چطور به اقدام ضدایرانی آژانس پاسخ بدهیم؟

بنا بر شواهد و اخبار منتشره، احتمالا در جلسه‌ پیش‌روی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، یک قطعنامه ضدایرانی به تصویب خواهد رسید. آژانس و رئیس آرژانتینی آن یعنی رافائل گروسی را می‌توان یکی از ستون‌های طراحی عملیات نظامی اسرائیل و آمریکا علیه ایران دانست‌؛ نهادی که قرار بود مانع از گسترش تسلیحات اتمی در جهان شود اما حالا تبدیل به بازوی یک واحد سیاسی اتمی علیه یک واحد سیاسی غیراتمی شده است. 
کد خبر: ۱۵۲۸۵۷۷
نویسنده دکتر مهدی خانعلی‌زاده | استاد روابط بین‌الملل

بنا بر معاهده منع اشاعه هسته‌ای یا همان NPT که آژانس برای پیگیری و اجرایی کردن آن فعالیت می‌کند، کشور‌های هسته‌ای متعهد می‌شوند از انتقال سلاح هسته‌ای به سایر کشور‌ها یا کمک به آنها در زمینه دستیابی به این سلاح‌ها خودداری کنند. طبق ماده دو معاهده، کشور‌های غیرهسته‌ای متعهد می‌شوند دنبال سلاح اتمی نباشند.  
طبق ماده سه معاهده کشور‌های غیرهسته‌ای متعهد می‌شوند تجهیزات هسته‌ای صلح‌آمیز خود را با امضای قراردادی تحت پادمان آژانس قرار دهند. طبق ماده چهار، حق لاینفک کشور‌های عضو برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای به رسمیت شناخته شده و نباید هیچ محدودیت و خللی بر این حق وارد آید.  
طبق ماده شش معاهده، کشور‌های هسته‌ای متعهد می‌شوند با حسن نیت، مذاکرات برای رسیدن به خلع سلاح هسته‌ای را در اسرع وقت دنبال کنند. ماده ۱۰ معاهده نیز مقرر می‌دارد در صورت به خطر افتادن منافع عالیه یک کشور پس از طی مراحلی از جمله اعلام این موضوع به شورای امنیت، با ذکر وقایعی که سبب شده منافع عالی آن کشور به خطر بیفتد، آن کشور می‌تواند از معاهده خارج شود.  
اقدامات آژانس در یک سال گذشته، مصداق عملیاتی نقض NPT بوده است و رفتار‌هایی که مدیرکل آژانس در چند ماه گذشته از خود به نمایش گذاشته، شبهات مهمی در زمینه کارآیی این نهاد بین‌المللی ایجاد کرده است. گروسی در گزارش چند هفته پیش خود، ادعا‌هایی را در قبال برنامه اتمی صلح‌آمیز ایران مطرح کرد که گرچه چند روز بعد از آغاز جنگ اسرائیل علیه ایران، از سوی خود او تکذیب شد، اما همان گزارش به‌عنوان یکی از دستمایه‌های تجاوز اسرائیل مورد استفاده قرار گرفت. گروسی همچنین با وجود انجام حملات چندین باره اسرائیل به سایت‌های هسته‌ای ایران و همچنین بمباران تأسیسات اتمی ایران توسط ایالات متحده، حاضر به موضع‌گیری علیه این اقدامات نشده است.  
اتخاذ راهبرد «ابهام هسته‌ای» می‌تواند در همین ایام در دستورکار کشورمان قرار گیرد.  
تمام نظریه پردازان روابط بین‌الملل به این موضوع توجه و اشاره دارند که امکان حل و فصل اختلافات و منازعات در شرایطی به وجود می‌آید که شکل خاصی از موازنه در دستور کار قرار گیرد.  
موازنه را می‌توان در زمره نشانه‌هایی از کنش همکاری جویانه بازیگران در شرایط تهدید و بحران دانست. ایران برای عبور از فضای پرآشوب و بحران زده منطقه‌ای تلاش دارد از سازوکار‌های کنش متوازن، الگوی همکاری‌جویانه و عملگرایی راهبردی برای حل همه جانبه و فراگیر اختلافات و ابهامات استفاده کند.  
سازمان انرژی اتمی کشورمان باید به صورت رسمی و در نامه‌ای به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اعلام کند که ذخایر مواد غنی‌شده ایران حفظ شده و در مکان مشخصی قرار دارد که به دلیل رفتار‌های سیاسی و ضدمنافع ملی ایران از سوی آژانس، میزان و مکان آن اعلام نخواهد شد؛ یعنی ایران بدون اعلام موضع سیاسی در قبال معاهده NPT، به صورت عملیاتی و ابهام‌آمیز، اجرای آن را تعلیق کند. این راهبرد که در ادبیات روابط بین‌الملل، ابهام هسته‌ای نام دارد، سال‌هاست از سوی اسرائیل مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ یعنی بدون اعلام دارا بودن تسلیحات اتمی، اطلاعات شفافی در اختیار آژانس قرار نمی‌دهد تا مشخص شود وضعیت اتمی رژیم در چه شرایطی قرار دارد.  
با توجه به عدم رعایت مفاد مندرج در معاهده NPT از سوی مدیرکل آژانس و اقدامات مخرب او علیه ایران، لازم است تا با اتخاذ راهبرد ابهام هسته‌ای، زمینه برای اعمال فشار به گروسی و معرفی او به‌عنوان یکی از عوامل اصلی شکل‌گیری جنگ در غرب آسیا فراهم شود.

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها