سال گذشته آماری از سوی اداره کل روابط عمومی و اطلاع‌رسانی قوه قضاییه اعلام شد که حکایت از کاهش 40 درصدی برخی جرایم در ماه مبارک رمضان داشت. دادستان کل کشور با بیان این مطلب به خبرنگاران گفته بود: جامعه ایمانی و قرآنی ما در این ماه، برای خیزش و حرکت آماده است چرا که به برکت جریان معنویت، بسیاری از آلودگی‌ها و شرارت‌ها در جامعه کاسته می‌شود و انگیزه‌های مجرمانه از بین می‌رود و زمینه صلاح و اصلاح جامعه فراهم می‌شود.
کد خبر: ۲۷۹۶۱۹

از سوی دیگر رئیس پلیس 110 در آماری مشابه اعلام کرد که با آغاز ماه مبارک رمضان 40 درصد از جرایم در کشور کاهش یافته است و با ایجاد فضای معنوی و روحانی در ماه مبارک رمضان و از بین رفتن انگیزه جرم در انسان‌ها، امید می‌رود که جرایم کاهش بیشتری داشته باشد. به گفته او سال گذشته در برخی از جرایم، از جمله: جرایم اخلاقی بیش از 50 درصد، سرقت‌ها 35 درصد و نزاع و درگیری نیز درصد قابل توجهی، کاهش مشاهده شده. در ماه مبارک رمضان تماس‌های مردم در خصوص سرقت، نزاع و درگیری با پلیس 110 کاهش یافته و بیشتر تماس‌ها برای اخذ مشاوره و راهنمایی از پلیس است.

سردار احمدی‌مقدم، فرمانده نیروی انتظامی کشور در این باره گفت که نیروی انتظامی با امر به معروف و نهی از منکر در جامعه اولین گام خود را برای پیشگیری از جرایم در این ماه برمی‌دارد هرچند که تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد در ماه رمضان جرایم خاص و مشهود کمتر اتفاق می‌افتد و در این ماه به خاطر برخی تغییر رفتارها و مراسم مذهبی جوی در جامعه ایجاد می‌شود که سدی در برابر وقوع جرایم است و جرایمی نظیر قتل عمد، سرقت مسلحانه و آدم‌ربایی کاهش چشمگیری می‌یابد.

اما ایران تنها کشوری نیست که معنویت ماه مبارک رمضان بر مجرمانش تاثیر می‌گذارد. بر اساس گزارش رویترز مدیر اداره‌ امنیت ترکیه گفته است: هر سال در ماه مبارک رمضان میزان تخلفات و ارتکاب جرایم در این کشور به نحو چشمگیری کاهش می‌یابد. در سال 2006 به طور میانگین در هر ماه، 7718 مورد تخلف در شهر استانبول روی داده است و در سال 2007 نیز 5806 تخلف روی داده اما میزان تخلف در ماه رمضان در سال 2006 به 3151 و در سال 2007 به 2476 مورد رسیده است. این جرایم شامل قتل، سرقت، تجاوز، نزاع و درگیری هستند. دلیل این کاهش چشمگیر بر هیچ کس پوشیده نیست.

تاثیر مستقیم معنویت بر کاهش وقوع جرم

محمدرضا حیدری، بازپرس دادسرای جنایی این باور را تایید می‌کند: که‌کاهش جرایم در ماه مبارک مطمئنا به خاطر بعد معنوی این ماه است. در آموزه‌های دینی ما نیز تاکید شده که در ماه مبارک رمضان شیاطین در بند ‌شده و وسوسه ارتکاب امر گناه در جامعه کمتر می‌شود. در این ایام مبارک حتی کسانی که در طول 11 ماه سال نماز نمی‌خوانند، روزه می‌گیرند و نماز می‌خوانند و به خداوند نزدیک‌تر می‌شوند. با توجه به این اعتقاد مومنان که سرنوشت یک سال انسان در شب‌های ماه مبارک رمضان تعیین می‌شود، انسان‌ها بیشتر مواظب اعمال خود هستند.

حیدری اضافه می‌کند: این مساله بر مجرمان هم تاثیر می‌گذارد. البته منظور مجرمان حرفه‌ای مانند سارقان مسلح و کیف‌قاپ‌ها نیست. آنها ممکن است با فرارسیدن ماه مبارک فعالیت خود را بیشتر کنند اما جرایم عادی و سبک که توسط مجرمان غیرحرفه‌ای صورت می‌گیرد به طرز چشمگیری کاهش پیدا می‌کند.

