برای این کار هم از انواع و اقسام شوینده‌های شیمیایی برای تمیزکاری استفاده می‌کنند و تصورشان این است که هر چه بیشتر از شوینده‌ها یا مخلوط برخی از آنها با یکدیگر استفاده کنند، خانه و زندگی تمیزتری خواهند داشت اما این‌طور نیست و استفاده از همین مواد بدون رعایت نکات بهداشتی و ایمنی، باعث بروز مسمومیت‌های بعضا شدید در افراد شده است. علاوه‌بر شوینده‌ها، جا‌به‌جایی لوازم خانه و نظافت پنجره‌ها هم سلامت کمر، گردن و استخوان‌ها را تهدید می‌کند که کارشناسان برای جلوگیری از بروز مشکلات، راهکارهایی ارائه کرده‌اند.
مراقب ریه‌ها باشید
برخی خانم‌ها در زمان نظافت سرویس بهداشتی و حمام از ماسک استفاده نکرده و در معرض بخارهای ناشی از استفاده از ترکیبات اسیدی و شوینده‌ها قرار می‌گیرند، بی‌این‌که بدانند چه بلایی بر سر ریه‌های خود می‌آورند.
دکتر ابوالفضل مظفری، فوق‌تخصص ریه درمورد استفاده نادرست از مواد شوینده به‌خصوص در هنگام خانه‌تکانی می‌گوید: «استفاده از شوینده‌ها به‌خصوص در فضای بسته و جایی که هوای کمتری جریان دارد، به‌شدت مخرب است، چون باعث بروز مشکلات تنفسی، مسمومیت و آلرژی می‌شود و حتی در مواردی ممکن است فرد جان خود را از دست بدهد. استفاده از وایتکس و جوهرنمک برای مبتلایان به آسم و آلرژی بسیار خطرناک است و این افراد هرگز نباید از چنین موادی استفاده کنند.»
بعضی‌ها تصور می‌کنند اگر چند ترکیب شوینده را با هم مخلوط کنند، محل تمیزتر می‌شود؛ اما به گفته این متخصص ریه، انجام چنین کاری، صدمات جبران ناپذیری به ریه‌ها وارد می‌کند: «ترکیب کردن شوینده‌های قلیایی و اسیدی با هم، یکی از خطرناک‌ترین اقداماتی است که برخی در زمان خانه تکانی انجام می‌دهند. بیشترین مسمومیت‌ها در زمان مخلوط کردن وایتکس و جوهرنمک رخ می‌دهد که باعث تولید گازهای خطرناک و کشنده می‌شود. به‌جز شوینده‌ها، حتی گرد و غبار نیز می‌تواند در بروز مشکلات تنفسی موثر باشد. در چنین شرایطی به افراد توصیه می‌کنیم تا از ماسک استفاده کنند. همچنین به تهویه هوا در فضایی که در آن مشغول به کار با مواد شوینده‌ها هستند، توجه داشته باشند تا مانع از تجمع گرد و غبار و گازهای ناشی از شوینده‌ها شوند. در کنار اینها، باید در نگهداری از این مواد نیز دقت لازم انجام شود تا به‌راحتی در دسترس افراد نا‌آگاه و کودکان قرار نگیرد.»
در زمان خانه‌تکانی حواس‌تان به پوست‌تان باشد
به‌جز ریه، پوست دست‌ها هم به‌شدت در معرض عوارض نامطلوب استفاده از شوینده‌ها در زمان خانه‌تکانی قرار دارد. برخی از خانم‌ها در زمان نظافت همیشه از دستکش استفاده می‌کنند اما برخی دیگر ترجیح می‌دهند بدون دستکش، سرامیک و کاشی و...را تمیز کنند. دکتر مهرداد ملک، متخصص پوست و مو در این‌باره می‌گوید: «مواد شوینده به‌خصوص سفیدکننده‌ها و جرمگیرها، جز مواد شیمیایی قوی است که تماس طولانی‌مدت با این مواد به پوست آسیب می‌زند. به همین علت به خانم‌ها و افرادی که به نوعی با این مواد سروکار دارند، توصیه می‌کنیم از دستکش استفاده کنند تا پوست دست‌ها دچار آسیب‌دیدگی نشود.»
او ادامه می‌دهد: «ضمن این‌که نباید به مدت طولانی از دستکش استفاده کرد، چون پوست دست را حساس می‌کند. در این شرایط، بعد از هر 20 یا 30 دقیقه دستکش‌ها را از دست خارج کنند و اجازه دهند پوست دست کمی هوا بخورد و سپس دوباره از آن استفاده کنند. بی‌توجهی به این نکته‌ها در زمان نظافت، باعث خشکی پوست و فراهم شدن شرایط بروز اگزما می‌شود. بهتر است پس از استفاده از دستکش و شوینده‌ها، دست‌ها با انواع نرم‌کننده ماساژ داده شود.»
مراقبت از کمر، گردن و استخوان‌ها
اصغر جعفرروحی، متخصص طب اورژانس هم با بیان این‌که بهتر است از لباس‌های راحتی نخی برای تبادل حرارت و تهویه مناسب استفاده کرد، توضیح می‌دهد: «رعایت این نکته احتمال بروز استرس ناشی از گرما و حرارت را کاهش می‌دهد. زمانی خانه‌تکانی را انجام دهید که کودکان در خانه حضور ندارند تا احتمال بروز حوادث خطرناک کمتر باشد. در این بین، برخی افراد هم دچار مشکلات اسکلتی و عضلانی هستند و آنها بهتر است هنگام شست‌وشوی حمام از چکمه استفاده کنند، اگر چکمه نمی‌پوشند با رعایت نکات ایمنی، روی سطوح لیز دمپایی بپوشند.»
مراقب برق باشید
برخی هنگام خانه تکانی بی‌محابا شلنگ آب را به سمت کلید و پریزهای برق می‌گیرند که این کار می‌تواند به قیمت جان‌شان تمام شود. برق گرفتگی‌هایی که بر اثر آب گرفتن به پریزهای برق یا وصل کردن لوستر و چراغ با پای برهنه و مرطوب اتفاق می‌افتد، آمار بالایی دارد؛ اما در مواجهه با این‌گونه حوادث چه باید کرد؟ به فرد برق‌گرفته دست نزنید و اولین کار این باشد که بلافاصله برق را از کنتور قطع کنید. در صورت دسترسی نداشتن سریع به کنتور، مصدوم را با اشیای خشک و نارسانا چون چوب یا پلاستیک از منبع برق جدا کنید. وقتی دست‌های‌تان را زیر کابینت یا نقاط کور مثل بالای کمد می‌کشید، احتمال دارد دچار بریدگی‌های ریز و درشت شوید. این زخم‌ها می‌تواند در هر وسعتی به‌سرعت عفونی شود. یکی دیگر از کارهایی که هنگام خانه‌تکانی شب عید می‌توانید انجام دهید، دور ریختن داروهای تاریخ مصرف گذشته است اما هرگز آنها را داخل سینک یا سرویس بهداشتی نریزید. کودکان به علت کنجکاوی ممکن است در تماس با مواد شوینده قرار گیرند، بی‌دقتی و سهل‌انگاری در استفاده، نگهداری یا جابه‌جا کردن مواد پاک‌کننده و سفیدکننده کودکان را در معرض خطر قرار می‌دهد. مصرف اتفاقی این مواد منجر به التهاب و سوختگی دستگاه گوارش می‌شود و عمل بلع را با مشکل مواجه می‌کند. محصولات شیمیایی و شوینده را همیشه در ظرف اصلی آن نگهداری کرده و هیچ‌گاه این مواد را در ظروف مواد خوراکی مانند بطری نوشابه نگهداری نکنیم، زیرا این عمل سبب مصرف اشتباهی این مواد در کودکان می‌شود. در این موارد، به‌سرعت دهان کودک را شست‌وشو داده و حواس‌تان باشد کودک نباید آب بخورد، زیرا وقتی ماده شوینده با آب ترکیب می‌شود، جذب آن سریع‌تر و وضعیت بدتر می‌شود؛ بهتر است تا رساندن مصدوم به بیمارستان یا مراکز درمانی با خوراندن «شیر»، عمل رقیق‌سازی انجام شود.
منبع: ضمیمه تپش روزنامه جام‌جم
