
کوبا در حال حاضر ریاست جنبش عدم تعهد را به عهده دارد. عملکرد این جنبش را در گذشته و بخصوص در دوره ریاست کوبا چگونه ارزیابی میکنید؟
عدم تعهد واقعا یک جنبش است، زیرا مربوط به 118 کشور میشود. معمولا بین کشورهای عضو قراردادهای خوبی در زمینههای مختلف به امضا میرسد و در نیویورک یک میز به کشورهای عضو جنبش عدم تعهد اختصاص داده شده است. در حال حاضر با توجه به شرایط جهان، روابط تنگاتنگی میان کشورهای عضو وجود دارد.
وزرای کشورهای عضو جنبش عدم تعهد معمولا هرچند وقت یک بار نشستی برگزار میکنند و یکی از آنها نشستی بود که سال گذشته در تهران و با موضوع حقوق بشر و امور فرهنگی برگزار شد.
در ماه ژوئن (تیرماه) نیز شاهد نشستی دیگر میان وزرای این جنبش بودیم که پانزدهمین نشست از این دست بود. در ماه آوریل سال آینده نیز به منظور آمادهسازی برای اجلاس آینده این جنبش، نشستی را در کوبا برگزار میکنیم.
اجلاس آینده جنبش عدم تعهد در مصر برگزار میشود و براساس قرار قبلی قرار است در این نشست ریاست جنبش عدم تعهد با ارائه تمام مدارک از کوبا به مصر انتقال یابد.
این کارکرد جنبش عدم تعهد است و در راستای توافقاتی که از قبل انجام شده است، این جنبش فعالیت خود را ادامه میدهد. یکی دیگر از مزایای جنبش عدم تعهد این است که بیشتر کشورهای عضو این جنبش در سازمان ملل نیز حضور دارند و میتوانند یک فاکتور مهم و تاثیرگذار در سیاستگذاریها باشند.
یکی دیگر از تاثیرات مهم جنبش عدم تعهد در سطح جهانی در عرصه اطلاعات است. در همین خصوص تصمیم گرفته شده است نشستی میان وزرای اطلاعات کشورهای عضو در جزیرهای در ونزوئلا برگزار گردد و قرار است آژانسی با نام آژانس جنوب تاسیس شود.
این آژانس میتواند نقش بسیار خوبی در مقابل آژانسهای خبری آمریکایی داشته باشد؛ زیرا همان طور که میدانید آژانسهای خبری آمریکا، اخبار جهان را هرطور که به نفع آنها باشد، منعکس میکنند که در همین زمینه میتوانیم به اخبار منتشر شده در خصوص برنامه هستهای ایران یا 5 کوبایی در بند ایالات متحده اشاره کنیم. آژانس مطبوعاتی جنوب که قرار است بزودی تاسیس شود میتواند اطلاعات حقیقی را در اختیار مردم جهان قرار دهد.
ایران متقاضی عضویت در شورای امنیت است و تاکنون بعضی کشورها از این مساله حمایت کردهاند. موضع کشور کوبا در این خصوص چیست؟
کوبا در حال حاضر ریاست جنبش عدم تعهد را بهعهده دارد و مسلما از کشورهای عضو حمایت میکند و در این خصوص اقدامات مناسب را انجام میدهد.
کوبا سالها از سوی آمریکا مورد تحریم قرار گرفته است این تحریمها در چه زمینههایی هستند و تا چه حد بر ملت و دولت کوبا اثرگذار بوده است؟
سالهاست که آمریکا تحریمهایی را علیه کوبا اعمال کرده و این تحریمها در تمام زمینهها از جمله سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است.
آمریکا از همه جوانب به کوبا فشار وارد میکند و همین مساله باعث شده این تحریمها تاثیر مستقیمی روی اقتصاد کوبا داشته باشد.
ما حتی اجازه خرید مایحتاج خودمان را از کشورهای جهان سوم نداریم. این تحریمها یک نوع نسلکشی واقعی علیه ملت کوباست و یکی از دلایل عدم پیشرفت کوبا، اعمال این تحریمها بوده است.
ما حتی نمیتوانیم با هیچ تولیدکننده آمریکایی، روابط معمولی داشته باشیم.
ما همچنین هیچگونه دستگاه، لوازم و تجهیزات پزشکی را نیز نمیتوانیم حتی از کشورهای جهان سوم بخریم و هیچ کشتی کوبایی حق پهلوگیری در بنادر آمریکایی را ندارد.
همین تحریمها عاملی شده است تا مردم ما بیدار شوند و بتوانند به خودکفایی برسند و دولت کوبا نیز در تلاش است از طرق سیاسی و همچنین از دیگر راهها رفاه نسبی را برای ملت کوبا تامین کند و بدین ترتیب کوبا در حال سپری کردن تحریمهاست.
تحریمهای آمریکا پس از انقلاب کوبا همواره علیه کشور ما اعمال شده است و از جمله تلاشهای آمریکا برای افزایش این تحریمها میتوان به قانون هلمز برتون اشاره کرد که آمریکاییها در یکی از تبصرههای آن بوضوح بر ضرورت اعمال تحریمها علیه کوبا تاکید کردهاند.
با کنار رفتن فیدل کاسترو از قدرت، برادر وی رائول کاسترو ریاست جمهوری کوبا را به عهده گرفته است.
روابط جمهوری اسلامی ایران و کشورهای آمریکای لاتین در دوره ریاست جمهوری محمود احمدینژاد به طور چشمگیری افزایش یافته است. این روابط تا چه حد میتواند در مقابله با سیاستهای آمریکا کارگر افتد و چه بسترهایی برای افزایش این ارتباطات وجود دارد؟
با توجه به اشتراکات ایران و کشورهای آمریکای لاتین در سیاستهای ضدامپریالیستی، شاهد روابط خوبی میان این کشورها هستیم. حتی کشورهای آمریکای لاتین و ایران میتوانند در کنار دیگر کشورها، اتحاد خوبی علیه آمریکا تشکیل دهند.
دولتمردان آمریکا به دنبال اعمال فشارهای خود بر سراسر جهان هستند اما باتوجه به اتحادی که میان کشورهای لاتین و ایران وجود دارد میتوانیم به نتیجه مطلوب برسیم و اتحاد تمام کشورهای جهان که ضد امپریالیست هستند، میتواند بر سیاستهای آمریکا تاثیرگذار باشد.
کشورهای آمریکای لاتین و ایران میتوانند در زمینههای اقتصادی، بازرگانی و فرهنگی روابط خود را گسترش دهند، همچنین علاقه فراوانی میان ایران و آمریکای لاتین برای شناسایی ظرفیتهای یکدیگر برای افزایش روابط وجود دارد.
زندان معروف گوانتانامو در منطقهای متعلق به کشور کوبا قرار دارد، اما در اجاره آمریکاست. واکنش دولت کوبا درخصوص جنایاتی که در این منطقه میشود، چیست؟
زندان گوانتانامو محصول یکسری از فعالیتهای آمریکاست که از اوایل سال 1900 برخلاف میل باطنی ملت کوبا آغاز شد. در آن زمان آمریکا این منطقه را که سرشار از معادن غنی زغالسنگ است با هدف استخراج و بهرهبرداری از این معادن اجاره کرد. ایالات متحده کمکم از این محل برای عبور سربازان و ناوگانهای آمریکایی نیز در کنار بهرهبرداری از معادن، استفاده کرد که البته این مساله نیز برخلاف میل ملت کوبا بود.
این سرزمین متعلق به ملت کوبا و کشور کوباست و ما بارها اعتراض خودمان را نسبت به حضور آمریکا در این منطقه اعلام کردهایم. در منطقه گوانتانامو هیچ یک از قوانین کوبا اجرا نمیشود و ما شاهدیم در این منطقه اعمال ضد حقوق بشر از طریق دولتمردان آمریکایی در حال اجراست.
آیا آمریکا بابت حضور در این سرزمین به دولت کوبا مبلغی به عنوان اجاره میپردازد؟
از زمان انقلاب کوبا به بعد، سالهاست که هیچ مبلغی از سوی آمریکا به کوبا پرداخت نشده است و ما در تلاشیم خاک خودمان را از ایالات متحده پس بگیریم. ملت کوبا پس از انقلاب هرگز اجازه نمیدهد هیچ یک از مناطق سرزمینش به این شکل درآید.
تاکنون چه اقداماتی برای بازپسگیری این منطقه انجام دادهاید؟
تمام فعالیتهای ما در این مدت به صورت دیپلماتیک و سیاسی بوده است و به نظر من اتحاد بینالمللی و جهانی در این زمینه میتواند بسیار موثر باشد. در حال حاضر نیز تلاش دولت کوبا از راههای سیاسی و دیپلماتیک برای پس گرفتن منطقه گوانتانامو ادامه دارد و این کار را تا رسیدن به مقصود ادامه میدهیم.
شما به حضور 5 کوبایی در بند ایالات متحده اشاره کردید، جرم این افراد چیست؟
جرم واقعی این افراد این است که از حقوق کوبا و مردم سرزمینشان دفاع کردهاند.
ایالات متحده این 5 نفر را 10 سال پیش به اتهام جاسوسی و اعمال تروریستی در فلوریدای جنوبی دستگیر کرد. این 5 تبعه کوبایی در حالی با اتهامات بیاساس دستگیر شدهاند که آمریکا در قبال اعمال تروریستی واقعی، هیچ واکنشی نشان نمیدهد و از آنها حمایت میکند.
از جمله این اعمال تروریستی که از سوی خود آمریکا هدایت شد بمبگذاری در یک هواپیمای کوبایی بود که 73 نفر در این حادثه کشته شدند و همچنین در یک عملیات تروریستی دیگر در هتلی در کوبا یک ایتالیایی کشته شد.
