آتشباری بارسلونا

2 سال پس از افول قدرت بارسلونا، این تیم دوباره به اوج بازگشته است. قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا در سال 2006 آخرین و مهم‌ترین دستاورد تیمی بود که از سوی فرانک رایکارد رهبری می‌‌شد. بلوگرانا (آبی  اناری‌ها)‌ به قدری منظم و حساب شده بازی می‌کردند که از همان اواسط مسابقات نمی‌شد تیمی دیگر جز آنها را مستحق قهرمانی اروپا دانست. پیش از این قهرمانی، بارسلونا براحتی برای دومین سال پیاپی قهرمانی لالیگا را در کارنامه افتخاراتش قرار داده بود تا 6 سال دوری از این عنوان را به بهترین نحو ممکن فراموش کند.

در آن 6 سال مربیان سرشناس زیادی به نیوکمپ آمدند و نتوانستند موفقیتی کسب کنند. پس از آن‌که دوران لوئیز فان خال هلندی به‌سر آمد، لورنس سرافرر و کارلوس رکساچ مدتی بر مسند امور قرار گرفتند، ولی نتوانستند موج‌های خشمگین بحران را پشت سر بگذارند و غرق شدند. بازگشت دوباره فان خال به بارسلونا در می 2002 تنها 7 ماه دوام داشت. کارنامه او در دومین دوره فعالیتش در بارسلونا اسفناک بود. او در این مدت 6 برد، 5 مساوی و 8 شکست به ثبت رساند و از باشگاه بیرون رانده شد. رادویر آنتیچ که با امید فراوان و با تکیه بر کارنامه قابل توجهش در تیم‌های معتبر اسپانیایی به نیوکمپ آمد، با وجود آن‌که وضعیت بارسا را بهبود بخشید؛ اما بیشتر از 6 ماه دوام نیاورد.

دوران رایکارد

در ژوئن 2003 فرانک رایکارد هلندی وارد باشگاه شد. او پس از رینوس میشل، یوهان کرویف و لوئیز فان خال چهارمین مربی هلندی تاریخ بارسلونا بود. با توجه به تجربه ناموفق رایکارد در تیم ملی هلند، خیلی‌ها آینده خوبی را برایش متصور نبودند. او که فقط 41 سال داشت، به عقیده بسیاری از کارشناسان برای پذیرش مربیگری بارسلونا خام و کم‌تجربه بود. رایکارد بعد از آن‌که محیط باشگاه و بازیکنان آن را شناخت، رفته رفته سیستم مورد نظرش را در اذهان بازیکنان متبلور کرد. آمدن فوق‌ستاره‌ای به نام رونالدینیو نقطه کلیدی موفقیت‌‌های بارسلونا بود. رونالدینیو خیلی راحت در اندیشه‌های رایکارد بدل به محور بازی تهاجمی تیمش شد. رایکارد شجاعانه روش 3 - ‌3 -‌ 4 را در بارسلونا به کار گرفت و در خط حمله از مثلث لودویک ژولی، رونالدینیو و اتوئو استفاده کرد که بعد‌ها «مسی» جای ژولی را گرفت.

با وجود موفقیت‌های انکار‌ناپذیر رایکارد، او نیز به پایان دوران فعالیت خود در این باشگاه محبوب اسپانیایی رسید، دلیل آن‌هم مشخص بود؛ چون رایکارد برای دومین فصل پیاپی نتوانست عنوانی را در گنجینه افتخارات باشگاه قرار دهد.

