تقلای چندجانبه آمریکا برای مهار چین

این برنامه شامل مباحث ژئوپلیتیک مانند بحران سازی در تایوان و ممانعت از حمایت چینی‌ها از روسیه، همچنین حوزه‌های اقتصادی ازجمله تحریم‌هاعلیه شرکت‌های چینی به بهانه همکاری با ایران، روسیه و کره‌شمالی و فناوری پیشرفته مانند ساخت تراشه‌ها می‌شود. در این مجال کوتاه به حوزه امنیتی به‌ویژه چالش تایوان و همزمان حمایت از روسیه و همچنین چالش فضایی میان این دو ابرقدرت خواهیم پرداخت.پنتاگون روز جمعه اعلام کرد که آمریکا یک بسته فروش تسلیحاتی بالقوه به ارزش دومیلیارد دلار به چین‌تایپه (تایوان) را تصویب کرده است. این بسته شامل تحویل یک سامانه موشکی پیشرفته دفاع هوایی است که در اوکراین آزمایش شده؛ هرچند که این فروش به تصویب نهایی کنگره در مورد سامانه‌های موشکی و راداری بستگی دارد. بااین‌حال، تجربه‌های پیشین نشان می‌دهد که فضای کنگره به‌شدت تحت تأثیر گفتمان چین‌ستیز قرار دارد و بنابراین احتمال تصویب این فروش بالاست.لابی ضدچینی آمریکا مدت هاست در حال ایجاد فضاسازی مبنی بر این‌که ممکن است چین از مشغولیت آمریکا در اوکراین و غرب‌آسیا استفاده کرده و فرصتی برای حمله‌ای سریع به تایوان یعنی چین‌تایپه ایجاد کند و این جزیره جدایی‌طلب را به خاک خود ملحق سازد،است. این فضاسازی به نفع سیاست‌های توسعه‌طلبانه آمریکا در شرق دور است. بااین‌حال بررسی اجمالی رفتارهای آمریکا در دهه‌های گذشته به‌خوبی بیانگر تقلای واشنگتن برای بهره‌گیری از ظرفیت تایوان جهت چالش‌سازی و مهار چین است. در دهه گذشته، با نمایان شدن توانایی‌های معجزه‌آساي چین در تمامی ابعاد لازم برای تبدیل‌شدن به تنها رقیب آمریکا در سطح جهان، اهمیت تایوان برای هر دو طرف دوچندان شده است. پیش از این، آمریکایی‌ها شاید از صرفا مهارکردن چین گذر کرده بودند، اما اکنون به نظر می‌رسد که در پی ایجاد بحران در این منطقه هستند. در واقع، همان‌طور که غرب با بیش از دو دهه تلاش در اطراف روسیه توانست در نهایت در اوکراین،روس‌ها رابه اندازه‌ای تحریک کنندکه واردعملیات نظامی شوندواین امر زمینه‌ساز تحریم‌های سنگین علیه روسیه شد، وجود پرونده‌ای مشابه در شرق دور برای چین بسیار وسوسه‌کننده به نظر می‌رسد.فلسفه کمک دلسوزانه دومیلیارد دلاری آمریکا به این جزیره کوچک که تحت کنترل جدایی‌طلبان است،به همین وسوسه محدود نمی شود. اما این بسته نظامی از دو حیث نسبت به فروش‌های پیشین تسلیحات به تایوان تحریک‌کننده‌تر است؛ این‌که اولا یک سیستم پیشرفته ضدموشکی با عنوان ناسامز را دربرمی‌گیرد وثانیا این‌که این سامانه امتحان خود را در اوکراین پس داده است.درواقع، در پس این فروش، آمریکایی‌ها امیدوارند که این پیام ضمنی را القا کنند:چین همچون روسیه،می‌تواند به‌طور بالقوه تایوان را در موقعیتی مشابه اوکراین قرار دهد. البته ممکن است این فروش را به‌عنوان انتقامی از کمک‌های چین به روسیه در جریان جنگ اوکراین در نظر گرفت. بااین‌حال، آنچه واضح است این‌‌که روسیه نمایی از چین یا به عبارت دیگر، اوکراین‌سازی تایوان، به‌عنوان توجیهی بسیار مناسب برای حضور نظامی آمریکا در اطراف چین، به‌ویژه در تنگه تایوان درمیان مدت عمل کند. 
 
