نابودی رژیم شاه، حرف آخری که امام اول زد

علی محمد بشارتی از مبارزان قبل از انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین با اشاره به ویژگی‌های شخصی امام خمینی در راهبردی نهضت اسلامی مردم ایران خاطرنشان کرد: هر نهضتی نیازمند وجود یک رهبر است و اگر تکاپو‌های انقلابی فاقد رهبر باشند حتما عقیم خواهند ماند.

وی ادامه داد: کسی که نقش رهبر در جامعه را ایفا می‌کند باید واجد دو صفت ممتاز باشد. یکی علم و دیگری شجاعت و اگر این دو عنصر وجود نداشته باشد مبازارت مردم به جایی نمی‌رسد.

نماینده دوره نخست مجلس شورای اسلامی با اشاره به حضور احزاب و تشکل‌های مختلف در طول دو سده گذشته در تاریخ ایران تصریح کرد: گروه‌های مختلفی به لحاظ سیاسی در کشور ما فعالیت داشتند و هر کدام از این حزب‌ها وابسته به یکی از جریان‌های فکری ناسیونالیسم، کمونیسم، لیبرالیسم و ... بودند و با وجود اینکه در سپهر سیاسی ایران سر و صدای زیادی داشتند، اما هیچکدام از آن‌ها نتوانست در طول دوران قبل از انقلاب در بین مردم از جایگاه و محبوبیت بالایی برخوردار باشند به خاطر اینکه هر کدام از این احزاب بیش از آنکه به مردم اهمیت دهند در پی برآوردن اهداف و نیات زعمای مکاتب فکری خود بودند و این مساله در بین جامعه‌ای که به لحاظ اعتقادی و مذهبی مسلمان بودند جایگاهی نداشت و همین موضوع هم باعث شد که احزاب، تشکل‌ها و گروه‌های سیاسی در طول ۲۰۰ سال گذشته نتوانند به موفقیت برسند.

قائم مقام وزیرخارجه در دولت ششم سبک و سلوک سیاسی امام خمینی را مهمترین عامل برای پیوستن مردم به نهضت اسلامی و انقلابی ایران دانست و تاکید کرد: جامعه ایرانی در برابر ظلم سکوت نمی‌کند و همواره برای ستادن حق و حقوق خود آماده است و با توجه به صبغه مذهبی بودن ملت ایران، مردم وقتی می‌بینند که روحانیت پرچم مبارزه را بر دوش می‌کشد پشت سر روحانیت حرکت می‌کند.

بشارتی با اشاره به تکاپو‌های مبارزاتی مردم ایران در برابر سلطه بیگانه در طول ۲۰۰ سال گذشته گفت: یکی از مهمترین اقداماتی که از سوی ملت صورت گرفت خروش علیه یک قرارداد استعماری در سال ۱۲۷۰ بود. نهضتی که بواسطه صدور یک دست نوشته یک خطی در قالب فتوا از سوی میرزای شیرازی علیه استعمار انگلیس صورت گرفت و هیمنه سلطه گران را درهم شکست. 

وی جنبش تنباکو را نماد مقاومت در برابر سلطه گران دانست و خاطرنشان کرد: حرکتی که از سوی مردم به رهبری میرزای شیرازی آغاز شده بود تنها اعتراض علیه دادن امتیاز تنباکو نبود بلکه استعمار انگلیس بنا داشت ۲۰ هزار دختر و زن جوان را در قالب پروژه تنباکو به عنوان کارگزار به روستا‌ها بفرستد تا بدین وسلیه ریشه اعتقادات مردم را بخشکاند که با حرکت هوشمندانه روحانیت و اقدام موثر ملت این توطئه هماهنگ دربار قاجار و استعمار انگلیس در نطفه خفه شد. 

این مبارز دوران انقلاب با اشاره به شکل گیری نهضت مشروطیت تصریح کرد: مردم در جریان مقابله با انحصار تنباکو از این حادثه درس گرفتند و تحت رهبری و راهبری روحانیت نهضت مشروطه خواه را براه انداختند، اما تفاوتی که این اتفاق داشت این بود که استعمار هم از گذشته درست گرفته بود و در جریان اوج مشروطه خواهی ملت، برخی از افراد غربگرا مثل حسن تقی زاده و فتحعلی آخوندزاده وارد صحنه شدند و مسیر عدالت خواهی مردم را عوض کردند و کار به جایی رسید که در جریان حوادث بعدی شیخ فضل الله نوری آن عالم بزرگ دینی را به عنوان مخالف مشروطیت اعدام کردند و آیت الله سید عبدالله بهبهانی معاون و مشاور و همراه او را ترور و سیدمحمد طباطبایی این روحانی برجسته را تبعید کردند و باعث ایجاد انحراف در نهضت شدند. 

