سبک زندگی در این شهر و بخصوص نحوه تامین نیازهای پزشکی ساکنان آن با تمامی ایده‌هایی که در پروژه‌های دیگر ارائه شده است، تفاوت دارد. در این شهر، ساکنان از خدمات بهداشتی و سلامتی در خانه‌های خود بهره‌مند می‌شوند و عملا نیازی به مراجعه به مراکز درمانی ندارند. یکی از راهبردهای بنیادین در این پروژه شهر هوشمند قبرس سیستم حضور غیرفیزیکی کارمندان است. این نگرش پیامدهای مثبت زیادی برای مدیریت کلان این شهر در بخش‌های مختلف انرژی، حمل و نقل و بهبود کیفیت هوای تنفسی شهروندان خواهد داشت. سیستم‌های هوشمند استفاده از منابع انرژی، کمک زیادی به ساکنان شهر می‌کنند تا حتی در مواردی که به هر دلیلی بیش از حد استاندارد و تعریف شده از منابع محدود انرژی استفاده می‌کنند، مدیریت مصرف شوند. همچنین ساکنان این شهر یاد می‌گیرند که چگونه حتی در قالب یک شبکه پیشرفته و از پیش برنامه‌ریزی شده به تفریحات و سرگرمی‌ها مورد علاقه خود نیز توجه داشته باشند. حرکت مبتنی بر این سیستم به آنها امکان می‌دهد تا در حین لذت بردن از تفریحات و سرگرمی‌های مختلف حداقل مصرف انرژی و اتلاف زمان را نیز داشته باشند. در شهر، مردم با استفاده از پیشرفته‌ترین فناوری‌های ارتباطاتی نظیر Wi-Fi، اینترنت پرسرعت و شبکه پیشرفته و جامع تلفن همراه در ارتباط با یکدیگر خواهند بود. نکته جالب توجه این است که شبکه ارتباطات به گونه‌ای ساخته می‌شود که در آینده و با توجه به پیشرفت‌هایی که در این زمینه صورت می‌گیرد، امکان بهره‌گیری از فناوری‌های مدرن و به روز نیز وجود داشته باشد.

در چنین شهری عملا مردم بابت امور امنیتی نگرانی نخواهند داشت. تاسیسات و همچنین تمامی مراکز خرید، درمانی، آموزشی و البته تاسیسات مسکونی شهر به سیستم‌های پیچیده و پیشرفته امنیتی مجهز هستند و در عین حال استفاده از آنها برای افراد مجاز بسیار ساده خواهد بود. سیستم مدیریت خانه به اعضای خانواده امکان می‌دهد تا مصرف انرژی بهینه‌ای داشته باشند. این به معنای آن است که ساکنان شهر همچون محققانی زندگی می‌کنند که نحوه درست زندگی کردن را می‌دانند.

تامین فضای سبز در پروژه Neapolis Smart EcoCity یک دغدغه نیست، چون طراحان پروژه تمرکز کافی را بر آن داشته‌اند. بدین ترتیب سیستم آبیاری و نگهداری و پرورش فضای سبز بخصوص باغ‌ها و باغچه‌ها به طور کاملا هوشمند انجام می‌شود که عملا با استفاده از این فناوری نیازی به حضور نیروهای انسانی نخواهد بود. گذشته از این امتیازات حتی کنترل در منازل و گاراژها هوشمندانه است. استخرهای شنا و تمامی نکات مربوط به آنها از تنظیم دمای آب گرفته تا تصفیه‌‌کننده آب آنها به طور کاملا هوشمندانه صورت می‌گیرد.

مدیران ارشد پروژه در نظر دارند در یک دهه آینده قبرس را به عنوان موطن یکی از پیشرفته‌ترین شهرهای هوشمند جهان معرفی کنند؛ شهری که ساکنان آن پس از باز کردن چشمان خود در صبح، زندگی هوشمندانه‌ای را تا شب و رفتن به تختخواب دنبال می‌کنند. آنها در مدت بیش از 14 ساعت بیداری مجموعا حداقل اتلاف انرژی و حداکثر بازده کاری را خواهند داشت. این بازده کاری مناسب صرفا به دلیل سیستم‌های کنترل هوشمندی است که از درون اتاق خواب افراد گرفته تا محل کار، بیمارستان، دانشگاه و مراکز تفریحی نصب شده‌اند.