واکنش چین 
گام اول چین در برابر این اقدام تحریک آمیز آمریکا طبیعتا محکومیت شدید و البته لغو گفت‌وگوهای هسته‌ای میان پکن و واشنگتن است. بااین‌حال چینی‌ها  چندان عادت به سروصداکردن ندارند و مثلا ممکن است این سیاست آمریکا را در جاهای دیگر مثلا با تسلیح بیشتر روسیه یا کمک‌های بیشتر به کره‌شمالی یا حتی نزدیک‌تر شدن به محور مقاومت با کلید ایران در عمل پاسخ دهند؛ کما این‌که در بیانیه محکومیت خود قول اقدامات متقابل را داده‌اند و از طرف دیگر سیاست تحریم شرکت‌های صادرکننده سلاح به تایوان از سوی چین چندان تاثیری بر رفتار آمریکا نداشته است. چنان‌که در ماه سپتامبری که گذشت، پکن به‌منظور انتقام از موافقت واشنگتن با فروش تجهیزات نظامی به تایوان، شرکت‌های دفاعی آمریکا را تحریم کرد.همزمان با واکنش خشم‌آلود چین، گزارش دیگری روشن ساخت که کمک‌های نظامی آمریکا تنها محدود به این محموله دومیلیارد دلاری اخیر نیست. یک منبع آگاه در صنعت تایوان به خبرگزاری بلومبرگ گفت: «وزارت دفاع تایوان، توافق‌های رسمی را با دولت آمریکا به امضا رسانده است که به آن اجازه خریداری تا یک‌هزار پهپاد تهاجمی را از شرکت‌های تولید پهپاد ارووایرونمنت و آندوریل برای مقابله با حمله احتمالی چین می‌دهد.» آن‌طور که در این گزارش آمده است، در ماه سپتامبر، مقام‌های جزیره تایوان و آمریکا «نامه پیشنهاد و پذیرش» را امضا کردند. به نظر می‌رسد که در آینده‌ای نزدیک، دو طرف احتمالا قراردادهایی را به امضا خواهند رساند که شامل تعداد دقیق پهپادها، هزینه به دلار و زمان تحویل این محموله خواهد بود.
   
چرا تایوان
ازنظرآمریکایی‌ها، تایوان تمامی قابلیت‌های لازم برای ایجاد چالش‌هایی برای چین را داراست. نخست، رسانه‌های غربی به‌طور مکرر بردموکراتیک بودن سیستم سیاسی این جزیره تأکید می‌کنند تا به این ترتیب، اقتدارگرایی نظام سیاسی چین به‌راحتی به مخاطب القا شود. در همین رابطه روزنامه انگلیسی گاردین در گزارشی درباره اقدام روز شنبه آمریکا می‌نویسد: چین در پنج سال گذشته فعالیت‌های نظامی خود را در اطراف تایوان، که به‌طور دموکراتیک اداره می‌شود و دولت آن ادعاهای حاکمیت پکن را رد می‌کند، افزایش داده است. این فعالیت‌ها شامل برگزاری دور جدیدی ازرزمایش‌های جنگی دراوایل ماه جاری نیز می‌شود.ثانیا استقرار یک سامانه راداری دفاعی در تایوان می‌تواند برای ارتش آمریکا یک لایه جدید رصد و هشدار راداری در نزدیکی چین ایجاد کند.هفته گذشته گزارشی منتشرشد مبنی براین‌که آمریکا توانایی حفاظت ازکشتی‌های خوددربرابر موشک‌های ضدکشتی هایپرسونیک چینی را ندارد و نیروی دریایی آمریکا تصمیم گرفته با استقرار سامانه پاتریوت روی ناوهای جنگی خود، این ضعف اساسی را جبران کند.

تسلط بر فضا ؛ سرنوشت جنگ‌ها
مدت‌هاست که بر همگان مشخص شده توجه آمریکا به فضا بیشتر بر پایه علوم و فناوری نیست.تسلط بر فضا در واقع سرنوشت جنگ‌ها راتعیین می‌کند.لین جیان،سخنگوی وزارت خارجه چین،روز دوشنبه دریک نشست مطبوعاتی به گزارش‌هایی‌ درباره برنامه آمریکا برای پرتاب نوع جدیدی از ماهواره‌ها درسال آینده که عمدتا برای اختلال درعملکرد ماهواره‌های چینی و روسی طراحی شده‌، واکنش نشان داد. اوتصریح کردکه چین به استفاده صلح‌آمیز از فضا پایبند بوده وبا مسابقه‌ تسلیحاتی و نظامی‌سازی فضا مخالف است. چین نه‌تنها قصد ندارد در مسابقه‌ فضایی با هیچ کشوری شرکت کند، بلکه به‌دنبال برتری فضایی نیز نیست. لین همچنین خاطرنشان کرد که درواقع آمریکا به‌روشنی فضای بیرونی را به عنوان «میدان نبرد» محسوب می‌کند و به‌طور مداوم توانایی‌های نظامی خود رادرفضا گسترش می‌دهد.دور جدید جنگ ستارگان البته این بار حول مواجهه با چین  با تشکیل نیروی فضایی مستقل در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ آغاز شد. آمریکایی‌ها معمولا اقدامات توسعه‌طلبانه خود در فضا را با توجیه سرعت پیشرفت چین دردستیابی به منابع ماه حمایت می‌کنند.با یک جست‌وجوی ساده در اینترنت تحت عنوان«Space Race»می‌توان دریافت که مسابقه‌ فضایی چگونه توسط رسانه‌های غربی توجیه می‌شود. درواقع، مالیات‌دهندگان آمریکایی باید به‌نوعی برای هزینه‌های گزاف در این حوزه توجیه شوند و چه توجیهی بهتر از پرواز اژدهای زرد برای فتح ماه.