تمرکز‌ مدیریت،‌ به ‌نفع ‌یا‌‌ ضرر ‌ورزش؟

2 شرط برای صحت‌

سیدمصطفی هاشمی‌طبا با 12 سال پیشینه ریاست بر کمیته ملی المپیک در این زمینه رکورددار است. او حد فاصل سال‌های 65 تا 67 و 75 تا 83 این منصب را عهده‌دار بوده است، ضمن این که مدتی طولانی نیز عنوان معاونت رئیس‌جمهور و ریاست سازمان تربیت بدنی را به عهده داشت.

هاشمی‌طبا درخصوص شرایط انتخابات پیش روی کمیته، چنین اظهارنظر می‌کند: این که افراد عضو مجمع بتوانند نامزد انتخابات کمیته ملی المپیک شوند از حقوق قانونی آنها محسوب می‌شود، اما هر انتخاباتی پوسته و باطنی دارد. مهم این است که افراد بتوانند بدون هر گونه فشاری در آن شرکت کنند یا رای دهند.

از وقتی اساسنامه سازمان تربیت بدنی تغییر کرد و اختیار عزل به دست رئیس سازمان سپرده شد، این شائبه قوت گرفته که اگر روسای فدراسیون‌ها از دستورات رئیس تخطی کنند با خطر برکناری یا فشارهای شدیدی که مخفی است، روبه‌رو می‌شوند.

رئیس پیشین کمیته ملی المپیک معتقد است شرط دومی که برای صحت در انتخابات لازم است ایجاد زمینه حضور و نامزدی افراد شایسته و کارآمد است تا با حضور افراد توانمند در راس کمیته ملی المپیک، ورزش قهرمانی ایران در بستری درست رشد کرده و ارتقاء یابد.

روندی آشنا و تکراری‌

اما امیررضا خادم هم در زمینه انتخابات پیش روی کمیته المپیک دیدگاه‌های معترضانه‌ای دارد. قهرمان پیشین کشتی جهان که این عنوان قهرمانی را در لباس مربی نیز برای کشورمان به ارمغان آورده و از سابقه ریاست فدراسیون کشتی و نمایندگی مردم در مجلس شورای اسلامی هم برخوردار است، می‌گوید: انتخابات پیش رو هم مثل همیشه مشخص و از پیش تعیین شده است.

خادم می‌گوید: ما به واقع انتخابات نداریم و فقط اعضای کمیته در یک روز خاص، بسیار عادی و آرام و طبق برنامه اجماع می‌کنند و سپس رای‌گیری می‌شود و در نهایت کسانی که مورد نظر هستند و سازمان تربیت بدنی صلاح می‌داند برای احراز سمت‌های موجود انتخاب و روند آشنا و همیشگی تکرار می‌شود.

ایرادهایی بر جا مانده از گذشته‌

کیومرث هاشمی معاون سازمان تربیت بدنی با اظهارات هاشمی‌طبا مخالفت روشنی می‌کند و می‌گوید: فکر می‌کنم تعداد زیاد و بی‌سابقه کاندیداها و رقابت جدی در پست‌های متعدد ایجاد شده نشانگر این است که انتخابات کاملا پرشوری با دموکراسی کامل پیش روست.

هاشمی ادامه می‌دهد به دلیل این که در انتخابات دوره‌های پیشین گفته می‌شد نماینده‌های از پیش تعیین شده سازمان صاحب رای می‌شوند و فشاری برای انتخاب آنها وجود دارد در این دوره برای رفع چنین شائبه‌ای هیچ یک از مدیران عالی‌رتبه سازمان با وجود داشتن حق قانونی نامزد شدن، این کار را نکردند تا شائبه دخالت یا یکطرفه بودن به وجود نیاید.

ضمن این که در طول 3 سال و اندی که از دوره ریاست علی‌آبادی در سازمان تربیت بدنی می‌گذرد کمترین تغییرات رئیسان فدراسیون‌ها حتی به نسبت دوران انتصابی بودن آنها انجام شده است و نکته دیگر این که اغلب رئیسان فدراسیون‌ها، خود در انتخابات شرکت می‌کنند و کمترین تعداد نماینده آنها در مجمع، مربوط به دوره فعلی بوده است که این خود نشان‌دهنده دموکراسی بیشتر در این دوره است.