به گفته حیدری، باید از این فضا استفاده شود تا جرایم در دیگر ماه‌های سال هم روندی رو به کاهش داشته باشند: وقتی این پتانسیل وجود دارد که با استفاده از فرهنگ اسلامی و خداپرستی وجدان جامعه بیدار شود و وقوع جرم کاهش پیدا کند مسوولان وظیفه دارند با فرهنگ‌سازی این معنویت را در جامعه نهادینه کنند.

اما تاثیرات روانی این معنویت بر اشخاص چیست و چه چیزی باعث می‌شود از جرم و گناه به طور موقت کناره‌گیری کنند؟ ناصر قاسم‌زاد، روان‌شناس به این سوال پاسخ می‌دهد: در جامعه مذهبی ایران، ماه مبارک رمضان از ارزش خاصی برخوردار است. رمضان ماهی است که در آن جو معنویت بر جامعه حاکم می‌شود و افراد نیز تحت تاثیر این جو قرار می‌گیرند. از گذشته بزرگان دین و اهل خرد توصیه کرده‌اند که در این ایام افراد باید توجه خاصی به اعمال خود داشته باشند و مواظب رفتار خود باشند. این باورهای مذهبی در کاهش جرم در ماه رمضان نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.

قاسم‌زاد با تاکید بر این‌که همه انسان‌ها فطرت پاک دارند، می‌گوید: افرادی که مرتکب جرم می‌شوند هم انسان هستند و همه انسان‌ها دارای وجدان هستند. این آموزه در دین ما وجود دارد که بخشش گناهان در این ماه بیشتر صورت می‌گیرد. مجرمان که زمانی انسان‌هایی پاک بوده‌اند و تحت تاثیر عوامل اجتماعی، فرهنگی و... مرتکب جرم شده‌اند با تکیه بر این آموزه جرم را در این ماه ترک می‌کنند، اما مجرمان حرفه‌ای که مرتکب جرایمی چون قتل و غارت می‌شوند کمتر تحت تاثیر این روحیه معنوی قرار می‌گیرند.

او بهره‌گیری از این ویژگی در ماه‌های دیگر سال را پروسه‌ای سخت می‌داند و اضافه می‌کند: باید تمام اجزای جامعه دست به دست دهند تا بتوان از چنین فضای معنوی‌ای بهره برد. در ماه مبارک عاطفه بین مردم بیشتر می‌شود و به واسطه صله ارحام و مراسم افطاری محبت‌ها زیاد می‌شود. تک‌تک شهروندان باید از این فضا برای تجدید روحیه بهره بگیرند.

قاسم‌زاد می‌افزاید: توسعه این فرهنگ در گرو انجام وظیفه درست مسوولان است. نهادهای اجتماعی و فرهنگی از یک‌سو و شهروندان از سوی دیگر باید به توسعه روح معنویت در جامعه کمک کنند. می‌توانیم هر روز را روز خدا و عید خدا بدانیم.

اما آیا معنویت و اعتقادات دینی در همه جوامع عامل کاهش وقوع جرم است؟ اسماعیل قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس در این باره می‌گوید: مهم‌ترین عامل کاهش جرم و انواع آسیب‌های اجتماعی در تمام دنیا اعتقادات دینی است. دین و مذهب خودکنترلی را قوی می‌کند. وقتی خودکنترلی ضعیف می‌شود و ترس از شناخته شدن از بین می‌رود جرایم بیشتری به وقوع می‌پیوندند. اعتقادات مذهبی به عنوان یکی از عوامل مهم خودکنترلی، باعث می‌شوند نه‌تنها در ماه مبارک رمضان، بلکه در دهه اول ماه محرم نیز انواع آسیب‌های اجتماعی چون روسپیگری، اعتیاد، استفاده از مشروبات الکلی، خودکشی و جرایمی چون سرقت، زورگیری، نزاع و موارد دیگر کاهش پیدا کنند.

آنچه تمام کارشناسان بر سر آن اتفاق نظر دارند، تاثیر مستقیم اعتقادات دینی و مذهبی بر کاهش میزان جرایم یک جامعه است. حال باید دید مسوولان برای تعمیم این پدیده خوش‌یمن، از ماه مبارک رمضان به تمام ایام سال چه می‌کنند.

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها