با این گزاره جای این سؤال وجود دارد که آیا تحول صرفا یک تاکتیک مقطعی است یا اینکه مسألهای ریشهای و برآمده از مبانی فکری ایشان است؟ مروری بر گفتارهای پیشین نشان میدهد یکی از کلیدیترین واژهها برای فهم حقیقت انقلاب اسلامی از منظر رهبر انقلاب، همین مفهوم تحول است. کما این که انقلاب اساسا یعنی دگرگونی و در ادبیات سیاسی ما معنای آن «دگرگونی بنیادی است؛ وصف اسلامیت هم در واقع جهت این دگرگونی را تعیین میکند. پس انقلاب اسلامی یعنی برچیدن حاکمیت طاغوت [غیر خدا]و جایگزین کردن پایههای حاکمیت ا... به جای آن. بهگونهای که این تحول از بن و ریشه آغاز شود و تا ساقه و میوه امتداد یابد. اما آیا میتوان نقطهای را تصور کرد که فرآیند این تحول و دگرگونی بنیادی خاتمه یابد؟» پاسخ رهبر انقلاب به این پرسش منفی است: «انقلاب یک امر مستمر است؛ یک امر دفعی نیست که بگوییم در تاریخ فلان، مثلایک حادثهای اتفاق افتاد، یک عدهای به خیابان آمدند، ده روز، بیست روز، دو ماه، شش ماه طول کشید و حکومت سرنگون شد؛ انقلاب این است؛ نه، این انقلاب نیست؛ این یک بخشی از انقلاب است. انقلاب یک حقیقت ماندگار و حقیقت دائمی است. انقلاب یعنی دگرگونی؛ دگرگونیهای عمیق در ظرف شش ماه و یک سال و پنج سال بهوجود نمیآید؛ علاوه بر اینکه اصلا دگرگونی و صیرورت ـــ یعنی حالی به حالی شدن، تحول ـــ اصلا حد یقف ندارد؛ هیچوقت تمام نمیشود؛ انقلاب یعنی این. انقلاب یک امر دائمی است.»
بنابراین انقلاب اسلامی از این منظر، عبارت است از یک «صیرورت و تحول دائمی همهجانبه و مجموعی در جهت جریان توحید در همه شریانهای حیات اجتماعی». اگر ذات انقلاب اسلامی امری پیوسته در حال تحول و دگرگونی و دائما در حال «شدن» است، پس جوهر وجودی انقلاب اسلامی، با تحول و صیرورت درهمتنیده است. جهتگیری اصلی، افق و آن غایتی که حرکت تحولی انقلاب اسلامی به سمت آن است، ضامن سلامت و اصالت این حرکت است؛ این جهتگیری و افق در قالب «آرمانهای انقلاب» تجلی مییابد که رهبری گاهی از آنها به «شعارهای انقلاب» تعبیر میکنند. آرمانها، همان وجه ثبات انقلاب اسلامی هستند: «کاری که انقلاب در آغاز انجام میدهد، ترسیم آرمانهاست؛ آرمانها را ترسیم میکند. البته آرمانهای عالی، تغییرناپذیرند؛ وسایل تغییرپذیر است، تحولات روزمره تغییرپذیر است.» برای بررسی وجوه این تحول در گفتار رهبر انقلاب در سال ۱۴۰۲ سراغ برخی کارشناسان سیاست رفتهایم.
پرویز سروری، نایبرئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی در گفتگو با جامجم ضمن اشاره به فرمایشات راهبردی مقام معظم رهبری در حرم رضوی مبنی بر ضرورت ایجاد تحول بیان کرد: درحالحاضر با توجه به این اصل که سرعت تحولات در دنیا بالاست و طبیعی است اگر کشور خود را با این سرعت بهروز نکند دچار شکنندگی و عقبافتادگی میشود بنابراین موضوع تحول یک مسأله مقطعی نیست.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی پنجه در پنجه نظام سلطه دارد و ۴۴سال است که با تمام قدرت در مقابل زیادهخواهی نظام سلطه ایستادگی کرده است. طبیعتا در هر نقطهای متوقف شود و موضوع تحول را کنار بگذارد نهتنها دچار عقبماندگی مزمن خواهد شد، بلکه سطح آسیبپذیریاش بهشدت بالا خواهد رفت. بههمیندلیل موضوع تحول همیشه در نگاه مقام معظم رهبری بهعنوان یک راهبرد اصلی مطرح بوده است.
نایبرئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی افزود: امروز با توجه به حجم حملهها و هجوم اقتصادی دشمن طبیعتا باید بیشتر بر مسأله تحول اقتصادی تمرکز کنیم تا بتوانیم با این حجم بالای تهدیدات برخورد متناسبی داشته باشیم.
سروری تصریح کرد: البته ما در عرصههای دیگر همچون فرهنگی، اجتماعی و ... نیز شاهد هجوم گسترده دشمن هستیم. مسألهای مانند موضوع حجاب نشان میدهد که ما امروز باید با نگاهی کاملا دینامیک نه استاتیک عرصههای دشمن را شناسایی کنیم و مبتنی بر آن تهدیدات طرحهای آفندی و پدافندی داشته باشیم.
نایبرئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی همچنین با اشاره به نامگذاری سالجاری به نام سال «مهار تورم، رشد تولید» از سوی رهبر معظم انقلاب گفت: طبیعتا دولت امسال کار دشواری را در پیش دارد و باید به این راهبرد رهبری نگاهی نو داشته باشد. وی با بیان اینکه همانطور که رهبری فرمودند مهمترین کلید باز کردن مشکلات در دست مردم است، افزود: متأسفانه اقتصاد ما یک اقتصاد دولتزدهای است که در تار و پودش نگاه دولتی وجود دارد. بههمیندلیل برای مقابله مؤثر با تهدیدات دشمن باید بخش حمایتی و نظارتی مطلوبتری در جامعه باشد و به نوعی اقتصاد را به مجموعههای توانمند خصوصی که قدرت بالابردن رشد و مهار تورم را دارند واگذار کند.
سروری تصریح کرد: امروز ما نهتنها درعرصه اقتصاد بلکه در تمامی عرصهها نیازمند یک تحول عمیق و مؤثر و بهروزشده هستیم تا بتوانیم همچون سالهای گذشته تهدیدات دشمن را به فرصت تبدیل کنیم؛ درنهایت باید گفت برای تحقق راهبرد مقام معظم رهبری و ایجاد تحول دولت باید برنامههای بهروزتری داشته باشد و شیوههای نوین تحول را برخلاف روشهایی که در دولتهای گذشته انجام میشد در پی بگیرد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد