انگور ناب، مهمان سفره‌های جهانی

به گزارش جام‌جم‌آنلاین از ایرنا، رقص خوشه‌های زرد، سبز و سیاه انگور در باغ‌ها و حاشیه شهر‌ها و جاده‌ها، مردم و گردشگران را مجذوب خود می‌کند.

طعم شیرین و دلچسب این انگورها، خاطره‌ای ماندگار در ذهن آن‌ها حک می‌کند؛ انگور همواره به عنوان "زرین شیراز" شناخته می‌شود و با آغاز فصل برداشت، خوشه‌های پربار این میوه بهشتی، در پیشخوان میوه‌فروشی‌ها و سبد خانواده‌ها خودنمایی می‌کند.

قلب طلایی تاکستان‌های ایران کجاست؟
شهرستان‌های آباده، اقلید، استهبان، بوانات، پاسارگاد، جهرم، خرم‌بید، داراب، سپیدان، شیراز، فیروزآباد، کازرون، کوار، نی‌ریز و ممسنی، عمده تولیدکنندگان انگور در فارس هستند.

انگور در این مناطق به شکل دیم و آبی و با رقم‌های کشمشی، بیدانه، عسکری، رطبی، ریش‌بابا و یاقوتی کشت می‌شود؛ انگور فارس علاوه بر تامین نیاز داخلی کشور، راهی بازار کشور‌های حاشیه خلیج فارس و برخی کشور‌های اروپایی می‌شود.

دلالی، شغلی بدون سرمایه در تاکستان‌ها
بیژن زارع، کشاورز روستای گلیله در ممسنی، می‌گوید: بیش از هشت هکتار باغ انگور دارم، اما ما کشاورزان در بازاریابی محصولمان مشکل داریم و مجبوریم محصول را فله‌ای بفروشیم.

به گفته او حتی در تامین سبد و بسته‌بندی مناسب مشکل حادی وجود دارد و نتیجه یکسال زحمت را مجبوریم در گونی بریزیم و به صورت غوره به دلال بفروشیم تا سود اندکی به ما برسد.

این کشاورز ادامه می‌دهد: با آغاز برداشت، دلالان به روستا هجوم می‌آورند و با پیشنهاد قیمت‌های پایین، بازار را خراب می‌کنند؛ ما مجبوریم محصول را به آن‌ها بفروشیم، چون ماندن بیش از حد محصول روی درخت، باعث خرابی آن می‌شود.

همسر وی که در کار باغبانی کمک حال است، اضافه می‌کند: دولت باید بر بازار انگور استان نظارت کند یا تعاونی‌هایی در روستا‌ها تشکیل دهد تا ما دچار ضرر نشویم.

زارع به معضلی دیگر اشاره می‌کند و می‌گوید: هجوم موش‌ها به باغات در سال‌های اخیر، کیفیت محصول را پایین آورده و حتی باعث خشک‌شدن درختان شده است؛ ما هرسال مجبوریم برای مقابله با آفات از گوگرد استفاده کنیم که این هم بر کیفیت انگور اثر منفی می‌گذارد؛ نیاز است کارشناسان جهاد کشاورزی، سموم و کود‌های مناسب‌تری را به ما معرفی کنند.

زخم عمیق نبود کارخانه؛ اتلاف محصول در راه بازار
محمدی، کشاورزی از شهرستان بوانات، درد مشترک دیگر را فریاد می‌زند و عمده‌ترین مشکل ما، نبود کارخانه صنعتی فرآوری کشمش در سطح شهرستان و استان است؛ همین نبود، باعث می‌شود محصولاتمان به روش سنتی فرآوری شوند؛ مقدار زیادی از محصولات ما در مسیر رسیدن به کارخانه‌های بسته‌بندی دورتر، خراب و از بین می‌روند.

غفلت از زنجیره ارزش انگور
امیر حیدری، کارشناس حوزه جهاد کشاورزی، با تایید مشکلات می‌گوید: ارتباط مطلوبی بین صنعت و کشاورزی، به‌ویژه در باغات انگور فارس، وجود ندارد و در این زمینه غفلت شده است؛ این درحالی است که اقتصاد فارس به کشاورزی وابسته است و بهبود درآمد کشاورزان، اقتصاد استان را متحول می‌کند.

