دامن زدن به فضای اندیشه زمینه رعایت حجاب

دقیقا.

من خلاصه بگویم که ما 2 بار به بحث عفاف و حجاب پرداختیم. یک بار اصول و مبانی گسترش عفاف و یک بار در سال 84 یعنی 8 سال بعد راهبردهای گسترش عفاف و حجاب. در ابتدا ما حجاب را بخشی از ایمان دانستیم و برای توسعه فرهنگ عفاف به توسعه مفاهیم اخلاقی مثل شرم و حیا و غیرت نیاز داریم. در بعد نخست حفظ ارزش‌ها اهمیت دارد، چون بیان آثار حجاب در این ارزش‌ها نهفته است. هر چه درک عمیق‌تری از این ارزش‌ها داشته باشیم، با شوق بیشتری احکام ارزشی را اجرا می‌کنیم.

خیلی از کارشناسان معتقدند که جهان غرب به دنبال سیطره فرهنگی است. علی‌رغم این که نشان می‌دهند که آنها در پی اقتدار اقتصادی هستند، در حالی که نفوذ فرهنگی راه رسیدن به اقتدار اقتصادی است. ما این اتفاق را در آن سو داریم ولی در جمهوری اسلامی همواره بی‌توجهی و بی‌دقتی را نسبت به مسائل فرهنگی می‌بینیم. دلایل زیادی هم دارد؛ چرا بعد از 8 سال دوباره به دنبال این طرح می‌رویم تا آن را اجرایی کنیم. چون احساس می‌کنیم عزمی برای اجرای طرح عفاف در جامعه وجود ندارد، وجود مدیریت سلیقه‌ای و مقطعی در بخش فرهنگ از جمله این آسیب‌هاست، امروز مدیر فرهنگی ما فردی است که یکجور فکر می‌کند، فردا شخص دیگری می‌آید و همه چیز تغییر می‌کند. وجود بخش راهبردی در طرح عفاف یعنی این که براساس سلیقه مدیران حرکت نکنیم و راهکارهای اجرایی را براساس این راهبردها تعریف کنیم.

خب، خیلی‌ها معتقدند ما در بحران قرار داریم.

من جزو آن دسته از افرادی نیستم که معتقد به وجود بحران در حوزه حجاب باشم ولی وجود مخاطره را قبول دارم. آن هم چیز جدیدی نیست. شما وقتی در صحیفه نور مطالب امام را مطالعه می‌کنید در سال 58 ـ 59 امام درباره مخاطرات و تهاجمات فرهنگی هشدار می‌دهند. پس مساله جدیدی نیست، بسیار طبیعی است، انقلاب ایران مبنای فرهنگی دارد. کسانی که قصد براندازی دارند به بعد فرهنگی فکر می‌کنند. فقط روش‌ها عوض شده است. شاید روزی مداخلات سیاسی در عرصه فرهنگ کم بوده ولی معادلات سیاسی در حوزه فرهنگی زیاد شده است. من ظرفیت مردمی را برای نهادینه شدن ارزش‌ها بخصوص حجاب و عفاف زیاد می‌بینم. شاید تکراری باشد که بگویم براساس نظرسنجی سال 84 از خانم‌های جوان، آنها به عنوان ارزش اصل عفاف و حجاب را قبول دارند.

من فکر می‌کنم تکلیف حجاب برتر در خلال بحث‌های مختلف روشن شده، یک انسان چه مرد یا زن، زمانی می‌تواند عفیفانه زندگی کند، که خودش را بشناسد و ارزش خودش را بداند، به همان میزانی که این شناخت حاصل شود، رفتار مبتنی بر عفاف بیشتر بروز خواهد کرد. نکته دیگر این که انسان همیشه در معرض جاذبه‌های فریبنده دنیاست، راه غلبه بر این جاذبه‌ها و حرکت منطقی در زندگی با شناخت خود حاصل می‌شود. من به کرات گفته‌ام نحوه پوشش افراد مبین شخصیت فکر آنهاست. بخصوص نسبت به خودشان حجاب ظاهری از آن ریشه و درون است. ما در طرح عفاف و حجاب به کرات به مساله عفاف تاکید کردیم نه حجاب، گاهی دیده می‌شود برخی به ظاهر چادر سر می‌کنند، اما حقیقتا آن متانت و عفاف و منش زیبنده یک انسان در او نیست، پس الزاما این دو قرین هم نیستند. کسی ممکن است ظاهرا پوششی داشته باشد که تمام بدنش را بپوشاند ولی جاذبه‌هایش فریاد بزند، این مساله را ما باید بفهمیم، در این جا باید گفت که رنگ اصلا تعیین‌کننده نیست. یعنی شما ممکن است، ببینید بعضی‌ها لباس تیره پوشیده به تن دارند ولی جاذبه‌اش عریان است. یک فردی هم ممکن است لباسش با حدی که ما برای پوشش قائل هستیم، کمی فاصله داشته باشد، اما با همان حد خبری از جلوه‌گری و به عرضه گذاشتن جاذبه‌ها نباشد. من فکر می‌کنم این امر مهم است که مقدار این مسائل عرفی جامعه است. مثلا یک روز در جامعه ما آقایان رنگ‌های شاد نمی‌پوشیدند، پیراهنشان اغلب سفید و کرم و طوسی و قهوه‌ای و ... بوده ولی امروز عادی شده که رنگ قرمز بنفش و زرد و ... هم هست.

ببینید شاید افرادی باشند که حد حجاب را رعایت نکنند که هستند، موهایشان پیداست ولی نیروی انتظامی هیچ‌وقت با آنها برخورد نکرده است، چه در گذشته چه در حال حاضر.

من نماینده نیروی انتظامی نیستم، نیروی انتظامی باید با مردم بیشتر صحبت کند. بحثی داریم به نام تامین امنیت اخلاقی، مثل زمانی که دزد سرقت می‌کند باید با سارق برخورد شود، جامعه باید امنیت اخلاقی داشته باشد، خانم‌ها باید امنیت داشته باشند که 2 بعد از نصف شب هم در خیابان بیایند و کسی مزاحمشان نشود. البته امیدوارم این مساله روزی تبدیل به قانون شود که اگر عواملی برای زنان مزاحمت ایجاد کردند، جرم تلقی شود.

ببینید، من جزو کسانی هستم که معتقدم گاه افرادی با سلیقه خودشان برخورد کرده‌اند، قطعا اختصاص به مقوله حجاب ندارد، در راهنمایی و رانندگی هم گاهی این مشکل پیش می‌آید. ما باید حساب این اقدامات را از حساب طرح امنیت اخلاقی جدا کنیم. من با شما موافقم که گاهی اشتباهاتی رخ می‌‌دهد. برخی فکر می‌کنند در پوشش پلیس باید برخورد خشنی داشته باشند ولی امروز می‌بینیم که در نظام مدیریتی پلیس بحث رافت وجود دارد. ما باید در مواقع خلاف توضیح بدهیم که این‌ها تخلفات فردی است.

من با شما کاملا موافقم، بعضی لباس‌ها در آقایان بشدت زننده و زشت است، در این زمینه هم باید توجه شود، اگر قرار است در گروه دانش‌آموزان تقیداتی آموزش داده شود باید هم برای دختران و هم برای پسران باشد. نظارت بر دانشگاه‌‌ها باید برای هر دو باشد، من با این بی‌توجهی‌ها موافق نیستم.

در این طرح ما راهبردها را مشخص کرده‌ایم. ولی در مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی یک ستاد پیش‌بینی شد که مدیران مرتبط با این حوزه در آن عضو هستند. این ستاد تحقق مدیریت راهبردی را تضمین می‌کند.

شورایعالی انقلاب فرهنگی.

نخیر.

من هم تاکید کرده‌ام که مدیریت سلیقه‌ای نباید داشته باشیم، اگر بناست که برای رعایت پوشش مثلا در دانشگاه‌ها معیاری داشته باشیم، نباید سلیقه حاکم باشد، البته یک‌سری مسائل اقلیمی است. در یک استان ممکن است براساس شرایط فرهنگی پوشش خاصی رایج باشد و به تغییر فرنگی‌ها، بر یونیفرم خاصی تاکید نمی‌کنیم، ضمن این که آن شرایط باید رعایت شود، ضوابط کلی در همه جا باید یکسان باشد. من بهترین راه را در فضای دانش‌آموزی و دانشجویی، دامن زدن به فضای اندیشه و گفتگو می‌دانم.