زعفران خالص وقتی روی سطح آب گرم یا ولرم پخش شود، فورا به شکل مشخصی که قابل شناسایی از پرچمهای زعفران یا قطعات کوچک گل گلرنگ و گل همیشه بهار است درمی آید. محلول یک درصد زعفران در آب ، در تماس با پنبه به مدت نیم ساعت آن را به رنگ نارنجی درمی آورد، در حالی که پشم بی رنگ و ابریشم زردرنگ می شود.
زعفران های تقلبی ، رنگ اصلی و قرمز رنگ زعفران را تولید نمی کنند. مناسب ترین روش شناخت زعفران ، چرب شدن انگشتان بر اثر فشردن زعفران در بین آنهاست.
البته روشهای علمی و آزمایشگاهی خاصی هم برای این تشخیص وجود دارد. واکنشهای رنگی ، روشهای کروماتوگرافی ، معیارهای شیمیایی و مطالعات میکروسکوپی.
زعفران کالایی گرانقیمت و باارزش است و به خاطر کمیابی ، قیمت بالا و تولید ناچیز آن در سطح دنیا، فروشندگان سودجو در عرضه آن تقلب می کنند. ارزش صادراتی زعفران ایران در گرو مرغوبیت ، کیفیت آن از جنبه های رنگ ، عطر و مسائل بهداشتی است ، که اگر از ابعاد مختلف علمی و اقتصادی به آن توجه شود، به خوبی افزایش می یابد و درآمدهای ارزی زیادی را برای کشور به همراه دارد. کشت زعفران ، عامل اصلی در ایجاد اشتغال ، درآمد، جلوگیری از مهاجرت بی رویه مردم جنوب خراسان است.
زعفران در مقابل خشکی و کم آبی مقاوم است. این گیاه کم توقع در استان کم آبی مثل خراسان توسعه و رونق اقتصادی فراوانی ایجاد کرده است . بر طبق استاندارد ملی ، موارد ذیل نباید در زعفران مرغوب دیده شود.
الف: موارد فیزیکی نامطلوب که عبارتند از: وجود نخ ، ریگ و شن ، حشرات و کنه های زنده یا مرده ، قارچ و کپک که با چشم غیرمسلح دیده می شود و نیز وجود آلودگی جوندگان و پرندگان.
ب: موارد نامناسب شیمیایی که عبارتند از: رطوبت ، خاکستر گل ، خاکستر نامحلول در اسید با درصد چربی مواد محلول در آب سرد، تلخی ، سافرانال - قدرت رنگی ، ازت تام ، فیبر خام ، جرم مواد خارجی ، جرم بقایای گلی.
کشورهای تولیدکننده زعفران در دنیا، ایران ، اسپانیا، هندوستان ، فرانسه ، یونان ، الجزایر، ایتالیا، آلمان ، استرالیا و مجمع الجزایر اسپرون در روسیه هستند.