فرصتهای ترانزیتی ایران همچنان از دست می روند

امروز در حوزه اقتصاد بین الملل که با فرآیندجهانی شدن عجین شده است ، بازارها کاملا رقابتی شده اند و حضور مستمر در این بازارها مقدور نیست ؛ مگر در بخشهایی که مزیت نسبی داشته باشیم .

کد خبر: ۲۳۲۹۳

در چنین فضایی نیز منافع مشترک اقتصادی میان ما و کشورهای منطقه در بخشهایی چون حمل ونقل قابل تعریف است ، به گونه ای که برای ورود ما به بازارهای جهانی چاره ای جز شرکت در پیمان های منطقه ای همچون «کریدور شمال جنوب» باقی نمی گذارد. با این حال ، علی رغم مزیتهای ویژه ای که این کریدور از بعد مسافت و نیز کاهش هزینه های ترانزیتی دارد و می تواند درآمد ارزی به مراتب بیشتری از درآمد نفتی از آن ما کند ، تاکنون نتوانسته است به اهداف خود دست یابد. ما نیز در گفتگوی کوتاهی با دکتر بهروز غروی ، عضو هیات علمی دانشگاه و مشاور رئیس سازمان حمل ونقل و پایانه ها عوامل موثر در عدم بهره گیری موثر از این مزیت ویژه ترانزیتی را مورد بررسی قرار داده ایم .

تاکنون بحثهای مطرح شده بر سر عدم توسعه موثر کریدور شمال جنوب معطوف به انجام شدن سرمایه گذاری های لازم به منظور ایجاد ظرفیت های متناسب در شمال و جنوب کشور می شد ، آیا موانع موجود تنها به این موارد معطوف می شود؛
واقعیت آن است که محصول 50سال برنامه ریزی در کشور ما علی رغم تاکیدات برنامه های توسعه به حمایت از صنعت و تولید کالایی معطوف شده است ، در حالی که ما در این رشته ها از مزیت نسبی برخوردار نیستیم ، کما این که هنوز بازارهای صادراتی برای کالاهای صنعتی و کشاورزی نداشته تقویت نسبی خود را در کالاهای سنتی (فرش) نیز تقریبا از دست داده ایم . اینها همه نشان از بی توجهی ما نسبت به بخش خدمات دارد؛ چرا که حتی با بررسی اجمالی تحولات دهه اخیر در دنیا نیز بدین نتیجه می رسیم که پدیده جهانی شدن و فرآیند اقتصاد نوین برپایه خدمات پشتیبانی تجاری شکل گرفته است و در واقع تفکری که به طور استراتژیک توسعه کشورها را در اتکائ به تولیدات ملی می دیده است ، به نگرشهای تجاری مبدل شده است.
با این حال چگونه می شود در برنامه های توسعه ای کشور که همواره به بخش خدمات و حمل ونقل بی توجه بوده اند ، تجدیدنظر کلی کرد؛
در برنامه چهارم توسعه سعی شده است تا تغییری در نگرش به فرآیند توسعه و شکل تولید و توزیع در دنیا به وجود آید، چرا که بدون شک ریشه عقب ماندگی ما در سالهای گذشته محور قرار دادن نگاه به درون و حمایت از تولیدات ملی در سیاست های توسعه ای بوده است و بر این اساس است که تغییر نگرشهای تولیدی به خدماتی ، اهمیت استراتژیک می یابد.
بحث سیاست های پولی و مالی تا چه اندازه منجر به عدم سرمایه گذاری در بخش حمل ونقل کشور شده است؛
متاسفانه سیاست های پولی و مالی ما به نحوی تدوین شده است که سرمایه گذاری در بخش حمل ونقل را فاقد جاذبه اقتصادی ساخته است . کما این که به سرمایه گذاری در بخش حمل ونقل ، بالاترین نرخ سود تعلق می گیرد و سقف اعتبارات نیز در بخش خدمات کاملا بسته است که البته این مسائل به مشکلات جدی ساختاری و مدیریتی کشور نیز بازمی گردد.