عامل تمامی این فجایع را میتوانید در ایالات متحده پیدا کنید. لوئیس پومسادا، همان تروریستی است که عامل اصلی این دو جنایت بود و اکنون نام او در هیچ زندانی یافت نمیشود.
آخرین وضعیت این 5 نفر چگونه است؟
روز دوم ماه سپتامبر (12 شهریور) فرجامخواهی برای کاهش حکم این 5 نفر رد شد.
مجازات 2 نفر از آنها با نامهای رنه و جراردو کاهش یافته، اما 3 نفر دیگر با نامهای آنتونیو، فرناندو و رامون به زندانی جدید در میامی فرستاده شدهاند.
این 5 نفر علاوه بر سانسورهای خبری وسیعی که علیه آنها اعمال میشود، حتی نمیتوانند با اعضای خانواده خود دیدار کنند و دولت آمریکا به اعضای خانواده آنها ویزا نمیدهد. اول دسامبر (11آذرماه) قرار است دادگاه دیگری برای این 5 نفر تشکیل شود و ما میکوشیم با توسل به تمام مراجع قانونی، محکومیت آنها را کاهش دهیم.
12 سپتامبر، دهمین سالگرد اسارت این افراد بود و ما درباره این 5 نفر بروشنی شاهدیم که دستگاه قضایی آمریکا به صورت ناعادلانهای، حقوق بشر را زیرپا گذاشته است.
خط سیر سیاسی کشور کوبا با رئیسجمهور جدید به چه شکلی ادامه خواهد یافت؟
در کوبا بیشتر از یک راه و یک مسیر وجود ندارد. ما همیشه از حزبی پیروی میکنیم که تفکرات فیدل در آنجا نقش دارد. انقلاب ما یکی است و هیچ تفاوتی وجود ندارد و ما به صورت مداوم در حال رسیدن به خواستههایمان هستیم.
گذری بر انقلاب کوبا
نقطه آغازین انقلاب کوبا، 26 جولای 1953 است؛ روزی که یک گروه یکصد نفری از چریکهای مسلح به یک پادگان نظامی در سانتیاگوی کوبا حمله کردند. طی این حمله بیشتر این چریکها کشته شدند. از چریکهای باقیمانده این مبارزان میتوان به فیدل کاسترو، رهبر سابق و برادرش رائول کاسترو رهبر فعلی کوبا که بعدها دستگیر شدند، اشاره کرد.
فیدل کاسترو پس از دستگیری در یک محاکمه سیاسی حدود 4 ساعت از خود دفاع کرد و دفاع خود را با این جمله پایان داد: مرا محکوم کنید، مهم نیست. تاریخ مرا تبرئه خواهد کرد. پس از این محاکمه، فیدل کاسترو به 15 سال زندان و رائول کاسترو نیز به 13سال زندان محکوم شد.
در سال 1995 به دلیل فشارهای رهبران مدنی به این ژنرال مخالف، باتیستا تمامی زندانیان سیاسی را آزاد کرد که در میان آزاد شدگان چریکهای مبارزی که به پایگاه نظامی در سانتیاگوی کوبا حمله کرده بودند نیز دیده میشدند.
پس از این اقدام، برادران کاسترو به مکزیک تبعید شدند. برادران کاسترو در مکزیک توانستند کوبایی های تبعیدی را در مبارزه در راستای انقلاب کوبا برای سرنگونی باتیستا گردهم بیاورند. این گروه در مکزیک تحت رهبری فیدل کاسترو آموزش دیدند و در نوامبر 1956 در یک قایق بادبانی با نام گرانما به کوبا بازگشتند.
باتیستا ساعت 2 صبح اول ژانویه 1959 از هاوانا گریخت و یک شورای رهبری نظامی جایگزین وی شد. در ماه جولای، 1959 رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا به رئیس جمهور وقت آمریکا پیشنهاد کرد دستور حمله به کوبا را صادر کند. اما این حمله در کمتر از 72 ساعت ناکام ماند و آمریکا نیز سرافکنده شد.
یک سال بعد کاسترو گفت: این انقلاب ضد امپریالیستی، سوسیالیستی میتواند یک انقلاب باشد، چون فقط یک انقلاب وجود دارد. آمریکا از هر وسیلهای برای مقابله با انقلاب کوبا استفاده کرده که شامل تحریمهای اقتصادی علیه هاوانا و تلاش برای قتل فیدل کاسترو بوده است. هم اکنون نیز آمریکا میکوشد دموکراسی مورد نظرخود را در کوبا ایجاد کند که تاکنون ناموفق بوده است.
حسین نیکپور
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
دکتر حسن سبحانی، استاد دانشگاه تهران در گفتوگو با روزنامه«جامجم» مطرح کرد
عضو شورای خانواده و زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفتوگو با «جام جم» مطرح کرد
در گفتوگو با گردآورنده کتاب «قصه جریحهدار شد» مطرح شد