وی تاکید می‌کند: فارس قطب تولید انگور است، اما واسطه‌ها در نبود صنایع تبدیلی، با خرید محصول، سود سرشاری می‌برند و باغداران ناراضی بازمی‌گردند؛ کشاورزان با بازار‌های هدف آشنا نیستند و برای تامین هزینه‌ها، ناچارند محصول را به دلالان بفروشند؛ این موضوع نیاز به برنامه‌ریزی بهتر و بازاریابی حرفه‌ای را فریاد می‌زند.

فارس طلایه‌دار انگور ایران با فرصت‌های طلایی
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی فارس، به فرصت‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: این استان مقام اول سطح و تولید انگور کشور را دارد؛ وجود تاکستان‌های دیم، تنوع اقلیمی کم‌نظیر (گرمسیری، نیمه‌گرمسیری و سردسیری)، نیرو‌های متخصص اجرایی و تحقیقاتی و کشاورزان پیشرو، از مزیت‌های بزرگ ماست.

چالش‌های پیش روی طلای سرخ
ابوالفضل زمانی‌فرد، چالش‌ها را نیز برمی‌شمارد و بیان می‌کند: تولید انگور تازه‌خوری بیش از نیاز مصرف، مهم‌ترین چالش است؛ نبود تناسب زیرساخت‌های فرآوری و صنایع جانبی با حجم تولید، افت قیمت در اوج برداشت (بخصوص در سال‌های پربار)، کاهش منابع آب، نبود زیرساخت‌ها و ضوابط کارآمد صادراتی، بسته‌بندی‌های نامناسب و کم‌تنوع و ناکافی‌بودن اعتبارات برای توسعه ارقام جدید و روش‌های نوین پرورش، همگی سنگ‌اندازی‌های جدی بر سر راه کشاورزان هستند.

تعاونی‌ها، راه نجات باغداران از چنبره دلالان
وی، در بحث دلالان راهکار ارایه می‌دهد و می‌گوید: تشکیل تعاونی‌های محلی توسط باغداران، کلید طلایی مقابله با دلالان است؛ اگر کشاورزان هر منطقه دور هم جمع شوند و تعاونی تاسیس کنند، قیمت‌گذاری عادلانه‌تر شکل می‌گیرد و دست دلالان از بازار انگور استان کوتاه می‌شود.

به گفته مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی فارس، تاکنون دوره‌های متعددی در شهرستان‌های مختلف برای توانمندسازی کشاورزان برگزار شده است، اما چالش اصلی، نبود صنایع تبدیلی کافی است که همچنان زخمی عمیق بر پیکر باغات فارس است؛ سرمایه‌گذاران باید در این حوزه پیشگام شوند تا بازار این محصول رونق واقعی بگیرد.

۴۶۴ هزار تن انگور در ۴۷ هزار هکتار
رئیس سازمان جهاد کشاورزی فارس، نیز در این زمینه می‌گوید: برداشت انگور از قریب به ۴۷ هزار هکتار (۲۲ هزار و ۶۵۰ هکتار دیم و ۲۴ هزار هکتار آبی) انجام می‌شود؛ فارس با تولید سالانه ۴۶۴ هزار و ۵۰۰ تن، رتبه اول کشور را دارد؛ نوبرانه رقم یاقوتی از خرداد و برداشت تا پایان مهر ادامه دارد.

مجتبی دهقان‌پور، تصریح می‌کند: کوار، فیروزآباد و بوانات بالاترین تولید و سپیدان، ممسنی و داراب وسیع‌ترین باغات دیم را دارند؛ ارقام اصلی شامل ریش‌بابا، رطبی، عسکری، بیدانه، کشمشی و یاقوتی است.

وی می‌گوید: انگور فارس راهی بازار کشور‌های حاشیه خلیج فارس و اروپا می‌شود؛ جشنواره انگور نیز در شهریورماه در شیراز با همکاری دستگاه‌های مختلف و بخش خصوصی برگزار خواهد شد تا شکوه این محصول بهشتی بیش از پیش نمایان شود.