کودکان و بازی‌های خشن

تحقیقات نشان داده کودکان تمایل دارند ساعات طولانی‌تری را به بازی‌های رایانه‌ای بپردازند و این میزان در پسران حدود حداقل 13 ساعت در هفته و 5‌‌ساعت در هفته برای دختران است.

از طرف دیگر وقتی محتوای این‌گونه بازی‌ها بیشتر خشن باشد و در آنها زد و خورد و درگیری منجر به صدمات جدی به افراد و محیط باشد و در بسیاری موارد منجر به کشته شدن انسان‌ها شود، کودکان در ذهن خود دنیای واقعی را نیز همین طور خشن و پر از آزار و صدمه و قتل تصور می‌کنند.

اما از این نظر که بازی‌های خشن رایانه‌ای چه تاثیری بر کودکان دارند بیشترین تاثیر رفتاری آن رفتاری عصبی و توام با پرخاشگری است.

از جمله دیگر تاثیرات منفی آن نیز اضطراب، خشم و رفتارهای انتقامجویانه است. کارشناسان معتقدند وقتی کودکان در این بازی‌ها با انواع احساسات منفی روبه‌رو می‌شوند به جای این‌که خود را آرام کنند یا این‌که در مورد احساسات ایجاد شده در خود با کسی صحبت کنند یا حتی گریه کنند، ترجیح می‌دهند آنها را به شیوه‌ای غیرمناسب بروز دهند و خود را تخلیه کنند.

گاهی ممکن است رفتارهای خشن مشابهی را با اعضای خانواده و خواهر و برادران کوچک‌تر یا ضعیف‌تر خود بکنند یا حتی با حیواناتی مانند گنجشک یا بچه گربه انجام دهند.

در بسیاری موارد نیز تکرار این‌گونه بازی‌ها در کودکان منجر به رفتارها و واکنش‌های خشمگینانه به دیگران و واکنش‌های محیط می‌شود.

گفتنی است در بیشتر این‌گونه بازی‌های رایانه‌ای هیچ درس یا نکته اخلاقی آموزنده‌ای به بچه‌ها آموزش داده نمی‌شود.

در عوض بچه‌ها می‌آموزند که خودخواه باشند و محبت و توجه کمتری نسبت به دیگران داشته باشند و کمکی به دیگران نکنند.

موارد فوق فقط برای کودکان و خانواده آنها مشکل‌ساز نیست بلکه در این دوران و دوران نوجوانی که مغز مشغول توسعه و ثبات اطلاعات و داده‌هاست این‌گونه بازی‌ها تاثیرات مخربی بر مغز داشته و از جمله بارزترین آنها ناتوانایی و کنترل رفتارها و واکنش‌هاست.

نوجوانانی که مرتب مشغول بازی‌های رایانه‌ای هستند بیشتر درونگرا بوده و احساسات منفی زیادی را در خود تجربه و مرور می‌کنند و از آنجا که اطلاعات و آگاهی و توانایی آنها در کنار آمدن و بروز مطلوب این احساسات پایین است به گونه‌ای مخرب یا رفتارهای ناشایست و نامطلوب آنها را تخلیه می‌کنند و وقتی مشکلی برایشان ایجاد شود یا محرکی منفی دریافت کنند عموما قادر به کنترل خود نیستند و به جای بهترین راه و مصالحه و گفتگو با دیگران ترجیح می‌دهند داد و فریاد کنند و با عصبانیت به محرک‌ها پاسخ بدهند.

اما نکاتی وجود دارد که والدین با رعایت آنها می‌توانند عوارض و تاثیرات مخرب این‌گونه بازی‌ها را کاهش دهند و از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

فرزند خود را بشناسید

کودکان با یکدیگر متفاوت هستند و هر کدام مسائل را به نوعی تفسیر کرده و به آن واکنش نشان می‌دهند. اگر دیدید که فرزندتان واکنش پرخاشگرانه بیشتری نشان می‌دهد این‌گونه بازی‌ها را در اختیارش قرار ندهید و در عوض بازی‌هایی برایش تهیه کنید که تناسب بیشتری با شخصیت و ویژگی‌های اخلاقی او دارد.

‌ به درجه‌بندی درج شده روی بازی‌ها توجه کنید

بسته‌بندی بازی‌ها هر کدام نشان‌دهنده تناسب با گروه سنی خاصی است که بهتر است والدین هنگام خرید حتما به این موارد توجه کنند. نکته دیگر این‌که گاهی یک کودک 7 ساله هم می‌تواند بازی متناسب با 13 سال را انجام دهد، اما برایش مناسب نیست به همین دلیل حتما بازی‌های مناسب هر گروه سنی را در همان سن به فرزندتان بدهید.

در این میان نیز به علامات زیر توجه کنید:

EC: این علامت روی بسته‌بندی‌هایی درج می‌شود که مناسب برای سنین کودکی است.

E‌: برای همه افراد 6 سال به بالا مناسب است.

10+E: برای افراد بالای 10 سال که البته با خشونت نیز همراه است.

T: برای نوجوانان 13 سال به بالا مناسب است.

M: برای افراد بالای 17 سال و ممکن است همراه با تصاویر خشن و ناراحت‌کننده باشد.

AO: فقط برای افراد بالغ و برای سنین زیر 18 سال مناسب نیست.

در صورت امکان با فرزندتان بازی کنید

بدین ترتیب بهتر می‌توانید به جنبه‌های مورد علاقه فرزندتان و نحوه واکنش او به محرک‌های گوناگون پی ببرید.

‌با والدین دیگر صحبت نمایید

چنانچه بتوانید از تجربیات دیگر والدین در مورد استفاده فرزندانشان از بازی‌های رایانه‌ای استفاده کنید بسیاری از بازی‌های نامناسب و خشن را در اختیار فرزندتان نمی‌گذارید و در عوض بازی‌های آموزنده و توام با آرامش را شناسایی می‌کنید.

‌ محدودیت قائل شوید

در مورد بازی‌های مجاز و مناسب برای فرزندتان نیز زمان‌بندی و محدودیت قائل شوید و روزانه وقت مشخصی را برای این کار در نظر گیرید و اجازه ندهید فرزندتان ساعات متمادی را با بازی‌های رایانه‌ای سپری کند.

سحر کمالی‌نفر
منبع: apa.org