مشکلات رایکارد در سال آخر حضورش در بارسلونا بسیار زیاد و غیرقابل حل بود. مهم‌ترین معضل، بازی‌های ضعیف رونالدینیو بود که او را به یک نیمکت‌نشین تبدیل کرد. هواداران دیگر طاقت نتایج ضعیف و قرار گرفتن در سایه رئال مادرید را نداشتند و با فشار آنها و نظر نهایی خوان لاپورتا، رایکارد در پایان فصل 2008 - 2007 پس از 5 سال از تیمش کنار گذاشته شد. رایکارد در این مدت 112 پیروزی، 45 مساوی و 33‌باخت به ثبت رساند و از لحاظ طولانی بودن مدت حضورش در بارسلونا، پس از یوهان کرویف و رینوس میشل و جلوتر از لوئیز فان‌خال در رده سوم قرار گرفت. این‌که هر چهار مربی هلندی تاریخ بارسلونا، از این حیث بالاتر از بقیه مربیان بارسلونا قرار دارند، نشان از علاقه کاتالانیایی‌ها به هلندی‌ها و نیز کاردانی این مربیان دارد.

سرباز قدیمی

در میان‌ نام‌های بزرگی که مطرح شد، جانشین رایکارد از قلب بارسلونا بیرون آمد. جوزپ گواردیولای 38 ساله که مدت‌ها هافبک دفاعی بارسلونا بود. او پس از 11 سال حضور موفق در بارسلونا بین سال‌های 1990 تا 2001 به ایتالیا رفت و پس از حضور ناموفق در رم و برشا که با ماجرای اتهام دوپینگ او همراه بود، مدتی در الاهلی قطر توپ زد و 2 سال پیش در تیم مکزیکی دورادوس به دوران بازیگری‌اش خاتمه داد.

گواردیولا که اهالی نیوکمپ او را با لقب پپ می‌شناسند، در فصل 2008 - 2007 هدایت تیم بارسلونای B را بر عهده داشت و رکورد جالب 66‌درصد پیروزی وی را به عنوان یک فرد قابل اطمینان در زمینه مربیگری مطرح کرد.

گواردیولا در بدو حضورش در تیم اول بارسلونا عادات بد بازیکنان را که در دوران رایکارد انجام می‌دادند، از آنها گرفت. با نظر گواردیولا، بازیکن‌ها در صورت حضور نداشتن در وعده‌‌های غذایی با جریمه نقدی روبه‌رو می‌شوند و آنها مجاز نیستند جز زمان استراحت از تلفن همراه استفاده کنند و بسیاری از قوانین سختگیرانه دیگر که در زمان رایکارد به آنها توجهی نمی‌شد.

آتشبار

بازیکنان در دوران گواردیولا رابطه صمیمانه‌تری با وی دارند و حتی صحبت‌های خصوصی خود را نیز با او در میان می‌گذارند. از نظر تاکتیکی تیم گواردیولا شباهت زیادی به تیم رایکارد دارد. رفتن رونالدینیو به میلان، وظایف لیونل مسی را سنگین‌تر کرده است. مثلث خط حمله بارسلونا حالا با مسی، اتوئو و آنری تشکیل می‌شود که هر یک خصوصیات منحصر به فردی دارند. لیونل مسی که به گمان بسیاری از مردم بهترین بازیکن حال حاضر جهان است، غیرقابل مهار به نظر می‌رسد. او به سبک دیه‌گو مارادونا، طوری بازی می‌کند که انگار توپ به پایش چسبیده است. این طور به نظر می‌رسد که برای جدا کردن توپ از پای او نیاز به یک لشکر سرباز است.

ساموئل اتوئو در بدو ورود گواردیولا و در بازی‌های دوستانه شروع فصل در آستانه جدایی از بارسلونا قرار داشت و به جای پیراهن شماره 9 معروفش، پیراهن شماره 40 را به تن می‌کرد. شاید اگر مالک متمول باشگاه منچسترسیتی کمی زودتر تملک این تیم را به عهده می‌گرفت، اتوئو هم مثل روبینیو راهی منچسترسیتی می‌شد؛ اما از خوش‌شانسی هواداران بارسلونا اتوئو در بارسلونا باقی‌ماند و با زدن گل‌های بی‌نظیرش، نه‌تنها مدعی نخست تصاحب عنوان پی‌چی‌چی است، بلکه اگر به همین ترتیب ادامه دهد، کفش طلای اروپا را به خود اختصاص می‌دهد. زدن 23 گل در 23 بازی رکوردی فوق‌العاده در سطح اول فوتبال اروپاست. مسلما اگر اتوئو بتواند همین روند را ادامه دهد، تمامی رکوردها را در هم خواهد شکست!

تیری آنری، ضلع سوم مثلث حمله بارسلونا، نسبت به فصل گذشته شرایطی متفاوت دارد. او تا به اینجا 12‌گل به ثمر رسانده که برابر کل گل‌هایی است که فصل گذشته در دروازه‌ حریفان بارسلونا قرار داد. آنری اکنون مشکلات روحی فصل اول حضورش در پیراهن آبی  اناری را پشت سر گذاشته و شبیه به دوران اوجش در آرسنال می‌درخشد. بارسلونا تا اینجا 71 گل به ثمر رسانده که سهم اتوئو، آنری و مسی 51 گل بوده است!

قلب تپنده بارسا

اگر خط حمله بارسلونا این همه پرتوان و خطرآفرین است، یک خط دفاع مستحکم و یک خط میانی کارساز از آن پشتیبانی می‌کند. در روش گواردیولا خط میانی 3 نفره شامل یک هافبک دفاعی و دو هافبک بازیساز و تهاجمی است.

هافبک دفاعی بارسلونا در بیشتر مسابقه‌ها یحیی‌توره است که در اواسط فصل شایعه پیوستن او به آرسنال شنیده می‌شد، اما این بازیکن ساحل عاجی در ادامه فصل بازی‌های موثرتری ارائه داد و جایش را در مرکز زمین بارسلونا مستحکم‌تر کرد. سیدوکیتا که در شروع فصل از سویا خریداری شد و در هفته‌های آغازین بازیکن ثابت بود، رفته‌رفته به نیمکت فرستاده شد.

اگر بخواهیم دو تن از بهترین هافبک‌های بازیساز جهان را مثال بزنیم، باید به سراغ ژاوی هرناندس و آندرس اینیستا برویم. این دو بازیکن متعصب که مدارج ترقی را در بارسلونا پیموده‌اند، بیشتر از آنچه به نظر می‌رسد، عالی بازی می‌کنند. ژاوی که به عنوان بهترین بازیکن یورو 2008 شناخته شد، یک پاسور توانا و یک شوتزن قابل است و در 28 سالگی یک بازیکن کامل به نظر می‌رسد. او در بیشتر مواقع در میانه میدان و متمایل به سمت راست بازی می‌کند.

آندرس اینیستا که در این فصل دو بار با مشکل آسیب‌دیدگی روبه‌رو شده است، نسبت به ژاوی 4 سال جوان‌تر است و تکنیک انفرادی بالاتری دارد و خصوصا در کناره‌ها خطرناک‌تر است. این جمله او ، وی را در نزد هواداران بارسلونا محبوب‌تر از گذشته کرده است؛ وقتی می‌گویم می‌خواهم در بارسلونا بازنشسته شوم، آن را با تمام قلبم می‌گویم.

دست گواردیولا در خط میانی کاملا باز است و او می‌تواند از بازیکنانی نظیر آلکساندر گلب بوسکتس و گود جانسن هم استفاده کند. چنین بازیکنانی در هر تیمی می‌توانستند به عنوان بازیکن اصلی مورد استفاده قرار گیرند، اما در بارسلونا مدل 2009 مجبورند نیمکت‌نشینی را بپذیرند. بتازگی گلب که در شروع فصل با مبلغ قابل توجه 15 میلیون پوند از آرسنال به بارسلونا آمده، از نیمکت‌نشینی‌اش ابراز ناراحتی کرده است، اما او خوب می‌داند برای آن که در ترکیب اصلی این تیم قرار گیرد، باید بهتر از بازیکنان ثابت تیم نظیر ژاوی و اینیستا بازی کند.

دفاع

اندوخته‌های بارسلونا در خط دفاع هم قابل توجه است. اوجگیری پیکه جوان که طی 4 فصل گذشته در منچستریونایتد تنها 12 بار آن هم در بازی‌های کم‌اهمیت حذفی و اتحادیه مورد استفاده قرار گرفته بود، غیرقابل پیش‌بینی بود.

مصدوم شدن گابی میلیتو که تا به اینجای فصل را از دست داده با حضور مطمئن رافا مارکس اصلا احساس نشده است. نکته جالب در خط دفاع بارسلونا، به‌کارگیری کارلوس پویول در سمت چپ دفاع است. پویول در 30 سالگی بسیار پخته و باتجربه است و در هر 4 پست دفاع می‌تواند بازی کند. موضوع جالب‌تر این که اریک آبیدال فرانسوی در بیشتر بازی‌ها نیمکت‌نشین است و با توجه به آسیب‌‌دیدگی اخیرش کار سختی برای بازیافتن جایگاهش دارد.

اتوبان

بی‌گمان بعد از لیونل مسی و سامی اتوئو، مهم‌ترین بازیکن بارسلونا، دانیل آلوس برزیلی است. آلوس در پست مدافع راست بازی می‌کند و استاد هجوم از کناره زمین است وی از این راه گل‌های زیادی برای آبی  اناری‌ها ساخته است. همکاری‌های او و لیونل مسی سمت راست زمین را محل تاخت و تاز بارسلونا قرار داده است. آلوس دید بسیار خوبی دارد و آنقدر با تسلط توپ را حرکت می‌دهد و آنقدر جسارت دارد که همه حریفان پیش از شروع بازی کابوس او را می‌بینند! توانایی‌های آلوس در کار حمله باعث می‌شود در بیشتر مسابقات سمت راست زمین برای بارسلونا تبدیل به یک اتوبان شود. نفوذهای آلوس باعث نمی‌شود او وظایف دفاعی خود را فراموش کند، اما وقتی او در نیمه زمین حریف است، مدافعان میانی بارسلونا جای خالی‌اش را پر می‌کنند.

بارسلونا امسال در دروازه هم شرایط بهتری دارد. ویکتور والدس کمتر آن اشتباه‌های کشنده‌اش را مرتکب می‌شود، هرچند بتازگی یک شاهکار استثنایی در بازی با اسپانیول به خرج داد! پذیرش 20‌‌گل در 24 بازی نشان می‌دهد بارسلونا بهترین خط دفاعی فصل را هم در اختیار دارد. البته این آمار کم گل‌های خورده بیشتر به دلیل آن است که بارسلونا آنقدر تهاجمی بازی می‌کند که تیم‌های مقابل به زحمت فرصت حمله به سوی دروازه این تیم را پیدا می‌کنند.

حمله به سه جام

بارسلونا در پی این است که یک قهرمانی زودهنگام در لالیگا را جشن بگیرد تا در روزهای آخر فصل، بدون دغدغه در پی کسب سومین جام باشگاه‌های اروپا باشد. با توجه به اختلاف قابل توجه بارسلونا با رئال مادرید بعید است قهرمانی نوزدهم لالیگا نصیب این تیم نشود. بارسا در لیگ قهرمانان، مانعی به نام لیون را مقابل خود می‌بیند که با توجه به نتیجه 11 بازی رفت، عبور از آن برای تیم اسپانیایی چندان سخت نیست. بجز این دو جام، بارسلونا که با 24 قهرمانی رکورددار قهرمانی در جام حذفی اسپانیاست، در مرحله نیمه نهایی این مسابقات باید با مایورکا روبه‌رو شود که عبور از این تیم کار مشکلی به نظر نمی‌رسد.

با داشتن تعدادی بازیکن طراز اول و با انگیره، یک نیمکت پر مهره و یک مربی جوان اما با دانش، بارسلونا حمله به قهرمانی سه جام را آغاز کرده است.

مزدک میرزایی