طبق اعلام رسمی، سردار محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، سردارحسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، سردارامیرعلی حاجیزاده فرمانده هوافضای سپاه پاسداران، سردار غلامعلی رشید فرمانده قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا، سردار داوود شیخیان فرمانده پدافند هوایی نیروی هوافضای سپاه پاسداران، سردار محرابی معاون اطلاعات ستاد کل نیروهای مسلح و سردار مهدی ربانی معاون عملیات ستادکل نیروهای مسلح مظلومانه به درجه رفیع شهادت نایل شدند.همچنین در این عملیات تجاوزکارانه، محمدمهدی طهرانچی، فریدون عباسی، سیدامیرحسین فقهی، عبدالحمید مینوچهر، احمدرضا ذوالفقاری داریانی، اکبر مطلبیزاده، سعید برجی، علی بکاییکریمی و منصور عسگری، از دانشمندان هستهای کشور به شهادت رسیدند.در ادامه بهطورخلاصه به زندگینامه شهدا پرداخته میشود.
شهید سپهبد محمد باقری؛ ژنرال ساکت اما راهبردی
او نماد عقلانیت نظامی جمهوری اسلامی بود؛ آرام، خوشفکر، استوار، کمحرف و پرکار. اگر شهید حسن باقری، برادر بزرگترش، طراح اطلاعات جنگ در دهه ۶۰ بود، محمد باقری معمار سامانه اطلاعات رزمی در دوران جنگ ترکیبی قرن ۲۱ شد. سالها در سایه بود اما سایهای از جنس امنیت. در سالهایی که «دفاع» در ایران، فقط حفظ مرزها قلمداد نمیشد بلکه بازتعریف بازدارندگی در برابر تهدیدات ناهمگون بود، محمد باقری با ساختاردهی به فرماندهی ستادکل نیروهای مسلح، به ستون فقرات امنیت ملی ایران بدل شد.از مهندسی جنگ در سوریه و عراق گرفته، تا دکترین مقابله با رژیمصهیونیستی در مدیترانهشرقی باقری مشغول طراحی راهبردهای نظامی ایران بود. او همان کسی بود که میدانست در عصر پهپاد و سایبر، باید سپاه، ارتش، نیروی انتظامی و حتی دانشگاهها در یک منظومه امنیتی تعریف شوند. مهندسی آرام اما با مغزی در تراز ژنرالهای دوران توفان.شهادت محمد باقری، اگرچه داغی سنگین است، اما نشانهای روشن داشت از اینکه دشمن از عقل راهبردی ایران بهشدت نگران بوده است ولی اکنون صهیونیستها با تفکر شهید باقری چه خواهند کرد؟
شهید سپهبد حسین سلامی
شمشیر انقلاب در میدان رجز و جنگ
سلامی تجسم «هجمه» بود؛ شمشیر برهنه انقلاب اسلامی که بدون لکنت، از نابودی اسرائیل میگفت. زبانش نه زبان رجز که زبان مهندسی اراده بود. در دوره فرماندهی او، نیروی هوافضای سپاه از قدرت دفاعی به قدرت بازدارنده و سپس به بازوی هجومی بدل شد. شلیک به عینالاسد، ساقطکردن پهپاد گلوبال هاوک، حملات دقیق به مقر صهیونیستها در اربیل و جولان، همگی بهنوعی در دوره او یا با اثر راهبردی مستقیم او رقم خورد. سلامی، بیش از هر فرمانده دیگری، پیام «جهانی بودن مقاومت» را به ادبیات رسمی سپاه تزریق کرد. او آنچنان «جهاننگر» بود که با وجود تخصص مکانیک، ژئوپلیتیک را بهتر از هر دیپلمات و تحلیلگر غربی میفهمید. حالا شهادتش، همچون موشکهای نقطهزن سپاه، حامل یک پیام نقطهزن است: اراده ایرانی هر روز را برای صهیونیستها سیاه خواهد کرد.
شهید سپهبد غلامعلی رشید
مغز ترکیبی نبردهای آینده
رشید، در سکوتش خطرناک بود. نه آنکه خاموش باشد، بلکه آنکه صدایش فقط در اتاقهای فوقسری شنیده میشد. او نماینده تفکری بود که فرماندهی را «مرکزی، راهبردی و یکپارچه» میخواست. او مغز دکترین دفاعی یکپارچه جبهه مقاومت بود.وقتی رشید از تهدید اسرائیل حرف میزد، منظورش فقط حمله موشکی نبود؛ او از حمله اطلاعاتی، عملیات سایبری، نفوذ اجتماعی و حتی مهندسی ذهنی سخن میگفت.در قرارگاه خاتمالانبیا، او نهفقط هماهنگکننده ارتش و سپاه، بلکه طراح «ادغام راهبردی» میان قدرت نظامی و قدرت نرم بود. با شهید سلیمانی در میدان، با شهید فخریزاده در علم و با شهید حجازی در ساختار، یک جبهه متحد ساخته بود که در آن، تهران و بیروت و دمشق و بغداد و صنعا در یک پلان طراحی میشدند.رشید خاموش، آنچنان دقیق بود که اگر یک عملیات در دیرالزور به خطا میرفت، فرمانده میخواست نظر او را بشنود.شهادت غلامعلی رشید، یعنی دشمن آنقدر به وحشت افتاده که حالا «مغزها» را میزند. وقتی دشمن به فاز بهشهادترساندن فرماندهان رسیده، یعنی همه سلاحهایش تهی شده است. اما حالا تربیتیافتگان مکتب این فرماندهان همین مسیر را در پی خواهند گرفت.