کیومرث هاشمی ایراد دیگر هاشمی‌طبا به روند انتخابات و اجازه نیافتن برخی افراد شایسته برای نامزد شدن در انتخابات را می‌پذیرد و معتقد است این ایراد به اساسنامه مجمع برمی‌گردد که در سال 80 و زمان ریاست خود هاشمی‌طبا به آخرین تصویب رسیده است.

هاشمی معتقد است با توجه به دوره زمانی گذشته نیاز به اصلاحاتی در این اساسنامه وجود دارد تا دغدغه‌های قابل احترام کارشناسان دلسوز را رفع کند. مثلا باید شرایط سنی را اصلاح کنیم چون در منشور المپیک هم‌ سن بازنشستگی برای مدیران عالی‌رتبه کمیته بین‌المللی المپیک تعیین شده است. وظیفه اعضای جدید کمیته المپیک است که این گونه اصلاحات را انجام دهند.

وحید مرادی رئیس فدراسیون شنا هم موافق هاشمی است و می‌گوید: معتقدم انتخابات این دوره سالم‌تر از دوره‌های قبل برگزار خواهد شد و علت آن از یک سو به موضع سازمان تربیت بدنی و آزادی اعضای مجمع المپیک برمی‌گردد و از سوی دیگر این که 33 نفر از 68 عضو مجمع برای تصدی پست‌های مختلف در کمیته ملی المپیک ثبت‌نام کرده‌اند شائبه هر گونه دخالت در انتخابات هفتم آبان را از میان برده است.

مرادی که دبیرکل کنفدراسیون شنای آسیا هم هست در عین حال به هوشمندی سازمان تربیت بدنی در جلوگیری از حضور معاونان سازمان در انتخابات کمیته ملی المپیک اشاره می‌کند و می‌افزاید: تا آنجا که به یاد دارم هیچ زمانی چنین فضایی در ورزش کشور شکل نگرفته بود و اگر بررسی کنید می‌بینید در هر دوره برگزاری مجمع کمیته ملی المپیک، چند تن از معاونان سازمان برای تصدی پست‌های مختلف نامزد می‌شدند که با درایت صورت گرفته و برای آن که هر گونه شائبه‌ای از انتخابات رخت بربندد هیچ یک از معاونان سازمان پا پیش نگذاشتند که این رویکرد مثبتی است.

در مسیر تحول‌

اما فاطمه ابوالقاسمی، تنها بانویی که در ایران ریاست یکی از فدراسیون‌ها را به عهده دارد، با نگاهی مثبت به انتخابات می‌گوید. همه افرادی که در مجمع انتخابات کمیته ملی المپیک حاضرند، پرتجربه در مدیریت ورزشی هستند و آرای آنها در مسیر تغییرات زیاد در کمیته ملی المپیک است.

ابوالقاسمی می‌گوید: منطقی است مجموعه‌ای که در مدت کافی و طولانی نتوانسته عملکرد خوبی از خود نشان دهد، جای خود را به افرادی که زمینه کار بیشتری دارند، بدهد. من شرایط انتخابات را مثبت و رو به جلو ارزیابی می‌کنم، البته میزان این پیشرفت بستگی به شناخت اعضای مجمع از نامزدها دارد.

چه کسانی باید انتخاب شوند؟

اما این‌که چه شرایطی باید مترتب باشد تا نامزدهایی قوی و تاثیر‌گذار بر ورزش قهرمانی در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی به کمیته ملی المپیک وارد شوند و ویژگی‌ها و شاخص‌های افراد منتخب چه می‌‌تواند باشد؟ پرسشی است که پاسخ‌های متفاوت کارشناسان را به همراه دارد.

امیررضا خادم می‌گوید: برخلاف دوران گذشته که چهره‌های قوی و قابل اعتمادی از بین اهالی واقعی ورزش برای احراز مدیریت‌های کلان ورزشی وجود نداشت، امروزه چنین چهره‌هایی وجود دارند؛ اما در فضایی که میان ورزشی‌ ها وحدت، همیاری و هماهنگی از بین رفته است و اهالی ورزش تنها به منزله پله‌ای برای مدیران بیگانه با ورزش عمل می‌کنند، نباید انتظار داشت فردی با شاخصه‌ها و موارد منجر به توسعه ورزش و تاثیر‌گذار در این زمینه، وارد میدان مدیریت شود و کاملا طبیعی است که حضور چهره‌های شایسته به دلیل بروز خصلت بیگانه‌پرستی میان اهالی ورزش، محقق نشود.