بشارتی اضافه کرد: سومین حرکت تاریخی مردم ایران در قالب نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران صورت گرفت. در آن زمان اگرچه آحاد مردم شناخت کافی از دکتر محمد مصدق نداشتند، اما با توجه به همراهی اولیه آیت الله سیدابوالقاسم کاشانی از نهضت از آن پشتیبانی کردند، اما باز هم با تلاش و تحرکات عوامل دربار و همراهی جریان سلطه این قیام هم ناکام ماند.

وزیر پیشین کشور با بیان اینکه اثربخش‌ترین و پرشکوهترین مبارزات روحانیت به همراه ملت در جریان حوادث و رخداد‌های اوایل سال‌های دهه ۴۰ رخ داد اظهار کرد: حرکت امام زمانی شروع شد که بواسطه برخی از ناکامی‌ها در جریان نهضت‌های مذهبی گذشته برخی از روحانیون و مردم دچار نوعی ناامیدی و سرخوردگی شده بودند و به این گمان اشتباه رسیدند که نمی‌توان با قدرت حاکمه مقابله کرد. از همین رو، زمانی که امام نهضت خود را شروع کرد از همان ابتدا بنای خود را بر نابودی رژیم شاهنشاهی گذاشت و در این مسیر گرچه برخی از مقامات سیاسی، روحانی و نظامی از باب توصیه به ایشان می‌گفتند که نمی‌شود با شاه مبارزه کرد، اما امام با اعتقاد راسخ و با توجه به برداشت خود از آموزه‌های دینی و اسلامی با صلابت اعلام کردند که باید مبارزه تا سقوط رژیم شاهنشاهی ادامه داد.

وی در ادامه به نقل خاطره‌ای از یکی از یاران همراه امام در پاریس پرداخت و گفت: آیت الله اسماعیل فردوسی پور در مقطع حضور امام در نوفل لوشاتو در پاریس همراه ایشان بودند و در کتاب خاطرات خود به موضوع سفر مرحوم مهندس بازرگان به فرانسه و ملاقات با امام اشاره می‌کند و می‌نویسد: در این دیدار مهندس بازرگان سه انگشت خود را بالا آورد و تاکید کرد که یک با شاه نمی‌شود مبازره کرد و دوم محمدرضا پهلوی از پشتیبانی ساواک برخوردار است و سوم شاه به حمایت یک ارتش شکست ناپذیر دلگرم است و از همه بالاتر اینکه آمریکا حامی رژیم پهلوی است، اما امام در پاسخ تبسمی کردند و فرمودند که حرف آخر این است که شاه باید برود و به مردم بگویید که در شعار‌های خود این ندا را سر بدهند که تا انقلاب مهدی نهضت ادامه دارد. 

وی انعطاف ناپذیری امام در برابر رژیم شاهنشاهی یکی از عوامل پیروزی نهضت انقلابی مردم ایران دانست و خاطرنشان کرد: ایشان در مسیر مبازره مثلثی را ترسیم کردند که ضلع اول آن را اسلام تشکیل داد و مردم تحت همین عنوان به خیابان‌ها آمدند و ضلع دوم آن هم ملت بودند که تا آخر پای انقلاب ایستادند و ضلع سوم هم رهبری واحد بود.

بشارتی با اشاره به مقاطع حساس و تاثیرگذار انقلاب اسلامی بین سال‌های ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۷ گفت: کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و آغاز دیکتاتوری خفقان آور رژیم پهلوی که با بی اعتنایی‌های بی حد و حصر نسبت به آزادی مردم صورت گرفت اثرات مخربی روی ملت داشت و مردم همیشه در صحنه زیر فشار شاه و حامیان داخلی او قرار گرفتند، اما شروع نهضت از سال ۴۲ به یکباره آتش خاموش اعتراضات مردم را شعله ور کرد و این اتفاق آغازی برای تزلزل پایه‌های حکومت رژیم شاه بود.

وی با بیان اینکه رژیم پهلوی با شروع نهضت انقلابی سیاست مشت آهنین را بکار برد تصریح کرد: تبعید امام ابتدا به بورسای ترکیه و بعد از یکسال به نجف گرچه شرایط را برای انقلابیون سخت کرد، اما این فرصت را برای مردم ایجاد کرد تا رفته رفته با نظریات رهبر انقلاب آشنا شوند و در همین دوره بود که امام یک سلسله درس‌هایی را در نجف شروع کردند که محتوای آن بسرعت از نوار پیاده و در بین مردم توزیع شد و زمینه را فراهم کرد تا ملت با اندیشه رهبر انقلاب در قالب نظریه ولایت فقیه آشنایی پیدا کردند و در واقع در این دوره به ارزیابی دقیق عملکرد‌ها و همچنین ترسیم ریل گذاری انقلاب تا مقطع پیروزی نهضت پرداختند.