همین امر سبب شد رکورد افزایش قیمت مسکن در کشور در دولت دوازدهم شکسته شود و بسیاری از مردم طبقات متوسط و ضعیف جامعه، خانه‌دار شدن را آرزویی دست‌نیافتنی بدانند، به‌طوری که آمارها گویای آن است که قیمت مسکن در تهران در تیرماه ۱۳۹۲ کمتر از ۳.۷میلیون تومان بود، در حالی که در تیرماه۱۴۰۰به بالای ۳۰ میلیون تومان رسید که این امر به معنای گران‌شدن بیش از ۷۰۰درصدی آن است.
طبق طرح جامع مسکن که در خرداد ۱۳۹۶ توسط وزارت راه و شهرسازی منتشر شده، نیاز بالقوه به ساخت مسکن تا افق ۱۴۰۵، یک میلیون و ۵۰ هزار واحد درسال است و این در حالی است که طبق گزارش‌های مرکز آمار و بنیاد مسکن، در چهار سال گذشته سالانه به‌طور میانگین مجموعاکمتر از۴۵۰هزار واحدمسکونی درشهر وروستا ساخته شده است.کاهش تولید مسکن به‌دلیل برهم‌زدن تعادل عرضه و تقاضای مسکن، مدت‌زمان انتظار برای خانه‌دار شدن را به بیش از ۷۵ سال در برخی گزارش‌ها و ۵۴ سال در گزارش‌های دیگر افزایش داد. به همین دلیل این سلسله‌عوامل سبب شد دولت سیزدهم شعار اصلی خود در انتخابات را ساخت چهار میلیون مسکن در سراسر کشور عنوان کند که طبق اعلام وزارت راه و شهرسازی تاکنون ۲.۶میلیون واحد به مرحله ساخت رسیده است.حال اما با توجه به ناتمام‌ماندن دوره چهارساله دولت سیزدهم، در آستانه انتخابات برای تعیین رئیس‌جمهور جدید هستیم، به همین دلیل بد نیست به مواضع شش نامزد مورد تأیید شورای نگهبان برای تصدی این پست در خصوص موضوع مسکن بپردازیم.
قالیباف: پایان احتکار زمین
محمدباقر قالیباف اخیرا اعلام کرده که اگر کارمندان همه درآمدشان را به مسکن اختصاص دهند، باید بتوانند طی ۷.۵سال مسکن تهیه کنند؛ حال آن‌که این شاخص درکشور۱۳سال است، بنابراین باید مسکن را ارزان‌تر تهیه کنیم. وی در شبکه‌های اجتماعی خودش نیز با پررنگ‌ساختن هشتک پایان احتکار زمین گفت: سازمان ملی زمین و مسکن یک میلیون هکتار زمین در اختیار دارد و کل زمین استفاده شده برای ساخت مسکن۹۰۰۰هکتاربوده است؛درحالی که اینجا حرف ازیک میلیون هکتارزمین است.قالیباف افزود: در برنامه هفتم مصوب شد که ۰.۰۲درصد از مساحت کل کشور یعنی ۳۳۰ هکتار به زمین اختصاص داده شود که این به معنای بهره‌وری است؛ برای رسیدن به ۸درصد رشد اقتصادی باید ۳درصد از ۸درصد را با بهره‌وری دنبال کنیم.
ساخت یک میلیون مسکن غیرممکن است
مسعود پزشکیان اما با انتقاد از نحوه ساخت مسکن گفته است: مشکل اساسی ما با ساخت این تعداد مسکن حل نمی‌شود. آن همه پول و امکانات به دست احمدی‌نژاد آمد اما نتوانست دو میلیون مسکن را تا آخر دولتش بسازد، مابقی‌اش را دولت روحانی انجام داد و هنوز هم تتمه‌اش مانده است. چطور می‌خواهند در هر سال یک میلیون مسکن بسازند؟ اصلا مصالحش را دارند و جایگاهش را مشخص کرده‌اند؟ پزشکیان افزود: رئیس‌جمهور محترم قول ساخت سالانه یک میلیون مسکن را داده بود که عملا غیرممکن است اما می‌شود حداقل تلاش کرد به آن سمت برویم اما متاسفانه این تلاش را نمی‌بینیم.
جلیلی: مشکل کمبود زمین نداریم، بلکه مشکل انحصار زمین است
به نظر می‌رسد سعید جلیلی اعتقاد راسخی به حل مشکل مسکن و ادامه طرح سالی یک میلیون مسکن در قالب نهضت ملی مسکن دولت سیزدهم دارد؛ به‌طوری«مردم را خانه‌دار می‌کنیم» و«حداقل یک میلیون مسکن در سال می‌سازیم» از وعده‌های سال ۱۴۰۰ جلیلی محسوب می‌شود.وی اخیرا نیز گفته است: در کشور ما مشکل کمبود زمین نداریم، بلکه مشکل انحصار زمین و تبعیض در زمین است. جلیلی اضافه کرد: در برنامه هفتم توسعه مجلس مصوبه خوبی داشت که اجازه داده شد ۰.۲درصد از مساحت کشور به محیط سکونتگاهی افزوده شود که بر این اساس نزدیک ۳۳۰هزارهکتار می‌تواند برای مسکن در نظر گرفته شود که فرصت بسیار خوبی است اما نباید نگاه تک‌بعدی داشت.
ساخت ۱۰ میلیون واحد مسکونی
علیرضا زاکانی نیز درباره مساله مسکن گفته است: «امروز مسکن مورد نیاز مردم است و بافت‌های ناپایدار در همه شهرهای کشور وجود دارد. امروز اگر تدبیر دولت به دادن مشوق برای ترمیم بافت‌های ناپایدار و فرسوده صورت بگیرد، مردم خودشان با این نقدینگی سرگردان می‌توانند خانه‌ها را بسازند و به جای چهار میلیون وعده دولت، مردم ۱۰میلیون واحد خانه می‌سازند.» زاکانی اظهار کرد: یکی از وجوه درخشان مشارکت مردم در تولید، مشارکت مردم در ساخت مسکن بوده، این‌که بیش از۵۵ درصد هزینه‌های مردم صرف مسکن شود،ظلم به مردم است. این کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری گفت: ۸۰۰۰ همت نقدینگی سرگردان در کشور را می‌توان به سمت بازار مسکن سوق داد که دراین صورت مشکلات مسکن، ازدواج جوانان، اشتغال و حتی فرزندآوری نیز حل خواهد شد.
پرداخت وام مسکن با اقساط ۳۰ساله
امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی اما پیش از این بر حل مشکل مسکن تاکیدکرده و از وام اعطایی ۵۰۰میلیون تومانی به هرفرد صحبت به میان آورده است. وی همچنین در صحبت‌های خود به برنامه‌ریزی برای تأمین ۴.۵میلیون واحد مسکونی در کشور، تأمین مسکن سه دهک پایین جامعه، برقراری اقساط ۳۰ساله مسکن برای فقرا اشاره کرده است.
پورمحمدی هنوز برنامه‌اش را ارائه نداده است
اما مصطفی پورمحمدی به‌عنوان نامزد آخر هنوز هیچ برنامه‌ای برای حل معضل مسکن ارائه نداده یا در صحبت‌های خود به آن اشاره‌ای نکرده است. وی البته گفته نام دولت چهاردهم دولت قرار و اولویت‌های آن عدالت، ثروت و قدرت خواهد بود. قرار من با شما تحقق این سه اولویت کلیدی است.