فاطمه ابوالقاسمی درخصوص ویژگی‌های فرد مفید و موثر بر ورزش قهرمانی می‌گوید: او باید فردی باشد که اختیارات بیشتری به فدراسیون‌های ورزشی داده، به همه فدراسیون‌ها بها بدهد و در کنار آن، از تجربه کاری خوبی برخوردار باشد. البته چنین فردی لزوما نباید فارغ‌التحصیل تربیت‌بدنی باشد، ولی حداقل باید با ورزش و منابع انسانی آن کاملا آشنا باشد؛ فردی که مدیر، برنامه‌ریز، پرجسارت، خطر‌پذیر، کاربلد و دارای پشتکار زیاد داشته و نگاه ویژه و هدفمندی به اوقات فراغت آحاد جامعه داشته باشد.

بی‌شک وقتی 50 درصد جمعیت را خانم‌ها تشکیل می‌دهند باید نگاه ویژه‌ای به حضور نمایندگان آنها در هیات ‌رئیسه کمیته ملی المپیک داشت و به نظر می‌رسد نفرات باید به‌ گونه‌ای انتخاب شوند که دست‌کم 2 تا 3 نفر از اعضای این هیات از میان خانم‌ها انتخاب شوند.

در حالی‌که اکنون از بین 64 عضو مجمع حداقل 60 نفر مرد هستند و چنین ترکیبی، دوره به دوره از شمار زنان حاضر در راس کمیته ملی المپیک می‌کاهد و این به هدف سازمان در جهت حضور 150 ورزشکار زن در بازی‌های آسیایی کوانگ جو لطمه‌ای جدی وارد خواهد کرد.

موازات مدیریت‌ها، به نفع یا ضرر ورزش؟

آنچه به نظر می‌رسد این که سازمان تربیت بدنی مانند دوره‌های روسای پیشین این سازمان، با استفاده از اهرم‌های قدرت، مسوولیت‌های کمیته ملی المپیک را هم در دست بگیرد؛ حرکتی که از یک سو موجب هم‌جهت شدن نیروهای موجود در سازمان‌ و کمیته می‌شود و از جهت مقابل، خطرات و عوارض ناشی از تمرکز قدرت را نیز در پی خواهد داشت.

رئیس فدراسیون آمادگی جسمانی در این مورد می‌گوید: با توجه به شرایط کنونی کشورهایی مثل ما، اگر هر 2 پست را یک نفر در اختیار داشته باشد موفق‌تر هستیم و این می‌تواند کمک بیشتری به ورزش کند، چرا که قبلا وقتی نتیجه نمی‌گرفتیم مشخص نبود مسوول شکست کمیته است یا سازمان، اما اگر یک نفر مسوولیت هر 2 ارگان را در اختیار داشته باشد روابط مثمر‌ثمرتری در جهت توزیع منصفانه‌تر بودجه وجود خواهد داشت؛ البته شاید 10 سال بعد به ثبات بهتری برسیم که در آن شرایط نیاز نباشد سازمان و کمیته کاملا همسو حرکت کنند.

خادم در این مورد نظری مخالف دارد و می‌گوید: تعامل با یکی شدن متفاوت است. ارتباطی منطقی و مفاهمه بین این دو ارگان، کاملا قابل پذیرش است، اما اگر بخواهیم این دو ارگان را یکی کنیم، به معنای قطع دست یکی از بازوهای توانمند ورزش کشور است.

هاشمی‌طبا نیز نگرشی نسبی به این مقوله دارد و می‌گوید: یکی بودن رئیس ورزش و رئیس کمیته به شخص رئیس بستگی دارد. اگر آن رئیس فرد مثبتی بود و شرایط لازم را رعایت کرد، کمک شایانی به پیشبرد امور خواهد شد، اما ممکن است فرد انتخابی فاقد شرایط لازم باشد و در این صورت فکر می‌کنم مشکل پیدا می‌کنیم. در مجموع اگر 2 نفر در راس 2 نهاد مذکور قرار گیرند، تضارب افکار، کار را به شکل مطلوب‌تری پیش می‌برد.