شهید سردار امیرعلی حاجیزاده
از آسمان مقاومت تا افق بازدارندگی
فرماندهای که آسمان ایران را به دژ نفوذناپذیر بدل کرد، سرانجام در میانه نبردی نابرابر، به آسمانها پر کشید. سردار سرلشکر پاسدار امیرعلی حاجیزاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه، نهتنها از پیشتازان توسعه بازدارندگی موشکی ایران، که نماد تفکر انقلابی در معماری قدرت دفاعی جمهوری اسلامی بود. با شهادت او، صفحهای مهم از تاریخ مقاومت و فناوری دفاعی ایران ورق خورد اما این پایان نبود؛ چرا که مکتب حاجیزاده، امروز در جوانان مومن و متخصص ایرانی ادامه دارد.حاجیزاده متولد نهم اسفند ۱۳۴۰ در تهران؛ اصالتی کرجی داشت و جوانیاش را با آتش جنگ تحمیلی آزمود. در ۱۹سالگی وارد جبهه شد و بهعنوان تکتیرانداز، حضوری مؤثر در عملیاتهای بزرگ مانند والفجر۸، کربلای ۴ و ۵ داشت. او از همان سالها با فرماندهانی چون شهید طهرانیمقدم همراه شد و این دوستی، سرآغاز ورودی عمیق او به دنیای موشکی بود؛ دنیایی که قرار بود سرنوشت آینده ایران را تغییر دهد.با پایان جنگ، حاجیزاده به حوزه موشکی سپاه رفت؛ شاگرد ممتاز طهرانیمقدم شد و در حساسترین پروژهها نقش گرفت. در سال ۱۳۸۸ با حکم رهبرمعظمانقلاب به فرماندهی نیروی تازهتأسیس هوافضای سپاه منصوب شد؛ سمتی که آن را به موتور اصلی بازدارندگی ایران بدل کرد. تحت رهبری او، پروژههای عظیمی چون توسعه موشکهای نقطهزن، سامانههای پدافندی و یگانهای پهپادی جهش یافتند. او بارها گفت: «ما دفاع را با منطق عقل، ولی با روحیه عاشورا میسازیم.» در دوران فرماندهی حاجیزاده، نیروی هوافضا نقش کلیدی در تحولات منطقه ایفا کرد. حمله موشکی به مواضع داعش در دیرالزور (عملیات لیلهالقدر ۱۳۹۶)، پاسخ به تروریستهای مریوان، انهدام پهپاد آمریکایی گلوبال هاوک در خرداد ۱۳۹۸، حمله موشکی به پایگاه عینالاسد پس از شهادت سردار سلیمانی، همگی نشان از رویکرد بازدارندگی فعال حاجیزاده داشت؛ رویکردی که براساس پاسخ سریع، دقیق و با اتکا به قدرت بومی شکل گرفته بود.روز جمعه ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، در حمله هوایی رژیمصهیونیستی به یکی از مراکز نظامی کشور، حاجیزاده همراه جمعی از فرماندهان هوافضا به شهادت رسید. این ترور، پاسخی بود به ضرباتی که او طی سالها به هیمنه پوشالی صهیونیستها وارد کرد. رهبر معظم انقلاب در پیام تسلیت خود، این جنایت را نشانه استیصال دشمن دانست و تاکید کرد: «دست قدرتمند نیروهای مسلح انتقام این خونها را خواهد گرفت.»
شهید سردار داوود شیخیان؛ سپر آسمان وطن
در قلب سامانههای پدافندی کشور، مردی ایستاده بود که صدای آرامش را از سکوت سامانههای راداری بیرون میکشید. سردار شهید داوود شیخیان، فرمانده پدافند هوایی نیروی هوافضای سپاه، ازجمله فرماندهانی بود که در سالهای اخیر، در سکوت و دقت، خطوط دفاعی آسمان ایران را بازطراحی کرد. شهادت او در کنار حاجیزاده، پیام روشنی بود که: صهیونیستها فرماندهان کلیدی بازدارندگی ایران را هدف گرفتند، اما «دانش» را نمیتوان ترور کرد.سردار شیخیان از چهرههای کمتر رسانهای اما بسیار راهبردی نیروی هوافضای سپاه بود. او سالها بهعنوان جانشین معاون عملیات در این نیرو فعالیت کرد و سپس مسئولیت فرماندهی پدافند هوایی را برعهده گرفت. او نهتنها از طراحان کلیدی رزمایشهای پدافندی، بلکه از سخنگویان اصلی ارتقای قدرت راداری و سامانههای بومی بود. شیخیان بر این باور بود: «ایران در حوزه پدافند، نیازمند خرید خارجی نیست؛ ما خودمان قدرت اول منطقه هستیم.»