ولی وحید مرادی به حضور محمدعلی آبادی، رئیس سازمان در انتخابات کمیته ملی المپیک و حضور توام یک فرد در راس مدیریت سازمان و کمیته المپیک به دیده مثبت نگریسته و می‌گوید: اگر منصفانه به موضوع نگاه کنید ملاحظه خواهید کرد در طول 9 دوره گذشته مدیریت کمیته ملی المپیک به استثنای‌ 2 ‌دوره که عیسی کلانتری، وزیر وقت کشاورزی و حسین محلوجی، وزیر وقت معادن و فلزات در راس کمیته‌ ملی المپیک قرار گرفتند، بقیه روسای کمیته ملی المپیک، روسای سازمان تربیت بدنی نیز بوده‌اند؛‌ البته دردوره پیش نیز گرچه محسن مهرعلیزاده به شخصه در انتخابات حضور نیافت، اما قائم مقام و معاونان وی در سازمان، در عرصه انتخابات کمیته ملی المپیک شرکت کردند، بنابراین حضور روسای سازمان در انتخابات کمیته ملی المپیک مسبوق به سابقه بوده و در شرایط کنونی و با توجه به ساختار موجود ورزش ایران، مصلحت این است که رئیس سازمان و رئیس کمیته ملی المپیک یکی باشند. تجربه نیز نشان داده هر موقع مدیریت این دو ارگان یکی شده،‌ کارها منظم‌تر و بهتر جلو رفته و ورزش ایران در عرصه رویدادهای مختلف به توفیقات بیشتری رسیده است.

به هر حال روز هفتم آبان، مجمع 64 نفری کمیته ملی المپیک از میان بیش از 30 کاندیدا، یک نفر را به عنوان رئیس، یک دبیر، 2 نایب‌رئیس و 8 عضو هیات اجرایی برای مدت 4 سال تعیین خواهد کرد، افرادی که در سال‌‌های اخیر کارنامه مدیریت ورزشی خود را ارائه کرده‌اند  بجز استثناهایی نادر، برگ درخشانی در پرونده‌شان دیده نمی‌شود.

به هر حال باید تا 4 سال دیگر صبر کنیم و ببینیم آنها چه گلی به سر ورزش کشورمان بخصوص در عرصه قهرمانی (که موفقیت یا شکست‌هایش طی مسابقه‌های المپیک، بازی‌های آسیایی و رقابت‌های جهانی نمود کاملی دارد)‌ خواهند زد.

هفتمین یا هشتمین رئیس در دهمین انتخابات‌

پس از پیروزی انقلاب اسلامی 9 دوره انتخابات کمیته ملی المپیک برگزار شده است که طی آن 7 نفر حائز این پست شده‌اند، چرا که مصطفی هاشمی‌طبا 3 دوره به عنوان رئیس کمیته انتخاب شده است. در صورت انتخاب نشدن مجدد قراخانلو  که یکی از نامزدهای ریاست کمیته در دوره دهم است  هشتمین رئیس کمیته در انتخابات، روز هفتم آبان معرفی خواهد شد.

اسامی رئیسان کمیته از سال 58 تا 87

حسین شاه‌حسینی 58 تا 59، مصطفی داوودی 59 تا 63، حسن غفوری‌فرد 63 تا 65، سیدمصطفی هاشمی‌طبا 65 تا 67، عیسی کلانتری 67 تا 71، حسین محلوجی 71 تا 75، سیدمصطفی هاشمی‌طبا 75 تا 79، سیدمصطفی هاشمی‌طبا 79 تا 83،‌ رضا قراخانلو 83 تا 87.

همچنین میان دبیران کمیته ملی المپیک، بهرام افشارزاده با داشتن 12 سال مسوولیت در این پست، رکورد‌دار محسوب می‌شود.

اسامی دبیران کل کمیته از سال 58 تا 87

علی شکوهی 58 تا 59، خلیل خیام‌باشی 59 تا 61، محمد خرمی 61 تا 63، بهرام افشارزاده 63 تا 67،‌ بهرام افشارزاده 67 تا 71، سیدنصر‌الله سجادی 71 تا 75، سیدامیر حسینی 75 تا 79، بهرام افشارزاده 79 تا 83 و علی کفاشیان 83 تا 87 .

این 33 نامزد

برای انتخابات کمیته ملی المپیک 33 نفر ثبت‌نام کرده‌اند که همگی از حاضران دستگاه ورزش کشور محسوب می‌شوند. کمتر کسی تردیدی در انتخاب رئیس ورزش کشور به عنوان رئیس کمیته دارد، با این حال او با 4 رقیب دیگر از جمله رضا قراخانلو، رئیس فعلی این کمیته رقابت دارد.

نگاهی به اسامی و سمت‌های کاندیداهای حاضر در انتخابات پیش روی کمیته ملی المپیک خالی از لطف نیست. در ضمن ممکن است تعدادی از این اسامی ثبت‌نام شده تا لحظه رای‌گیری به دلیل انصراف خط بخورند.

نامزدهای ریاست‌

1- محمد علی‌آبادی، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان تربیت بدنی 2- رضا قراخانلو، رئیس کمیته ملی المپیک 3- مهدی امینی، نماینده مردان آموزش و پرورش 4- محمدرضا یزدانی‌خرم، رئیس فدراسیون کشتی 5- علی کفاشیان، دبیرکل کمیته ملی المپیک و رئیس فدراسیون فوتبال.

نایب‌رئیس‌

1- رضا قراخانلو، رئیس کمیته ملی المپیک 2- محمود خسروی وفا، نایب‌رئیس کمیته و رئیس فدراسیون جانبازان و معلولان 3- مهدی قدمی،‌ نایب‌رئیس کمیته 4- فاطمه ابوالقاسمی،‌ رئیس فدراسیون آمادگی جسمانی 5- مهرزاد حمیدی،‌ رئیس کمیته ملی ‌المپیک 6- علی مرادی،‌ دبیر‌کل کنفدراسیون وزنه‌برداری آسیا 7- احمد ناطق‌نوری، ‌رئیس فدراسیون بوکس 8- مهدی طالب‌پور، نماینده مردان وزارت علوم و تحقیقات و فناوری.

دبیرکلی‌

1- مهدی طالب‌پور، نماینده وزارت علوم،‌ تحقیقات و فناوری 2- علی مرادی، دبیرکل کنفدراسیون وزنه‌برداری آسیا 3-  وحید مرادی، رئیس فدراسیون شنا، شیرجه و واترپلو  4- بهرام افشارزاده، رئیس فدراسیون وزنه‌برداری 5- مهرزاد حمیدی،‌ رئیس آکادمی ملی ‌المپیک 6- محمدرضا یزدانی‌خرم، رئیس فدراسیون کشتی.

هیات اجرایی‌

1- محمود مشحون، رئیس فدراسیون بسکتبال 2- سیدمحمد پولادگر، رئیس فدراسیون تکواندو 3- بهرام شفیع،‌ رئیس فدراسیون هاکی 4- فاطمه ابوالقاسمی،‌ رئیس فدراسیون آمادگی جسمانی 5- عبدالجلیل رضوی، رئیس فدراسیون جودو 6- بتول مشرف‌جوادی، نماینده بانوان وزارت علوم،‌ تحقیقات و فناوری 7- رباب شهیان، نماینده فدراسیون تنیس 8- کریم صفایی، رئیس فدراسیون تیر و کمان 9- احمد دنیامالی، رئیس فدراسیون قایقرانی و اسکی روی آب 10- محمد نوحی، رئیس فدراسیون ورزش‌های رزمی 11- محمد شریف ملک‌زاده،‌ رئیس فدراسیون اسکواش 12- محمدرضا داورزنی،‌ رئیس فدراسیون والیبال 13- بهزاد کتیرایی، رئیس فدراسیون کاراته 14- غفور کارگری، نماینده فدراسیون جانبازان و معلولان 15- علی‌اصغر هادی‌زاده، رئیس فدراسیون نابینایان 16- شاهرخ شهنازی، رئیس فدراسیون پینگ‌پنگ 17- علی کفاشیان، رئیس فدراسیون فوتبال و دبیرکل کمیته 18- وحید مرادی، رئیس فدراسیون شنا، شیرجه و واترپلو.

خزانه‌داری‌

1- مهدی کرباسیان، رئیس فدراسیون بدمینتون 2- صادق عابدین، رئیس فدراسیون بیسبال 3- نصرالله سجادی، خزانه‌دار سابق کمیته ملی المپیک.

مجید عباسقلی‌