در برنامهریزی و اجرای رزمایشهایی مانند «حریم ولایت»، سامانههایی چون ۹ دی، دزفول، سوم خرداد و طبس، زیر نظر سردار شیخیان مورد آزمون عملی قرار گرفتند. او بارها در رسانهها تاکید کرد که سامانههای بومی ایران توان رهگیری و انهدام جنگندههای رادارگریز همچون F-۲۲ و F-۳۵ را دارند. در رزمایشهای اخیر، عملکرد این سامانهها حتی مورد توجه تحلیلگران خارجی قرار گرفت.در حمله اخیر رژیم صهیونیستی، سردار شیخیان در کنار شهید حاجیزاده، در مقر اصلی فرماندهی هوافضا حضور داشت.
سردار غلامرضا محرابی
چهره ناشناخته اطلاعاتی
در میان شهدای عالیرتبه حمله صهیونیستی ۲۴ خرداد ۱۴۰۴، نام یکی از فرماندهان کمتر دیدهشده اما بسیار تأثیرگذار در عرصه امنیت ملی ایران بیش از دیگران توجه تحلیلگران را جلب کرد: سردار غلامرضا محرابی، معاون اطلاعات و امنیت ستاد کل نیروهای مسلح، که همراه با جمعی از همرزمانش به فیض شهادت نایل شد. سردار محرابی از فرماندهان جبهه دفاعمقدس بود؛ مردی که با میدان آشنا بود اما انتخابش برای مسئولیتهای اطلاعاتی، به خاطر توان تحلیلی و راهبردیاش بود. او از نسل نخبگانی بود که جنگ را صرفا با تفنگ نمیدید، بلکه با ذهن و دانش آن را هدایت میکرد.او بهعنوان معاون اطلاعات ستادکل، از عناصر کلیدی طراحی سیاستهای دفاعی، رصد تهدیدات فرامنطقهای و توسعه ساختارهای اطلاعاتی نیروهای مسلح بود.سردار محرابی در نشستهای تخصصی بارها بر اهمیت «سطح عملیات» بهعنوان مفهوم بومی در نظریههای جنگ تأکید کرده بود. محرابی همچنین در کنار سرلشکر باقری، یکی از طراحان اصلی گسترش همکاریهای دفاعی ایران با چین بود. در سفر تاریخی سال ۱۳۹۸ به پکن، او بهعنوان مغز اطلاعاتی هیأت ایرانی در نشستهای فشرده با ارتش چین حضور داشت. او نقش ویژهای در تقویت دکترین امنیت آسیایی داشت؛ ایدهای که بر پایه همکاری قدرتهای مستقل برای مهار تهدیدات مشترک طراحی شده بود.
سردار شهید مهدی ربانی
معمار عملیاتهای بزرگ
در فهرست شهدای والامقام حمله هوایی اخیر رژیم صهیونیستی، نامی ثبت شد که برای اهل میدان آشنا بود: سردار مهدی ربانی، معاون عملیات ستاد کل نیروهای مسلح که همراه همسر و فرزندانش به شهادت رسید.سردار ربانی از سرداران میداندیده دفاعمقدس بود. فعالیت نظامیاش را در جنگ آغاز کرد و بهسرعت در میان فرماندهان میدانی شناخته شد. از میانه دهه ۷۰ تا سال ۱۳۸۰ فرمانده قرارگاه نجف اشرف بود. سپس هدایت قرارگاه ثامنالائمه و لشکر ۵ نصر را همزمان برعهده داشت. فرماندهای که با نیروهایش نفس به نفس بود، نه پشت میز.یکی از دورههای مهم خدمت او، جانشینی در قرارگاه ثارالله تهران (۱۳۸۴ تا ۱۳۹۱) بود. این قرارگاه مسئولیت امنیت پایتخت را دارد.از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵، او معاون عملیات سپاه بود و سپس بهعنوان معاون عملیات ستاد کل نیروهای مسلح منصوب شد. در این جایگاه، او فرماندهی عالی رزمایشهای سراسری، ارزیابی طرحهای دفاعی و هدایت عملیاتهای امنیتی در مرزها و جبهه مقاومت را برعهده داشت.شهادت سردار ربانی بهعنوان یک فرمانده به تنهایی صورت نپذیرفت؛ او همراه خانوادهاش هدف قرار گرفت. این تصویر از شهادت، تصویر خانوادهای است که با هم در راه خداوند رفتند؛ مانند بسیاری از شهدای صدر اسلام.